Ghuljida yamghur-su apiti dawamlishiwatidu, puqralarning i'ane toplishi cheklendi

Muxbirimiz méhriban
2016.06.23
ghulja-su-apiti.jpg Ili wadisida yaqqan qattiq yamghur sewebidin ghulja, toqquz tara, künes, nilqa, mongghulküre qatarliq nahiyelerde éghir kelkün apiti we möldür apiti yüz bergen. 2016-Yili 17-iyun.
CCTV

Radiyomizgha ehwal inkas qilghan Uyghurlarning bildürüshiche, ili wadisida 6-ayning 17-küni bashlan'ghan apet xaraktérlik qattiq yamghur yenila dawamlishiwatqan bolup, bu qétimqi tebi'iy apetning pewqul'adde éghir ikenliki mölcherlen'gen. Emma ündidar qatarliq ijtima'iy taratqularda puqralarning i'ane toplishi cheklen'genliki heqqide uchurlar köpeygen. Ghuljadiki melum saqchixanining kéchilik nöwetchi xadimi “Ghuljida yamghur we kelkün apitining éghirliqini bildürüp, rayonda muqimsizliq weqeliri yüz bérishning aldini élish üchün, apettin qutquzush ishigha herbiyler, qoralliq saqchilar we saqchixana xadimliri qatnishiwatqanliqi, ündidar qatarliq ijtima'iy taratqularda apettin qutquzushni bahane qilip, i'ane toplash qatarliq pa'aliyetlerning cheklen'genliki” ni bildürdi.

Ötken heptining axiri ili diyarida bashlan'ghan yaqqan qattiq yamghur we yamghurdin kéyinki kelkün ili Uyghurlirigha oxshimighan derijidiki iqtisadiy ziyanlarni élip kelgen.

Ili rayonidiki déhqanlarning inkasi we munasiwetlik hökümet xadimliridin igiligen ehwallardin melum bolushiche, 17-iyun jüme künidiki 1-qétimliq qattiq yamghurdin kéyin, 21-iyun seyshenbe künidin bashlap yene qattiq yamghur yéghishqa bashlap, eslidiki kelkün apiti téximu éghirlashqan, bolupmu ghulja nahiyisidiki qariyaghach, mazar, choluqay qatarliq yézilarda apet bir qeder éghir bolghan. Bu yézilardiki ili deryasining tarmaq éqinliri boyigha jaylashqan déhqanlarning öyliri we mal-qotanlirini su bésip kétish, öy jabduqliri we charwiliri kelkünde éqip kétish, étizdiki bughday, zighir, qatarliq zira'etler su astida qélish ehwalliri körülgen.

Tünügün yeni 22-iyun charshenbe künimu ghulja nahiyiside qattiq yamghur yéghip déhqanlardiki wehimini kücheytkenlikini bildürgen bir xanim, yéziliq hökümet ewetken kadirlar öy-öylerge kirip déhqanlarning ziyan ehwalini igilewatqan bolsimu, emma hökümet bérishni wede qilghan tölemning déhqanlarning bu qeder éghir ziyanlirini toldurushqa imkansizliqini, nöwette déhqanlarning téximu éghir künlerning yüz bérishidin ensiresh ichide turuwatqanliqini bildürdi.

Igiligen ehwallardin melum bolushiche, ili rayonida qara yamghur we kelkün apiti yüz bergendin buyan, jay-jaylardiki Uyghurlar apetke uchrighan qérindashlirigha bolghan hésdashliqini bildürüp, ijtima'iy alaqe torlirida i'ane toplash chaqiriqini qilghan. Emma 20-iyun düshenbe künidin bashlap ündidar salunida puqralarning öz aldigha i'ane toplishining cheklinidighanliqi heqqide ghulja sheherlik saqchi idarisining uqturushi barliqi heqqide uchurlar tarqilip, Uyghurlar xalighanche i'ane toplimasliqqa agahlandurulghan.

Biz munasiwetlik hökümet organliridin ghuljida élip bériliwatqan apettin qutquzush ishlirining emeliy ehwalini igilesh üchün, ghulja nahiyilik partkom, nahiyilik hökümet we nahiyilik saqchi idarisi, herqaysi yézilardiki saqchixanilargha téléfon qilduq. Nahiyilik partkom we nahiyilik hökümetke urghan téléfonlirimiz jawabsiz qalghan bolsimu, emma penjim yézisining kéchilik nöwetchilikte turuwatqan saqchi xadimi téléfonimizgha jawab bérip, ilgiri bu yézigha qarashliq bolsimu, hazir ghulja nahiyisige biwasite qaraydighan qarayaghach yézida yüz bergen qazaq momay we uning ikki newrisini öz ichige alghan bir a'ile kishilirining kelkünde éqip ölüsh weqesi we yenila dawamlishiwatqan yamghur we kelkün apiti heqqidiki ehwallarni anglatti.

Bu nöwetchi xadim yene, ündidar torida tarqalghan puqralarning i'ane yighmasliqi heqqidiki agahlandurushning rastliqini delillep, “Apettin qutquzushni bahane qilip, qalaymiqan i'ane toplap, jem'iyette muqimsizliq amillirining peyda bolushining aldini élish üchün, bu xil uqturush chiqirilghan” liqini, “Apettin kéyinki qutquzush ishlirighimu ghuljadiki herbiyler, qoralliq saqchi qisimliri we herqaysi yézilardiki saqchixanilardin adem teshkillen'genliki” ni bildürdi.

Melum bolushiche, xitay hökümet taratquliri ghuljida we Uyghur aptonom rayonining bashqa jaylirida yüz bériwatqan qattiq yamghur, kelkün qatarliq apetler heqqidiki xewerlerni az bérish yaki xitayning shinxu'a agéntliqi, xelq géziti qatarliqlarning xewerini köchürüp bérish bilen cheklen'gen. Uyghur élidiki hökümet taratquliridin shinjang géziti, shinjang téléwiziyisi qatarliqlarning apet heqqidiki xewerliride herqaysi jaylardiki apetning tepsilati we emeliyiti heqqidiki xewerler az uchraydu. Goguldin tekshürgen ehwallardin melum bolushiche, yerlik da'irilerning apet heqqide bérilgen köchürülme xewerlirimu 20-iyun künidiki shinxu'a agéntliqining xewirini asas qilghan bolup, xewerde ili wadisida texminen 300 ming ahalining apetke uchrighanliqi tilgha élin'ghan, emma 21-iyun 22-iyun künliridiki kéyinki nöwetlik yamghur apiti heqqidiki konkrét tepsilatlar bérilmigen. Uyghur aptonom rayon da'irilirining hökümet taratqulirida herqaysi yerlik hökümetlerning jiddiy qutquzush élip bériwatqanliqi medhiyilinidighan xewerler we hökümet emeldarlirining apet rayonlirida muqimliqqa kapaletlik qilishni tekitligenliki heqqidiki xewerler asasiy xewer éqimini teshkil qilghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.