Qizil yuqumining qeshqer tewesidiki nahiyelerge tarqalghanliqi sehiye tarmaqlirining diqqitini qozghimaqta
2016.01.12

Qizil yuqumi adette waksina emlesh arqiliq dunyada alliqachan kontrol qilin'ghan bir xil yuqumluq késellik hésablinidu. Shundaq bolushigha qarimay, qizil yuqumining nöwette Uyghur élidiki bir qisim rayonlargha tarqalghanliqi diqqet qozghimaqta.
Radi'omiz yéngi yil harpisida qizil yuqumining tengritéghining shimalidiki ghulja qatarliq jaylarda tarqalghanliqini xewer qilghan bolsimu, emma xitay hökümet taratquliri bu heqte hazirghiche héchqandaq uchur bermidi.
Bügün biz qeshqer wilayitining bezi nahiyeliridiki shipaxanilar we tébbiy xadimlardin sürüshtürüsh arqiliq qizil yuqumining nöwette qeshqer tewesige jiddiy tarqiliwatqanliqidin xewer taptuq.
Bügün peyziwat nahiyesidiki melum bir shipaxanining nam-sheripini ashkarilashni xalimaydighan ayal xadimi radi'omiz ziyaritini qobul qildi.
Uning bildürüshiche, qeshqer wilayetlik sehiye bashqarmisi herqaysi nahiyelerdiki sehiye tarmaqliri we yuqumluq késelliklerning aldini élish orunliridin qizil yuqumining aldini élishta jiddiy tedbir qollinishni telep qilghan. Shunga nöwette peyziwat nahiyesidiki sehiye tarmaqliri we yuqumluq késelliklerning aldini élish orunliri qattiq jiddiychilik ichide ishlimektiken. Qizil yuqumining aldini élish heqqidiki teshwiqatlarmu kücheymektiken.
Mezkur ayal xadim hazirghiche pütkül qeshqer wilayiti teweside 100 ge yéqin qizil yuqumi bilen yuqumlan'ghan bimarning bayqalghanliqini anglighan bolsimu, lékin késellik ehwalining tepsilati heqqide éniq melumati yoqluqini tekitlidi.
Biz arqidin, peyziwat nahiyesidiki yene bir shipaxanigha téléfon qilduq. Shipaxanining mes'ul doxturi téxi aldinqi künila qizil yuqumi heqqide nahiyede échilghan jiddiy seperwerlik yighinigha qatniship kelgenlikini bildürdi.
Uning bildürüshiche, peyziwat nahiyeside hazirghiche qizil yuqumi bilen yuqumlan'ghan bimarlar 40 tin achqan. U “Aldinqi küni nahiyelik sehiye idariside échilghan seperwerlik yighinida pütkül qeshqer wilayiti boyiche 96 kishining qizil yuqumi bilen yuqumlan'ghanliqini uqturdi,” dédi.
Mezkur doxturning tekitlishiche, hazir peyziwat nahiyeside qizil yuqumi bilen yuqumlan'ghan bimarlarni dawalighan yaki qizil yuqumining wirusi bayqalghanliki shipaxanilar birdek taqalghan. Nahiyelik sehiye idarisi jiddiy uqturush chiqirip nahiye tewesidiki köpligen shexsiy shipaxanilarni waqitliq péchetligen.
U ziyaritimiz jeryanida yene gerche 8 ayliq bolghan barliq bowaqlargha qizil waksinisi birdek emlen'gen bolsimu, lékin waksina emlen'gen bezi balilarda we ular bilen uchrashqan kishilerdimu qizil yuqumining qayta körülüwatqanliqini ilgiri sürdi.
Biz qizil yuqumi we uning nöwette Uyghur élida jiddiy tarqiliwatqanliqining sewebliri heqqide hazir amérikida yashawatqan tébbiy penler doktori jür'et obulni ziyaret qilduq.
U aldi bilen qizil yuqumi heqqide radi'o anglighuchilargha qisqiche izahat berdi. Andin u qizil yuqumining yéqinqi bir ay ichide Uyghur élining jenub-shimalida tarqalghanliqi we hazirgha qeder kontrol qilinmighanliqi heqqide öz qarashlirini otturigha qoydi.
Uning körsitishiche, dunyada alliqachan kontrol qilin'ghan qizil késilining nöwette Uyghur élida yamrishining az dégende mundaq birqanche sewebliri bolushi mumkinken. Birinchidin, Uyghur élida qizil waksinisini emlesh ishi teltöküs ishqa ashmighan we sistémilashmighanliqidin bolghan. Shunga waksina emlenmigen bir qisim balilarda aldi bilen qizil yuqumi körülüp andin etrapqa téz sür'ette tarqalghan bolushi mumkin. Ikkinchidin, qizil waksinisi emlen'gen balilardimu qizil yuqumining qayta körülgenliki waksinining waqti ötkenliki yaki dorining saxtiliqini körsitidiken. Üchinchidin, Uyghur élida qizil we bashqa yuqumluq késelliklerning aldini élish xizmiti gherb elliridikidek mukemmel sistémigha chüshmigen, hetta hazirgha qeder nurghun yétishsizlikler saqlan'ghan bolushi mumkin iken.
Tepsilatini awaz ulinishtin anglighaysiz.