Uyghur déhqanlar: “Dawalinish kartimiz doxturxanilarda ishlimeydu!” (2)

Igiligen uchurlardin melum bolushiche, Uyghurlar diyaridiki bimarlarning dawalinish mesilisidiki bir zor qiyinchiliq waqtida dora sétiwélish we dora ishlitish jeryanida körülidiken. Biz hazirqi künde dora dukanliridiki dora bahasi qimmet boluwatqan ehwalda déhqanlarning “Hemkarliship dawalinish kartisi” gha kochilardiki dora dukanliridin dora sétiwélishidiki tertiplerni bilip béqish üchün birnechche dora dukanliri we dorixanilar bilen alaqileshtuq.

-Yaxshimusiz, bu qeyer?
-Beyfu chong dorixanisi.
-Déhqan charwichilarning hemkarliship dawalinish kartisigha dora alghili bolamdu yaki bolmamdu dégenni bilip baqayli dégentuq.
-Kopiratiptin bergenni demsiz? uni ishletkili bolmaydu.
-Undaqta ishchi-xizmetchilerning kartinichu?
-Ishchi-xizmetchilerning kartini demsiz? elwette ishletkili bolidu.
-Bu kartilar néme üchün oxshimaydu?
-Dora almaqchi bolghan kishiler adettiki dawalinish kartini ishletse bolidu. Emma yézilarning u xildiki dawalinish kartini (bu dorixanida) qet'iyla ishlitishke bolmaydu.

Andin biz Uyghurlar rayonining bashqa sheherliridiki birnechche dora dukanliri bilen sözliship baqtuq. Bu dukanlarda ishlewatqan Uyghur xizmetchilermu soralghan so'allargha yuqiriqi xitay dukandargha oxshash jawab berdi.

Közetküchilerning qarishiche, déhqanlarning hemkarliship dawalinish kartisigha dora alalmaydighanliqidek ehwal yanchuqida neq puli yoq déhqanlarning késel bashlan'ghanda demalliqqa buninggha qarshi héchqandaq tedbir qollinalmaydighanliqini chüshendüridiken. Biz bu heqtiki ehwallar heqqide téximu tepsiliy uchur élish üchün eyni waqitta ürümchide doxtur bolup ishligen, hazir amérikida yashawatqan jür'et obul ependige mikrofonimizni uzattuq.

U bu heqte toxtilip, öz tejribilirige birleshtürgen halda özining oylighanlirini biz bilen ortaqlashti.

Eger kem körülidighan késellikler, bolupmu ichkiri ölkilerdiki chong derijilik doxturxanilarda opératsiye qilish yaki dawalitish zörür bolghan pewqul'adde aghriqlargha dawalinish toghra kelse, kem dégendimu birnechche yüz ming som neq pul kétidighanliqi mölcherlinidu.

Halbuki, ziyaritimiz jeryanida Uyghur déhqanlarning birnechche yüz ming som emes, belki birnechche ming somnimu aldirap chiqiralmaydighanliqi aydinglashti. Mushundaq alahide ehwalgha duch kelgen déhqan bimarlarning ehwalini igilesh üchün biz aqsudin kélip ürümchidiki melum bir doxturxanida oghlining késilini dawalitiwatqan bir déhqan bilen téléfon arqiliq söhbetleshtuq.

Jür'et obul ependimning qarishiche, xitaydiki, jümlidin Uyghurlar rayonidiki dora zawutliri bilen dorixanilar yaki dora dukanliri otturisidiki öz-ara iqtisadiy menpe'et yetküzüsh munasiwiti dora bahasining adettin tashqiri qimmet bolup kétishidiki bir muhim seweb.

Köp tereplime sahedikiler bilen söhbetlishish we tetqiqatchilarning alaqidar tetqiqat netijiliridin paydilinish arqiliq, hökümet maliyisining iqtisadiy jehettiki biwasite we küchlük qollishi bolmighanda bu xildiki hemkarliship dawalinish kartisi tarqitish tüzümining keng charwichilarning we déhqanlarning dawalinish qiyinchiliqini hel qilalmaydighanliqi barghanséri ayding boldi. Emma déhqanlarning janijan menpe'itige baghlinishliq bolghan bu zor, emma nazuk mesilining qandaq shekilde hel qilinishi hazirqi mewjut shara'itta yenila namelum halette turmaqta.