Yaponiyediki “Uyghurlar awazi” téléwiziyesining yéngi programmisida nan medeniyiti we atom paji'esi tonushturuldi

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.09.07
miura-kotaro-ilham-mexmut-nan-atom.jpg Yaponiyelik siyasiy obzorchi mi'ura kotaro ependi bilen yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mexmut ependi yaponiyediki “Uyghurlar awazi” téléwiziyeside “Nan medeniyiti we atom paji'esi” toghrisida toxtiliwatqan körünüshidin süretke élin'ghan. 2016-Yili 28-awghust.
RFA/Qutluq

28-Awghusttin bashlap yaponiyediki“Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining yéngidin ishlen'gen programmisi yotub arqiliq resmiy tarqitilghan.

Yaponiye Uyghur jem'iyitining tor bétide körsitilishiche, mezkur jem'iyet teripidin tesis qilin'ghan “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining 2-qismi yéqinda teyyarlinip keng körürmenler bilen yüz körüshken bolup, hazirghiche 7 mingdin artuq kishi körgen.

Tor bétining bu heqtiki bildürgüside déyilishiche, yéngidin hazirlan'ghan mezkur programmida Uyghurlarning nan medeniyitini tonushturush bilen birge, xitay kompartiyesining Uyghur élida élip barghan 46 qétimliq atom siniqining Uyghur xelqige élip kelgen éghir ziyankeshliki toghrisida qisqiche chüshendürüshler bérilgen.

“Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining bu qétimqi yéngi programmisi aldi bilen Uyghurlarning nan medeniyiti toghrisida toxtalghan bolup, Uyghur élida neshr qilin'ghan bezi bir tarixiy kitablarda körsitilishiche, nan-Uyghur xelqining yémeklikliri ichide uzun tarixqa ige bolush bilen bille yene, asasliq en'eniwi yémekliklerning biri hésablinidu. Uyghur xelqi özining kündilik turmushida nandin zadila ayrilalmaydu. Zamanning ötüshi bilen nanning türimu köpeygen bolup, nanning asasliq türliri öy néni, bazar néni, girde, gösh girde, gösh nan, hemek nan we toqachtin ibaret bolup, mexmut qeshqeri “Türkiy tillar diwani” ning birinchi tomida “Toqach” dégen sözni bu söz “Toq adem” dégen ibaridiki “Toq” sözidin yasalghan. “Chünki, toqach ademni toyduridu” dep chüshendürgen.

Ziyaritimizni qobul qilghan yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mahmut Uyghurlarning nan medeniyiti toghrisida mezkur programmida bérilgen mezmunlar toghrisida toxtaldi.

Mezkur programmigha alahide méhman süpitide qatnashqan yaponiye Uyghur jem'iyitining da'imiy hey'et ezasi, yaponiyede közge körün'gen siyasiy obzorchi mi'ura kotaro ependi bu qétimqi programma heqqide toxtilip: “Programmilirimizda Uyghurlarning siyasiy hayatidin bashqa, Uyghur medeniyiti, Uyghurlarning diniy étiqadi yeni islam diniy toghrisida toxtilishni layiq körgenlikimiz üchün, her qétimliq programmimizda yéngi mezmunlarni qoshush bilen birge, Uyghurlar heqqide etrapliq tarixiy sawat bérishni meqset qiliwatimiz” dédi.

Ilham mahmutning bildürüshiche, mezkur programmida yene, xitay kompartiyesining Uyghur élida 1964-yilidin 1996-yilighiche yer yüzi, hawa boshluqi, yer asti bolup jem'iy 46 qétim yadro partlitish siniqi élip barghanliqi toghrisida toxtalghan.

Ilham mahmutning déyishiche, “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziye qanilining bu qétimqi programmisi keng körürmen yaponlargha “Yaxshimusiz?” dégen Uyghurche bir sözni ögitish bilen axirlashqan bolup, mezkur programma tarqitilghan kéyin köpligen körürmenler oxshimighan inkaslarni yollighan.

Igilishimizche, “Uyghurlar awazi” intérnét téléwiziyesining bu qétimqi yéngidin teyyarlan'ghan bu programmisi yaponiyediki medeniyet intérnét téléwiziye qanalliridin biri bolghan “Sakura” téléwiziye qanilidimu 28-awghust küni mexsus körsitilgen.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.