D u q rehberliri en'gliye parlaméntida Uyghur diyaridiki organ etkeschilikidin guwahliq berdi
2017.12.14
Dunya Uyghur qurultiyining rehberliri en'gliye parlaméntida ötküzülgen “Xitaydiki ichki eza, yeni organ etkeschiliki” heqqide guwahliq bérish yighinigha qatnashti.
Mezkur guwahliq bérish yighini 13-dékabir küni en'gliye parlaméntida ötküzüldi. Dunya Uyghur qurultiyining re'isi dolqun eysa ependi bilen d u q ékologiye komitétining mudiri enwer toxti Uyghurlargha wakaliten bu yighin'gha qatnashti we ayrim-ayrim guwahliq berdi.
D u q rehberlirining bügün londondin bergen melumatigha asaslan'ghanda, mezkur guwahliq bérish yighinda nuqtiliq halda xitaydiki, bolupmu Uyghur diyaridiki ichki organ tijariti we shuninggha da'ir mesililer muhakime qilin'ghan iken.
Dolqun eysa ependining bildürüshiche, mezkur yighinni en'gliye parlamént ezaliri uyushturghan we riyasetchilik qilghan. Köpligen döletlerdin kelgen sehiye sahesidiki mutexessisler bilen kishilik hoquq sahesidiki pa'aliyetchiler xitaydiki organ tijariti mesilisi boyiche doklat bergen. Alahide teklip qilin'ghan guwahchilar neq meydanda guwahliq bergen.
“Xelq'ara xristi'an hemkarliq teshkilati” ning re'isi, en'gliye konsérwatiplar partiyesi kishilik hoquq komitétining re'isi bénnidékt rogért ependi, xitaydiki organ tijariti heqqide köplep tetqiqat élip barghan we kitablar neshr qilghan étin gutman ependi, “Organ tijaritige qarshi heriket teshkilati” ning re'isi békir jéymis xanim, kishilik hoquq pa'aliyetchisi we filim rézhissori andi modé ependi, teywen organ tijaritige qarshi tetqiqat merkizining mes'uli alékis chéng, doktor adnan sherf ependi, Uyghur mutexessislerdin enwer toxti we d u q ning re'isi dolqun eysadin ibaret 9 kishi bu qétimqi yighinda guwahliq nutqi sözligen.
Mutexessisler bu yighinda xitaydiki organ etkeschilikining adettiki bir tijaret kebi tereqqiy qiliwatqanliqini, téximu köp mehbuslarning ichki ezalirining mejburi élinip, sétiliwatqanliqini ilgiri sürgen.
Dolqun eysa ependi nutqida Uyghur mehbuslirining hemde iz-déreksiz ghayib bolghan Uyghurlarning ichki ezalirining sétilish mesilisi we bu heqtiki gumanlirini otturigha qoyghan. U sözide yene xitayning d n a ewrishkisini yighishining mahiyette organ tijariti üchün xizmet qilishi mümkinlikinimu tekitligen.
D u q ékologiye komitétining mudiri enwer toxti ependimu yighinda söz qilip, xitaydiki, bolupmu Uyghur diyaridiki organ tijariti mesilisi üstide öz tejribilirini, körgen-bilgenlirini otturigha qoyghan. U sözide héch bir Uyghurning meyli hayat chéghida bolsun yaki ölgendin kéyin bolsun, özining ichki ezasini xalap teqdim qilmaydighanliqini, buning Uyghurlarning milliy hem diniy örp-adetlirige xilap ikenlikini, emeliyette xitay tijaret qiliwatqan ichki ezalarning köp qismining sherqiy türkistandiki siyasiy mehbuslar, iz-déreksiz ghayib bolghanlar we adem etkeschiliri aldap ketken Uyghurlarning ichki organliri ikenlikini ilgiri sürgen.
Dolqun eysa ependi nutuqining axirida en'gliye hökümitini shundaqla pütün dunya jama'etchilikini Uyghur diyaridiki organ tijariti mesilisige jiddiy qarashqa, buning aldini élishning tedbirlirini tépip chiqishqa chaqirghan.