Tengritagh 1‏-nomurluq muz qatlimining érip kétishini ademler keltürüp chiqarghan

Tengritagh muz qatlimi ürümchi, turpan qatarliq jaylarni su bilen teminleydighan asasliq su menbesi. Xelq'ara pütüshme tagh tereqqiyat merkizining diréktori deywid moldén, iqlim özgirishidin qalsa, qara karbon, muz qatlimining érip kétishini keltürüp chiqiriwatqan asasliq amil, dep körsetken.

Qara karbon chang -tozan we toluq köyüp bolmighan kömür kukundilirini körsitidu. Xitay penler akadémiyisige qarashliq tengritagh muz qatlimini közitish ponkitining ilgiri sürüshiche, yéqinqi 30 yildin buyan tengritagh muz qatlimining etrapidiki rayonlarda kömür éléktr istansisi we bezi qurulush matériyallirini ishlepchiqiridighan zawutlar qorulghan.

Mutexessisler mezkur éléktr istansisi we zawutlar qoyup bergen chang-tozan we kömür kukundilirining muzgha qonup, quyash nurining teptide muz qatlimini téz érishke bashlighanliqini bildürgen.

Shinxu'a axbarat agéntliqining xewer qilishiche, tengritagh muzluqini közitish ponkitining xadimi li jungchin, tengritagh 1‏-nomurluq muz qatlimining her yili 4 métirdin artuq kichiklep méngiwatqanliqini bildürüp, muz qatlimi yéqinqi 52 yilda 15 métir népizlighanliqini körsetken.

Tengritagh 1‏-nomurluq muz qatlimi ürümchi shehirige 120 kilométir kélidighan dunyadiki sheherge eng yéqin muzluqtur. 1‏-Nomurluq tengritagh muzluqi ürümchi deryasining kélish menbesi bolup, mutexessisler yene, tengritagh muzluqining etrapidiki zawut eslihelerning ürümchini teminleydighan suni bulghawatqanliqini agahlandurghan.

Shinxu'a agéntliqining xewiride ilgiri sürülüshiche, tengritagh 1‏-nomurluq muzluqi yene sayahetchilerning buzghunchiliqigha uchrighan. Gerche da'iriler 2006‏-yildin bashlap muzluqqa sayahet qilishni chekligen bolsimu, biraq sayahetchilerni ünümlük tosup bolalmighan.