Qizilsuda buningdin 1300 burunqi qebristanliq tépildi
2013.02.01
Shinxu'a agéntliqining xewiride ilgiri sürüshiche, 1 ming 500 kwadrat métir kölemdiki qebristanliqtin 102 qebre tépilghan bolup, qebrilerning 40 pirsenti kichik balilarning iken.
Xewerde qebristanliqning qizilsuda bayqalghanliqi qeyt qilin'ghan bolsimu, biraq konkrét qaysi jaydin tépilghanliqi tilgha élinmighan. Qézishqa qatnashqan arxé'ologlarning bildürüshiche, yaghach tawut ichidiki jesetler qurup ketken. Tash eswablar, sapal qacha we mis eswablar jesetlerge qoshup depine qilin'ghan.
Bunchilik köp kichik bala jesitining tépilishi arxé'ologlarni heyran qaldurghan. Arxé'ologlarning bildürüshiche, bu jesetler mensup qebilidin némishqa bunchilik köp kichik bala ölüp ketkenlikini ilgirilep tekshürüshke toghra kélidiken.
Xitay axbarat wasitilirining xewerliride, qebristanliqtiki jesetlerning qaysi ta'ipige mensup kishiler ikenliki chüshendürülmigen. Biraq Uyghur aptonom rayonluq arxé'ologiye tetqiqat ornining bashliqi yü jiyongning sözini neqil keltürüp, “Qebridin chiqqan tawutlargha qarighanda buningdin 1 ming 300 yil yil burun xenzu medeniyitining yerlik xelqlerge chongqur tesir qilghanliqi körünüp turidu” dégen.
Qebrilerdin yene, nahayiti nurghun qapaqtin yasalghan we yaxshi saqlan'ghan turmush buyumliri tépilghan.
Chet'eldiki bezi Uyghur tetqiqatchilar yü jiyongning sözini tenqid qilip, buningdin 1 ming 300 yil yil awwal bu rayon'gha türkiy qebililer hökümranliq qilghanliqi we qapaqtin turmush buyumlirini yasash Uyghurlargha xas bir xil medeniyet tikenlikini bildürdi.
Ularning ilgiri sürüshiche, bu rayondin tépilghan her qandaq medeniy yadikarliqtin xitay medeniyitining iznalirini tépishqa urunush ilmiy arxé'ologiyilik métod emes.