Saqchi ghuljida öyige kelgen méhmanni tizimgha aldurmighan a'ilige jerimane qoyghan
2012.12.31
D u q ning ilgiri sürüshiche, bu weqe xitayning yéngi yil munasiwiti bilen Uyghurlargha qarita tekshürüsh, charlash, teqib qilish we axturush qatarliq atalmish amanliq tedbirlirini qattiq kücheytkenlikige baghlinishliq. D u q bayanatchisi dilshat rishit, mezkur weqening buningdin ikki hepte awwal yüz bergenlikini bildürgen bolsimu, biraq u bixeterlikni közde tutup, jerimane qoyulghan a'ile we atushluq méhmanning ismini ashkarilimaydighanliqini bildürdi.
Dilshat rishitning qeyt qilishiche, xitay hökümiti jenub we shimalda bixeterlik tedbirlirini kücheytip, xoten, qeshqer, aqsu, korla, ghulja qatarliq jaylardin ürümchige mangghan we ürümchidin yuqiriqi yurtlargha qatnaydighan aptobus, aptomobillarni, yoluchi, méhmanxanilarni tekshürüshni yolgha qoyghan. Jenubtiki yéza, kentlerning kirish-chiqish éghizlirida qurulghan tekshürüsh ponkitliridiki adem sani köpeytilgen.
Dilshat rishit, Uyghurlarning aptomobillirining toxtitilip, orunduqlirining tekshürüwatqanliqini, buning, aptonom rayonluq partkomning yéqinda chiqarghan yéngi yil we chaghanliq zerbe bérishni kücheytish toghrisidiki yolyoruqigha asas élip bériwatqanliqini bildürdi. Xitay hökümiti her yili dölet bayrimi, yéngi yil, chaghan we héyt-ayemlerde Uyghurlar ichidiki siyasiy jehettin gumanliq dep qaralghan kishilerni basturushni adet qiliwalghan. Biraq uning bu herikiti, kishilik hoquq organliri we Uyghur teshkilatlirining izchil tenqidige uchrap kelmekte.