Ürümchide rusiye we ottura asiya döletliride xitay tili oqutush mesilisi boyiche muhakime yighini échildi
2011.07.10
Xitay, rusiye, qazaqistan, qirghizistan, tajikistan qatarliq shangxey hemkarliq teshkilatigha eza döletlerning 50 tin artuq ma'arip sahesige mes'ul xadimliri, ma'aripshunasliri we xitay tili oqutush mutexessisliri qatnashqan mezkur yighinda bu döletlerdiki xitay tili oqutush küchi, ma'arip tüzülmisi, oqutush matériyalliri we oqutush métodikisi qatarliq türlük mesililer muhakime qilin'ghan.
Shinjang gézitining bu heqtiki uchuridin melum bolushiche, yighinning asasliq meqsiti Uyghur élining ottura asiya we rusiye qatarliq etraptiki memliketler bilen bolghan xitay tili oqush sahesidiki hemkarliqlirini kücheytip, mezkur rayonlardiki xitay tili oqutushni kéngeytishtin ibaret.
Tehlilchiler xitay tilini öginishni xitay bilen qoshna ellerde qanat yaydurush xitayning medeniyet istratégiyisila emes, belki siyasiy istratégiyisi bilenmu zich munasiwetlik nishan ikenlikini bildürmekte.
Melum bolushiche, hazirghiche xitay bir qisim qoshna ottura asiya döletliride “Kongzi instituti” dep atalghan mexsus xitay tili we medeniyitini oqutidighan institutlarni arqimu-arqidin qurghan bolup, shinjang uniwérsitéti, ili pédagogika instituti qatarliq aliy mektepler qazaqistan qatarliq ottura asiya döletlirining bezi uniwérsitétliri bilen kélishim tüzüp, bu döletlerdiki xitay tili oqutushni maddiy we oqutquchilar küchi jehettin teminlimekte iken.
Shinjang uniwérsitéti 1985-yilidin taki hazirghiche 40 dölet tin kelgen 4000 din artuq oqughuchini qobul qilghan bolup, igilinishiche, bularning zor köpchiliki Uyghur éli bile qoshna döletlerdin kelgenler iken.