Doktor erkin ekrem “Türk ochaqliri” teshkilatida Uyghurlar toghrisida doklat berdi

Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2016.12.06
erkin-ekrem-doklat-1.jpg Türkiye hajettepe uniwérsitéti oqutquchisi doktor erkin ekrem ependi “Türk ochaqliri” teshkilatida Uyghurlar toghrisida doklat bermekte. 2016-Yili 3-dékabir, türkiye.
RFA/Erkin Tarim

Türkler Uyghur diyarini“ Ata yurtimiz ”dep qarighachqa, ular Uyghurlarning tili, tarixi, edebiyati, örp-adetliri we bügünki weziyitige alahide qiziqidu.

Türkiyediki bezi ammiwi teshkilatlar izchil halda doklat bérish yighinliri chaqirip, türk jama'etchilikige Uyghur tarixini we Uyghurlarning hazirqi weziyitini anglatmaqta. Bu teshkilatlardin biri türkiyening 81 wilayitide shöbisi bar, 1910-yili qurulghan türk ochaqliri teshkilatidur. Mezkur teshkilat 12-ayning 3-küni chüshtin kéyin sa'et ikkidin sa'et tötkiche doklat bérish yighin chaqirip, yashlargha Uyghur tarixi we Uyghurlarning hazirqi weziyitini anglatqan. Biz mezkur doklat bérish yighini toghrisida téximu tepsiliy melumat igilesh üchün türkiye hajettepe uniwérsitéti oqutquchisi doktor erkin ekrem ependi, yighinni uyushturghan türk ochaqliri teshkilati yashlar yachéykisining mes'uli salman kürshat we sherqiy türkistan wexpining sabiq re'isi hamit göktürk ependiler bilen söhbet élip barduq.

Doktor erkin ekrem ependi 12-ayning 3-küni türk ochaqliri teshkilatining merkizide “Uyghurlar we Uyghurlarning bügünki ehwali” témisida doklat bergenlikini bayan qildi.

Doktor erkin ekrem ependi bu xil doklat bérish yighinlirining qérindash türk xelqining Uyghurlargha bolghan hésdashliqini kücheytishte zor ehmiyetke ige ikenlikini tekitlidi.

Bu doklat bérish yighinini uyushturghan türk ochaqliri teshkilati mes'ulliridin selman kürshat ependi doklat bérish yighinining nahayiti yaxshi ötkenliki, Uyghurlar toghrisida köp yéngi melumatlargha ige bolghanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Sherqiy türkistan mesilisige köngül bölüshni özimizge wezipe dep bilimiz. Bu heqte bérilgen doklatlar biz üchün her da'im paydiliq boldi. Sherqiy türkistan toghrisidiki bu yighin bizge bek paydiliq boldi. Yéngi melumatlargha ige bolduq. Bundin kéyin sherqiy türkistan mesilisige téximu köp hésdashliq qilimiz.”

Qimmetlik radi'o anglighuchilar Uyghurlarning eyni waqittiki lidérliridin eysa yüsüp aliptékin, tarixchi, dini zat muhemmed imin bughralar 1954-yili türkiyege yétip kelgendin tartip türk siyasetchilerge, türk rehberlirige we türk ammisigha her xil yollar bilen, bolupmu türkiyening herqaysi wilayetliride doklat bérip, Uyghur mesilisini anglatqan iken. Ular alemdin ötkendin kéyinmu Uyghurlar téxnologiyening tereqqiy qilishigha egiship peqet doklat bérish bilenla qalmastin belki yene téléwiziye, ijtima'iy taratqular we tor betliri arqiliqmu öz siyasiy weziyitini téximu ünümlük halda anglatmaqta.

Istanbuldiki sherqiy türkistan wexpining sabiq re'isi hamit göktürk ependi eyni waqitta eysa yüsüp aliptékin we muhemmed imin bughralar bergen doklatlarning türkiyede Uyghurlarning tonutulishigha zor paydiliq bolghanliqini tekitlidi.

Hamit göktürk ependi türkiyede hazir bériliwatqan Uyghurlar toghrisidiki doklatlarning bolupmu türk yashlirigha Uyghur mesilisini anglitishning ehmiyetke ige ikenliki, chünki hazir yashlarning türkiyening kélechektiki rehberliri ikenlikini bayan qildi.

Hamit göktürk ependi hazirqi türkiye rehberlirining köpining Uyghur mesilisini yaxshi bilidighanliqi, emma türkiyening tashqi siyasetliri tüpeylidin Uyghur mesilisining Uyghurlar kütken sewiyige yételmeywatqanliqini bayan qildi.

2009-Yili 7-ayning 5-küni ürümchide yüz bergen weqedin kéyin türkiyede Uyghur mesilisi künsayin kücheygen bolsimu, biraq 15 - iyul küni türkiyede herbiy özgirishke urunush weqesi yüz bergendin kéyin üzülüp qalghan idi, yéqindin buyan Uyghurlar heqqide qaytidin her xil pa'aliyetler, bolupmu doklat bérish yighinliri köpiyishke bashlidi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.