Xitay atalmish “Ikki yüzlimichi” qanun kadirlirini pash qilghanlarni 900 ming som bilen mukapatlimaqchi

Xitay da'iriliri yéqinda xotende élan qilghan “Zorawanliq we térrorluq jinayetlirige chétishliq yip uchi bilen teminligenlerni mukapatlash ölchimi” de atalmish “Ikki yüzlimichi” dölet kadirliri, partiye ezaliri we diniy zatlarni pash qilghanlarni 300 ming somdin 900 ming somghiche ariliqta mukapatlaydighanliqini bildürgen. Mukapat sommisining yuqiriliqigha alahide diqqet qilghan siyasiy közetküchi zumret xanim, mezkur maddining Uyghur siyasiy qanun kadirlirining nöwettiki ensiz weziyitini eks ettürüsh bilen birlikte, weziyetning buningdin kéyinki tereqqiyatidinmu muhim bésharetlerni béridighanliqini ilgiri sürdi.

Biz mezkur ölchem heqqidiki uqturushning tarqilish da'irisini éniqlash üchün dawamliq saqchixanilargha téléfon qilduq. Saqchixanining bir qoghdash xadimi bu uqturushning guma nahiyilik saqchi idarisi teripidin tarqitilghanliqini éytti. Mezkur ölchemning siyasiy-qanun kadirliri heqqidiki qismida mundaq déyilgen: “Dölet organliridiki xizmetchilirining qestenlik bilen jinayet gumandarlirini, jawapkarlarni jinayi jawabkarliqtin qachurush, éghir jinayetke yénik höküm qilish, jinayetchilerni qesten qoyuwétish, belgilimige xilap halda képilge qoyuwétish qatarliq ehwallarni pash qilghanlargha 900 ming yüendin 300 ming yüen'giche mukapat bérilidu”.

Norwégiyede yashawatqan siyasiy közetküchi zumret xanimning öz melumatlirigha asasen bayan qilishiche, bu yil kirgendin buyan Uyghur rayonidiki siyasiy qanun saheside xuddi maw zédong dewridiki échilip-sayrash herikitige oxshash weziyet shekillen'gen.

Zumret xanimning qarishiche, mana bu échilip-sayrashtin bir qisim netijilerge érishken xitay da'iriliri Uyghurlar arisida öz'ara ishenchsizlikni peyda qilish üchün mezkur charini uyghun körgen. Köp sanda kishilerde belgilik derijide heq we adalet tuyghusi bolidighanliqini tilgha alghan zumret xanim, xitay da'irilirining yuqiriqidek tedbirler arqiliq kishilerning insaniy tebi'itigimu buzghunchiliq qiliwatqanliqini ilgiri sürdi. Zumret xanim yene mezkur yuqiri sommiliq mukapatlash tedbirining xitay dölitining küch qudritini emes, ajizliqini ipadileydighanliqini otturigha qoydi. Zumret xanim sözining axirida insaniy exlaqqa xilap tedbirlerning kütülgendek netije bermeydighanliqi, Uyghurlarning bu weziyettinmu muhim ders we sawaqlarni alidighanliqini tekitlidi.