Yawropa parlaméntida yéngi xitay rehberliri we Uyghur mesilisi toghrisida muhakime élip bérildi

Dunya Uyghur qurultiyi bilen unpo (xelq'ara wakaletsiz milletler teshkilati) ning birlikte uyushturushi bilen, 2013-yili 12-ayning 17-küni bélgiyening paytexti biryusséldiki yawropa parlaménti binasida “Xitay rehberliki Uyghurlar mesiliside islahat élip bérishqa hazirmu?” dégen témini chöridigen asasta xelq'araliq ilmiy muhakime yighini chaqirildi.

Italiye libéral partiyisige mensup yawropa parlaméntining ezasi rinaldi ependining riyasetchilikide chaqirilghan bu qétimqi ilmiy muhakime yighinigha, Uyghurlargha wakaliten d u q re'isi rabiye xanim, yawropa parlaméntining bezi ezaliri, türkiye parlaméntining ezasi xaluq exmet gümüsh ependi, amérikidiki Uyghur teshkilatining mes'ulliri, yawropaliq mutexessisler, shundaqla hindistan ottura asiya tetqiqat merkizi mutexessisi dr. Mahesh ranjan debata ependi, xeter astidiki milletlerni qoghdash teshkilati asiya ishliri ishxanisi mes'uli Ulrich Delius  ependi, we bélgiye gent uniwérsitéti oqutquchisi prof. Dr. Bruno De Cordier Ependi we amérika penn uniwérsitéti oqutquchisi dr. Qilich qanat ependiler xitay rehberlirining Uyghur siyasitide özgirish bolup bolmaydighanliqi toghrisidiki köz qarishini, Uyghur mesilisi heqqidiki ilmiy qarashlirini otturigha qoyush bilen birge, Uyghurlarning nöwettiki weziyiti we teqdiri heqqide chongqur muhakime élip bardi.

Yighinda mutexessisler xitayning hazirqi siyasitige asaslan'ghanda, yéqin kelgüside xitayning Uyghur siyasitide özgirish bolmaydighanliqini, shunga bu mesilini hel qilishta dunyadiki her qaysi döletlerge zor wezipe chüshidighanliqini tekitleshken we dunya döletlirini Uyghur mesilisige köngül bölüshke chaqirghan.