“Zulmetlik tupraq” romanining aptori ablimit ghojabdulla 2014-yili tutqun qilinip késiwétilgen

Yazghuchi ablimit ghojabdullaning “Baghdash” torida élan qilghan “Toxti pokan” namliq chatma hékayilirining 1-qismi. Eser élan qilinishi bilen 35 mingdin artuq oqurmen torda oqughan.

Ablimit ghojabdulla Uyghur élidiki hökümet metbu'atlirida eserliri köp körülmigen bir yazghuchi. Uning eserliri Uyghur aptonom rayonluq yazghuchilar jem'iyitining zhurnalliri yaki tor betliride élan qilinmighan. Héch bir organ yaki bir edebiy zhurnal uning eserlirini hökümet bashqurushidiki “Xantengri edebiyat mukapati” yaki “Tulpar edebiyat mukapati” ghimu tewsiye qilip baqmighan.

Halbuki, ablimit ghojabdulla Uyghur tor dunyasida eng söyülgen hem eserliri eng köp oqulghan tor yazghuchilirining biri. Uning “Toxti pokan chatma hékayiliri” namliq bir yürüsh satirik hékayiliri 2013-yilining may aylirida toplam qilinip “Baghdash”, “Misranim” we bashqa tor betlirige qoyulghandin kéyin tordiki körülüsh qétim sani qisqighine birqanche heptide 50 ming adem qétimdin éship ketken.

2013-Yili u yene “Zulmetlik tupraq” namliq romanini tamamlap élkitab sheklide torda élan qilghandin kéyin, Uyghur oqurmenler arisida yene bir qétim zilzile peyda qilghan.

Halbuki, “Sheyxim” dégen texellus bilen torgha tizimlitip kiridighan yash yazghuchi ablimit ghojabdullaning yazmilirini körüsh 2013-yili 6-ayning 6-küni chüshtin kéyin sa'et 15:59 din bashlap cheklen'gen. Shundin kéyin ablimit ghojabdullaning ismi Uyghur tor betliridin ghayib bolghan.

Ehwaldin xewerdar kishiler aridin ikki yil ötken bügünki künde yazghuchi ablimit ghojabdullaning 2014-yili qaraqashta tutqun qilinip, késiwétilgenlikini ilgiri sürmekte.

Hazir türkiyediki melum bir uniwérsitétta doktorluq ilmiy unwani üchün oquwatqan, emma nam-sheripini ashkarilashni xalimaydighan bireylenning bildürüshiche, u ablimit ghojabdullaning 2014-yilining yaz mezgilide qaraqashta qolgha élin'ghanliqini xotendiki dostliridin bilgen. Kéyin uning 6 yildin 8 yilghiche qamaqqa késilgenlik xewirini anglighan.

Bügün türkiyede yashawatqan Uyghur ziyaliyliridin abduweli ayupmu yash yazghuchi ablimit ghojabdullaning 2014-yili qolgha élin'ghanliqini delillidi.

Melum bolushiche, abduweli ayup 2013-yili yaz mezgilide, yeni özi tutqun qilinishtin birqanche ay burun qaraqashta ablimit ghojabdulla bilen yüz körüshken. Abduweli ayup 2015-yilining béshida türmidin qoyup bérilgendin kéyin ishenchlik kishilerdin yash yazghuchi ablimit ghojabdullaning 2014-yili tutqun qilinip 6 yil késiwétilgenlikini anglighan.

Biz bu heqte yenimu ilgirilep uchur élish üchün “Zulmetlik tupraq” romanining axirigha bérilgen ablimit ghojabdullaning shexsiy yanfon nomurigha téléfon qilduq. Halbuki, téléfonni alghuchi ablimit ghojabdullani tonumaydighanliqini, bu nomurni xoten wilayetlik télégraf idarisidin boshighan nomurlar qatarida bir yérim ay ilgiri sétiwalghanliqini bildürdi.

Bizge kelgen uchurlargha asasen biz ablimit ghojabdullaning ata-anisi olturushluq qaraqash nahiyesining kuya yézisidin ehwal sürüshtürduq. Kuya yéziliq saqchixana téléfonimizni qobul qilghan bolsimu, lékin kimlik nomuri bolmighan ehwalda ablimit ghojabdullaning uchurini tapqili bolmaydighanliqini éytip so'allirimizgha jawab bérishni chirayliqche ret qildi.

Biz axirida qaraqash nahiyelik saqchi idarisige téléfon qilip ehwal sürüshtürduq. Halbuki, nöwetchi saqchi qopalliq bilen so'allirimizgha jawab bérishni ret qildi.

(Dawami bar)