Wijdan mehbusi niyaz qaharning türme hayati 6-yiligha qedem qoydi

Wijdan mehbusi niyaz qaharning türme hayati 6-yiligha qedem basqanda uning délosi tunji qétim tashqiy dunyagha ashkarilandi. Oghlining hesritide yüriki pare-pare bolghan meryemxan yéqinda uzun yilliq azabliq sükünatni buzup körgen-bilgenliri heqqide éghiz achti.

“Men oghlumning ikki közinila körelidim!”

Wijdan mehbusi niyaz qaharning anisi meryemxan ziyaritimiz jeryanida munularni bildürdi: “Oghlum bilen körüshüsh üchün aldi bilen shixu türmisige iltimas sunup mexsus waqit alimiz. Her qétimda peqet 15 minutla waqit béridu, lékin shundaqtimu biwasite yüz körüshkili bolmaydu. Qélin eynek bilen ayriwétilgen ikki öyde turup téléfon bilen sözlishimiz.”

“Ariliq yiraq, köznek kichik bolghachqa, peqet oghlumning möldürlep turghan ikki közinila körelidim. Tinchliq-amanliq sorashqandin bashqa héchqandaq artuq gep qilghili qoymaydu. Saqchilar her waqit körüshüshni nazaret qilip turidu…”

Meryemxan yene mundaq dédi: men oghlumning bir bilikide yara izining barliqigha diqqet qildim. Uningdin, néme boldi, balam? dep sorisam, héchnéme bolmidi, éhtiyatsizliqtin sürülüp ketken idi, dep gepni ötküzüwetti.

“Türme da'iriliri pul we xaltimizni qobul qilmidi”

Her qétim oghlum bilen körüshkende uninggha pul we xalta kirgüzüp bérishni iltimas qilduq. Türme da'iriliri qobul qilishqa unimidi. Qarisaq, türmining chong magazini bar iken. Bashqa jinayetchilerning a'ilisidikiler shu magazindin yémek-ichmek sétiwélip türmige kirgüzidiken. Bizmu shu magazin'gha kirip yeydighan nersilerni sétiwélip, oghlumgha bérip qoyushni hawale qilduq. Türme magazinidiki xadim kompyutérdin oghlumning ismini aqturup körüpla: oghlunglar siyasiy jinayetchi iken, sétiwalghan nerse-kérekliringlarni yetküzüp bérelmeymiz, dep ret qildi. Bu ehwal 3 qétim yüz berdi, men yighlap turup yene ötündüm. Axirida ular azraq pulimizni aldi. Uni oghlumgha yetküzüp berdimu-yoq, bilmeymen.

“Yépiq sotqa a'ilimizdin bir kishinimu qatnashturmidi”

Oghlum qolgha élinip bir yildin köprek waqit ötkende andin uninggha 13 yilliq qamaq jazasi bérilgenlikini bilduq. Köp qétim uning ehwalini sürüshte qilsaq, peqetla “Siyasiy jinayet bilen késildi” dep jawab berdi. Men bir adettiki a'ile ayali, medeniyet sewiyem töwen, lékin men bir ana, men oylaymen, oghlum herqanche jinayet ötküzgen bolsimu, uning sotigha a'ilimizdin bir kishi bolsimu qatnashturulushi, uning qandaq jinayet bilen eyiblen'genlikini bilishimiz kérekqu!?... Bu ishta pütün a'ile boyiche aldimiz qarangghu, némishqa désingiz, hökümet adil bolghandikin, oghlimizning herqandaq jinayiti bolghan teqdirdimu qanun boyiche ochuq-ashkara sotlisa bolmasmu!?

“Oghlumning dadisi bala hesritide ölüp ketti”

Oghlimiz niyaz 2009-yili tuyuqsiz ghayib bolghandin kéyin a'ilimizning arami buzuldi. Yoldishimning méngisige qan chüshüp palech bolup qaldi. 2010-Yili oghlumgha yépiq sot échilghanliqini we shixu türmisige qamalghanliqini uqqandin kéyin yoldishimni chaqliq harwigha sélip türmige barduq. Yoldishim jiddiyliship ketkechkimu oghlini eyneklik öydin körüshi bilenla warqirighan péti arqigha uchup ketti. Shundin kéyin késili barghanséri éghirliship ötken yili tügep ketti. Niyaz balam hazirghiche téxi dadisining tügep ketkenlikini bilmeydu. Bizmu azab üstige azablanmisun dep uninggha éytmiduq. Hazir méning salametlikimmu yaxshi emes, ürümchige chiqip dawalinip kelgili téxi 20 kün boldi.