Marko rubiyo xitayning pilanliq halda amérikaning istratégiyilik menpe'etlirige hujum qilghanliqini bildürdi

Amérika kéngesh palata ezasi marko rubiyo jüme küni “Washin'gton pochtisi” gézitide “Xitayning mushtomzorluq wastilirigha taqabil turush” mawzusida élan qilghan maqaliside, xitayning amérikigha peyda qiliwatqan tehditi üstide etrapliq toxtaldi. U xitay bilen bolghan iqtisadiy tengpungsizliqni ongshashni uzun muddettin qarighanda amérika we bashqa döletler üchün peyda bolghusi bir tehditning aldini élish bolup hésablinidighanliqini eskertti.

U maqaliside, xitayning amérikaning eqliy mülklirini oghrlash qatarliq heriketlirining addiy ish emeslikini eskertip, mundaq dégen: “Amérikaning eqliy mülüklirini oghrlash arqiliq xitay hökümiti özining 2025 ‏-yilighiche 10 muhim sahediki ékisportni qolgha élishni meqset qilghan ‛2025‏-xitayda ishlepchiqirilghan‚ namliq herikitini küchlendürdi. U saheler sün'iy eqil, yéngi bir dewr uchur téxnikisi, mashina ademler, yéngi énérgiye aptomobilliri, bi'otéxnika, génératorlar, alem téxnikisi we yuqiri téxnikiliq pochta mulazimet, ilghar tömür yollar, yéza igilik mashinisazliqi qatarliqlarni öz ichige alidu. Xitayning bu sahelerni nishan'gha élishi xitayning amérikaning bu sahelerdiki asasliq ishlepchiqarghuchiliq ornini élishtek niyitini ashkarilap bermekte”.

Marko rubiyo bu heqte amérika foks téliwiziyisining ziyaritini qobul qilghanda yuqiridiki bu sözini yenimu éniq qilip, xitay amérikining ornini élish üchün bularni pilanliq halda élip barghanliqini eskertti. U mundaq dédi: “Men xitaydiki kishilik hoquq mesililirini yéqindin küzitishke bashlighandin béri, andin xitay hökümiti yolgha qoyup kelgen siyasetlerni chongqur chüshinishke bashlidim. Xitayningkisi qandaqtu bir iqtisadiy tereqqiyat pilani emes, belki u eqliy mülük oghriliqi qatarliq wasitilerni qollinish arqiliq amérikining riqabet iqtidarini azaytish, uning dunyadiki zor döletlik ornini igilesh, uning ulini kolash pilanidur”.

Marko rubiyo xitayning eqliy mülük oghriliqi sewebidin amérikining yiligha 600 milyard dollar ziyan tartiwatqanliqini eskertti we bu xataliqni tüzütüsh üchün özining kéyinki hepte ichide “Xitay bilen adil soda yürgüzüshke a'it qarar” ni awazgha qoyidighanliqini bildürdi. Uning bayan qilishiche, mezkur qarar layihesi xitayning iqtisadiy mushtumzorluq wastilirigha taqabil turush arqiliq amérikaning dölet bixeterliki we iqtisadiy bixeterliki hem amérika puqralirini qoghdashni meqset qilidiken.

Amérikidiki adwokat nuriy türkel ependi marko rubiyoning yuqiridiki sözi heqqide toxtilip, amérika hökümitining hazir “Xitay tehditi” ge diqqet qiliwatqanliqini bildürdi.

Melum bolushiche, marko rubiyo yuqirida tilgha alghan qararda amérikining sezgür téxnikiliri we eqliy mülklirini xitaygha sétishni cheklesh, xitayning amérika shérketliridiki pay chékige cheklime belgilep bérish belgilen'gen. Mezkur qarar yene, kéngesh palata ezasi marko rubiyo we tom kottonlar birlikte otturigha qoyghan amérika dölet organlirini xitayning téléfon alaqe üskünilirini sétiwélish we ijarige élishtin cheklesh heqqidiki qarar layihesi qatarliq bir qatar tedbirlernimu öz ichige alidiken.

Marko rubiyo foks téléwiziyisige qilghan sözide, xitay hökümitining amérika shérketlirige pilanliq we meqsetlik halda meblegh sélish arqiliq özining istratégiyelik pilanlirini yolgha qoyghanliqini, amérika shérketliri bilen aldi bilen shérikliship, ularning téxnikilirini öginiwalghandin kéyin ularni tépipla chiqiriwétip, hemme nersini özining qiliwalghanliqini bildürüp, buninggha derhal tedbir élinishi kéreklikini qayta -qayta eskertti. U mundaq dédi:
“Men shuni eskertip qoyayki, bu peqetla bir iqtisadiy mesile, soda mesilisi yaki bir jaza tedbiri mesilisi emes. Belki bu kéyinki esirning eng muhim yégane bir jughrapiyiwi siyasiy mesilisidur. U ‏-21 esirning qandaq bolidighanliqini belgilep chiqidighan bir mesilidur” dédi.

Bügün “Tashqi siyaset” zhurnilining xewer qilishiche yene, amérikidiki nopuzluq istratégiye tetqiqat orgini wilson tetqiqat merkizi mushu ayning -9 küni xitayning tesiri heqqide échilidighan bir yighinigha xitay döletlik merkizi birliksep bölümige tewe xadim wang xüyyawni teklip qilghan. Emma yighin heqqidiki élanda wang xüyyawning xitay hökümitidiki emili tilgha élinmighan iken. “Tashqi siyaset” zhurnilining éytishiche, sénator marko rubiyo wilson tetqiqat merkizige mektup yollap, ulardin wang xüyyaw bilen bolghan munasiwitige izahat bérishni telep qilghan. Bumu amérika dölet mejlisi we hökümitining xitayning amérikidiki tesiri heqqidiki jiddiy endishining bir ipadisi iken. Nuriy türkel ependimu amérikida xitay tehditi deydighan bir uqumning shekillen'genlikini bildürüp, bundin kéyin amérika hökümitining xitaygha qandaq siyaset yürgüzüshining marko rubiyogha oxshash siyasetchilerning köplep chiqishigha baghliqliqini éytti.