Dolqun eysa “Dunya az sanliq milletliri hoquqliri kursi”da Uyghurlar heqqide doklat berdi

D u q re'isi dolqun eysa  wén'gryede ötküzülüwatqan “Dunya az sanliq milletliri hoquqliri yazliq kursi”da léksiye sözlep Uyghurlar weziyitini tonushturdi.

“6 -Nöwetlik dunya az sanliq milletliri yazliq kursi ” dep atalghan mezkur kurs wén'griye paytexti budapéshitta 16- iyul bashlan'ghan bolup, bu yazliq kursni wén'griyediki döletlik xelq'ara ammiwi munasiwetler uniwérsitéti, tom lantus instituti we london midilsékis uniwérsitéti birlikte uyushturghan. Bu kurs 21-iyulghiche bir hepte dawam qilidiken. Kurs programmisida Uyghurlar mesilisige mexsus bir bölüm ajritilghan.

Mezkur kursni teshkilligen orunning tor melumatidiki uchurlardin qarighanda, bu kursqa doktorluq we magistirliq unwani üchün oquwatqan oqughuchilar we bashqa mutexxesisler qatnishidighan bolup, buningda birleshken döletler teshkilatining kishilik hoquq xitabnamisi we yerlik xelqler hoquqi xitabnamiside  körsitilgen milliy, diniy, til jehetlerdin az sanliqlar hésablinidighan milletlerning türlük hoquq mesilisi muhakime qilinidiken. Shuning bilen birge yene az sanliq milletler hoquqliri mesiliside b d t, yawropa ittipaqi, yawropa bixeterlik we hemkarliq teshkilati hem bashqa xelqaraliq teshkilatlarning oynaydighan roli qatarliq nuqtilardimu léksiyeler sözlinidiken.

“Dunya az sanliq milletliri hoquqliri kursi”gha ilgiri Uyghurlar qatniship baqmighan bolup, bu nöwet Uyghurlargha wakaliten d u q re'isi dolqun eysa ependi Uyghurlar mesilisi heqqide léksiye we doklat bérishke alahide teklip qilin'ghan.

Budapéshttin ziyaritimizni qobul qilghan dolqun eysa ependi, aldi bilen bu bir heptilik kursning asasiy mezmuni toghrisida bizni bezi melumatlar bilen teminlidi.

Wén'griye tom lantos inistitutining mudiri anna xanimmu ziyaritimizni qobul qilip, bu qétimqi yighinda xitay bésimi astidiki Uyghurlar mesilisigimu alahide orun bergenlikini eskertti.

Qirghizistandin kélip bu yighin'gha qatnashqan perhat ependi yighinning yaxshi ötkenlikini tilgha aldi.

D u q mu'awin re'isi perhat muhemmidi ependi axirqi birqanche heptilerdin buyan gherb démokratik döletliri hökümetlirining Uyghurlar mesilisige bashqiche köngül bölüshke bashlighanliqini, bolupmu jaza lagérliri mesiliside qurultay xadimliri bilen jiddiy körüshüshlerde boliwatqanliqini hemde türlük yighinlargha teklip qiliwatqanliqini tilgha aldi.

Bu qétimqi kursqa köpligen döletlerdin muhim siyasiy erbablar we ilim ademliri qatnashqan bolup, dolqun eysa ependi öz léksiyeside Uyghur diyarining tarixi, siyasiy, ijtima'iy ehwalliri toghrisida sözlepla qalmay, Uyghurlarning nöwettiki weziyiti toghrisidimu toxtalghan.

D u q re'isi bu qétimqi yighinda yene wén'griye, yawropa parlaménti we b d t ning bir qisim muhim erbabliri bilen uchrishish pursetlirige érishken hemde Uyghur diyaridiki jaza lagérlirigha qarita chare tépish üstide muzakirilerde bolghan.