Eljezire tor zhurnilining 10 - sani mexsus Uyghurlargha béghishlandi

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2015.11.27
el-jezire-zhurnili-10-san-uyghurlar-2015.jpg “El jezire” tor zhurnilning Uyghurlargha béghishlan'ghan 10 - san zhurnilining muqawisi
RFA/Haji Qutluq Qadiri

Qatar “Eljezire” téléwiziye qanilining ereb tilida tarqitilidighan eljezire tor zhurnilining 10 - sani “Sherqiy türkistan milliy kimlik üchün küresh” dégen, serlewhide mexsus Uyghurlargha béghishlan'ghan.

Mezkur zhurnalda Uyghurlar weziyitige da'ir jem'iy on témida mexsus maqaliler élan qilin'ghan bolup, mezkur maqaliler eljezire téléwiziye qanilining yéqindin buyanqi bir qanche yil ichide Uyghur aptonom rayonigha bérip ishligen höjjetlik filimlirigha asasen teyyarlan'ghan.

Biz mezkur maqaliler heqqide toluq melumatqa érishish üchün se'udi erebistanning mekke shehiridiki Uyghur zhurnalist sirajidin eziz bilen bu heqte söhbet élip barduq.

Ereb tilidiki “Eljezire” tor zhurnilining Uyghurlargha béghishlighan mexsus sanida, Uyghurlarning tarixiy, medeniyiti, ma'arip we shundaqla diniy étiqadi heqqide toxtilish bilen birge, nöwettiki Uyghur rayonida Uyghurlar duch kéliwatqan xitayning türlük basturush siyasetliri heqqide toxtalghan.

Zhurnalning bash qismigha bash tehrirning ilawisi bérilgen bolup, sirajidin ezizning bayan qilishiche, mezkur maqalilerde eljezire téléwiziyesi qanilining ikki neper muxbirining ürümchi qatarliq sheherlerde Uyghurlar bilen élip barghan söhbet xatirisi we shundaqla Uyghurlarning siyasiy hayatigha da'ir bezi melumatlar kirgüzülgen.

Zhurnalda Uyghur rayonidiki qedimiy sheherlerdin biri bolghan qeshqer heqqidimu bezi mulahiziler bayan qilin'ghan, Uyghur sen'itining jewhiri bolghan “Uyghur on ikki muqami” gha alahide baha bérilgen.

“Sherqiy türkistan kimliki üchün küresh” namliq maqaliler toplimida yene, turpandiki karizlar heqqide toxtilip, karizlarning dunya tarixiy mirasliridin biri ikenliki tekitlen'gen, xitay türmisige qamalghan Uyghur öktichi ziyaliysi ilham toxtining siyasiy hayatighimu alahide orun bérish arqiliq nöwettiki Uyghurlarning siyasiy weziyiti toghrisida etrapliq mulahiziler yürgüzülgen.

Sirajidin ezizi Uyghurlargha béghishlan'ghan eljezire zhurnilining bu qétimqi sanining mezmuni we süpiti heqqidiki söhbitimiz jeryanida, ereb dunyasidiki bu xildiki zhurnallarla emes, belki xelq'aradiki bashqa nopuzluq metbu'atlarningmu Uyghur mesilisige alahide orun bériwatqanliqini tekitlesh bilen birge, Uyghur mesilisini islam dunyasida yéngidin bash kötürüshke bashlidi, dep qarashqa bolidighanliqini ilgiri sürdi.

Sirajidin ezizi axirida, mezkur zhurnalning bu sanini oqughan her bir oqurmenning Uyghurlarning ötmüshini we kelgüsini toluq chüshinip yételeydighanliqini alahide eskertip ötti.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.