Gérmaniyede dawamlishiwatqan adem öltürüsh esebiyliki endishe qozghimaqta

Gérmaniyede ikki heptidin buyan bu elge panahliq tilep kelgen chet'elliklerning adem öltürüsh weqeliri arqa-arqidin yüz bérip, puqralarda küchlük endishe we ghezep peyda qilmaqta.

Melumki, bir hepte ilgiri yeni 18-iyul küni gérmaniyening würsburg shehiride 17 yashliq afghanistan nesillik bir yashning pichaq we palta bilen poyizda adem chanash weqesi yüz bergen. Weqede 5 kishi éghir yarilan'ghan, weqening térrorluq weqesi ikenliki muqimlashturulghan. Da'ish teshkilati weqening mes'uliyitini üstige alghan idi.

22-Iyul myunxén shehiridiki olumpiya soda merkizide yene 18 yashliq iran nesillik bir yashning yanqoral bilen 10 ademni étip öltürüp, 27 ademni yarilandurghan zor weqe yüz berdi. Saqchi terep, bu weqening térrorluq bilen alaqisi yoqluqini, 18 yashliq nérwa binormalliq késilige giriptar bolghan bu iranliqning, köp adem öltürüp nam chiqirishtek esebiylikke xumar bolghanliqini ochuqlidi. Saqchilarning bildürüshiche, 18 yashliq bu iranliq, bundin 5 yil ilgiri norwégiyede 77 ademni étip öltürgen esebiy ongchi braywiksni dorimaqchi bolghan.

22-Iyul künidiki ensiz weziyette, 20 etrapidiki myunxén kochiliridin qéchip kirgen her millet kishiliri bilen d u q ishxanisigha 5 sa'ettin artuq qamilip qalghan qurultay bash katipi dolqun eysa ependi, gérmaniyede yüz bériwatqan bu weqelerning yaman tesir peyda qiliwatqanliqini tilgha aldi.

Biraq, 22-iyuldiki bu weqening tesiri bésiqmay turupla, 24-iyul chüshtin kéyin sa'et 6:20 minutlar ötkende, bawariye tewelikidiki re'utlin'gen shehiridiki bir aptobus békitide 21 yashliq süriye nesillik bir yashning kochida uzun pichaq bilen qara-qoyuq adem öltürüsh weqesi sadir boldi. Jenubiy gérmaniye gézitining bügün 25-iyuldiki xewiride ilgiri sürülüshiche, weqede bir ayal kishi ölgen, 5 adem yarilan'ghan. Saqchi terep weqening térror arqa körünüshi barliqini inkar qilghan.

Re'utlin'gen saqchi komissari kiristyan röynérning bügün metbu'atqa bildürüshiche, weqe sadir qilghuchi süriyelik yash 30-40 santimétir uzunluqtiki pichaqni kötürüwélip, bir ayalni chanap öltürgendin kéyin, kochida aldigha uchrighanliki kishini öltürüshke urun'ghan. Ölgüchidin bashqa yene 5 kishi yarilan'ghan. 3 Kishining yarisi éghir. Yoldin ötüp kétiwatqan bir yash weqeni körüp, qatilni mashinisi bilen soqup yiqitqan. Yarilan'ghan qatil neq meydanda saqchilarning qoligha chüshken. Hazir doxturxanida dawalanmaqta.

Bu weqeler yalghuz gérmanlarda naraziliq qozghapla qalmay, gérmaniye yashawatqan Uyghurlardimu endishe we qarshi inkaslarni peyda qiliwatqanliqi melum bolmaqta. Gérmaniyening karlisruhé shehiride yashaydighan Uyghur ziyaliysi enwer ependi, bu weqeler peyda qilghan tesir heqqide toxtilip ötti.

Emma 24-iyul kechte yene bawariyening anisbax shehiride gérmaniyege kélip siyasiy panahliq tiliginige 2 yil bolghan 27 yashliq bir süriyelik özini partlitish xaraktérlik hujum weqesi sadir qildi. Gérmaniye yene bir qétim tewrep ketti. Jenubiy gérmaniye géziti, eynek, fokus we gérmaniyediki türlük t w qanallirining bügünki melumatlirida ilgiri sürülüshiche, weqede 12 kishi yarilan'ghan. 3 Kishining yarisi éghir.

Bawariyening ichki ishlar ministiri jo'ahim hérman bügün muxbirlargha bergen bayanatida, weqening “ Térrorluq hujumi bolush éhtimali bar” liqini tilgha aldi. U sözide, weqe sadir qilghuchining ilgiri rohi késellik sewebi bilen dawalan'ghanliqini, saqchilarning tizimlikidiki shexs ikenlikini, weqening arqa körünüshini ichkirilep tekshürüsh zörüriyiti barliqini tekitlidi.

Metbu'atlarning bügün bildürüshiche, anisbaxtiki bu weqe 2500 etrapida kishi qatnashqan bir muzika kéchiliki soruni etrapida yüz bergen. 27 Yashliq süriyelik biletsiz halda kulubqa kirmekchi bolghanda qayturuwétilgen. U bedinige partlatquchlarni téngip kélip, kech sa'et 10:10 ötkende özini partlatqan. U özi neq meydanda ölgen. Weqede bashqa ölgenler bolmighan. Yarilan'ghan 12 kishi hazir dawalanmaqta iken.

Bu ikki heptidin buyan bawariye teweside arqa-arqidin yüz bergen adem öltürüsh weqeliri pütün gérmaniyede zor wehime yaritipla qalmay, xelqning chet'elliklerge bolghan qarashliri we ghezeplirinimu kücheytip barmaqta. D u q bash katipi dolqun eysa ependi bu heqte toxtilip öz qarashlirini bayan qilip ötti. Uyghur ziyaliysi enwer ependimu gérmaniyege kélip panahliq tiligen chet'ellikler sadir qiliwatqan bu xildiki zorawanliq, qatilliq weqelirining gérman puqralirida chet'elliklerge qarita yaman pozitsiye peyda qilidighanliqini eskertti.

Gérmaniye ichki ishlar ministiri tomas de mayséri bügün metbu'atqa bayanat élan qilip, weqelerning teshwiqatini yoghinitiwetmeslikni, bolupmu ijtima'iy taratqularda xata uchur tarqitip kishilerni wehimige sélishning qanun'gha xilap bolidighanliqini alahide tekitlidi.