Gollandiyede iltijachi Uyghurlarni qayturmasliq chaqiriqi kücheygen

Ixtiyariy muxbirimiz pida'iy
2015.08.26
vvd-partiyesi-gollandiye-parlament-uyghur-mesilisi.jpg VVD Partiyesining gollandiye parlaméntdiki ezasi klas ependining Uyghurlar iltijasigha munasiwetlik xewiri
telegraaf.nl


2015 - Yili 11 - aprél gollandiye iltijachilar orginining tor bétide, xelq'ara kechürüm teshkilati bilen gollandiye iltijachilar orginining, gollandiye hökümitini iltijachi Uyghurlarni wetinige qayturmasliqqa dewet qilghan bir chaqiriqnamisi élan qilin'ghan idi.

Uningda Uyghur iltijachilarning siyasiy jehette chetke qéqilip xitaygha qayturulushi insan heqlirige xilap ikenliki, Uyghurlarning kültür - medeniyet, örp - adet, din we til qatarliq sahelerde özlükini saqlap qilish üchün chet'ellerge chiqip kétiwatqanliqi, Uyghurlarning panahliq telep qilishining özila siyasiy heriket hésablinip, xitaygha qayturulghan teqdirde yillap türmige mehkum qilinidighanliqi, bezilirining iz - déreksiz ghayib bolup kétidighanliqi, xelq'ara kechürüm teshkilati Uyghur iltijachilarning qayturulushini xelq'araliq kélishimlerge xilap, dep qaraydighanliqidek mezmunlar qeyt qilin'ghan.

Mezkur chaqiriq namidin melum bolushiche, gollandiye hökümiti 2012 - yili Uyghur iltijachilarni xitaygha qayturup bérishni uda 5 qétim ret qilghan. Shundaq bolushida, gollandiyediki iltijachilar orgini bilen xelq'ara kechürüm teshkilati belgilik tesir körsetkenliki we shiwétsiyedin qayturulghan ikki Uyghurdin birining öltürülgenliki ilgiri sürülgen.

Aridin nechche ay ötkende yeni 12 - awghust gollandiyediki dangliq xewer wasitiliride, gollandiyediki VVD erkinlik we démokratiye xelq partiyesining ezasi, gollandiye parlamént ezasi we sékrétari klas deykhof ependining gollandiye iltijachilar orgini bilen xelq'ara kechürüm teshkilatining telipige asasen, gollandiyediki iltijachi Uyghurlarning qararnamilirige alaqidar belgilimilirige bir yilghiche qaytidin qarap chiqidighanliqi, bu muddette iltija telipi ret qilin'ghan Uyghurlarning qayturulmaydighanliqi élan qilindi.

Igilishimizche, Uyghurlarning xitaygha qayturulushigha qarshi chaqiriqlar 2009 - yili “5 - Iyul ürümchi qirghinchiliqi” din kéyin bir qanche qétim talash - tartish qilin'ghan. Xitaylarning “Suni léyitish” hiyle - mikir bilen qaymuqqan bir qisim Uyghurlarning türlük sewebler bilen wetinige qaytip ketkenliki melum bolghandin kéyin, gollandiyede iltijachilar ishliri bir qeder tesliship qalghan idi.

Bu heqte inkas bergüchilerning qarishiche, hazir gollandiyede iltija telipi ret qilin'ghan yaki jawab saqlawatqan Uyghurlar texminen 30 etrapida bolup, bu qétimqi qayturulmasliq qararining netijisi bu jeryanda Uyghurlargha alaqidar jemlen'gen melumatlarning weznige baghliq iken.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.