Özbékistan prézidénti islam kerimof alemdin ötti

Muxbirimiz erkin tarim
2016.09.02
Share on WhatsApp
Share on WhatsApp
islam-kerimof-xi-jinping-beijing-2014.jpg Islam kerimof xitay prézidinti shi jinping bilen bille
AFP


Özbékistanni 27 yildin béri qattiq qolluq siyaset bilen bashqurup kelgen islam kerimof 78 yashta alemdin ötti. Méngisige qan chüshken islam kerimof bir qanche kündin béri doxturxanida yétiwatatti.

Özbekistan yéngi musteqil bolghan yillarda türkiye bilen bolghan munasiwiti nahayiti yaxshi bashlan'ghan idi. Türkiyening türk qan sistimisidin bolghan 10 ming oqughuchini türkiyege élip kélip oqutush ish pilani asasida köp sanda özbek oqughuchi türkiyege kélip oqushqa bashlighan idi. Özbekistandiki öktichi partiyelerdin erk partiyesi re'isi muhemmed salihning türkiyege kélip panahliq tilishi bilen ikki dölet munasiwiti buzuldi. Özbekistan oqughuchilirini qayturup ketti. Türk dunyasi uqumigha éhtiyat bilen mu'amile qilghan islam kerimof türkiy tilida sözlishidighan döletler parlaméntliri birlikige eza bolmidi, 2009 - yili nexchiwanda qurulghan türkiy jumhuriyetler dölet rehberliri birlikikimu eza bolmidi. Emma özbekistan shangxey hemkarliq teshkilatigha eza boldi.

Özbekistan dölet bashliqi islam kerimofning türk dunyasi siyasitige deslepte awaz qoshup, kéyin qarshi siyaset élip bérishidiki meqsiti néme idi? islam kerimof néme üchün shangxey hemkarliq teshkilatigha eza boldi? uning Uyghur mesilisige bolghan köz qarishi néme idi? uning hüseyin jélilni xitaygha qayturup bérishi némining ipadisi? özbekistan hökümitining Uyghur siyasiti qandaq? dégen'ge oxshash so'allargha jawab tépish üchün uzun yil özbekistanda tijaret bilen shughullan'ghan memetjan ependi we türkiye istratégiyelik chüshenche inistituti mutexessisi doktor erkin ekrem ependiler bilen söhbet élip barduq.

Doktor erkin ekrem ependi özbekistan dölet re'isi islam kerimofning tunji saylamdiki reqibi muhemmed salihning türkiyege kélishi bilen türk - özbek arisidiki yirikchilikning bashlighanliqini bayan qildi.

Doktor erkin ekrem ependi özbekistan hökümitining amérika we gherb döletliri “Insan heqliri depsenchiliki qiliwatisen” dep tenqid qilghachqa, köp döletler bilen yirikliship ketkenlikini, Uyghur siyasitining xitayning Uyghur siyasiti bilen oxshash ikenlikini bayan qildi.

Uyghur ziyaliysi memetjan ependi özbekistan hökümitining pütün milletlerni qarshi almaydighan bir siyaset élip bériwatqanliqini shundaqla özbekistanda insan heqliri depsendichilikining éghir ikenlikini bayan qildi.

Doktor erkin ekrem ependi özbekistanning qattiq qolluq siyasitining özgiridighan yaki özgermeydighanliqi toghrisida hazirche bir nerse dégili bolmaydighanliqini bayan qildi.

Islam kerimof 1938 - yili semerqentte dunyagha kelgen. U, yétimxanida chong bolghan bolup, énzhénirliq we iqtisat kespide oqughan. 1989 - Yili sowét ittipaqi bashliqi mixa'il gorbachif teripidin özbek kommunist partiyesining bash sékritarliqigha teyinlen'gen. Sowét ittipaqi yémirilgendin kéyin 1991 - yili musteqil özbekistanda tunji qétim élip bérilghan saylamda dölet bashliqi bolup saylan'ghan idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.