Истанбулдики рейна кулубида 39 кишини өлтүргән қатил тутулди

Террорчи абдуқадир машарипофниң тутулған вақтидики сүрити. 2017-Йили 17-январ. (TRT Аваз TV сидин сүрәткә елинған)

Йеңи йил кечиси истанбулниң бәшикташ районидики рейна кечилик кулубиға һуҗум қилип, 39 кишигә оқ етип өлтүргән вә 74 кишини яриландурған террорчи қечип кәткән болуп, түркийә сақчилири һәр тәрәпни издәш вә мунасивәтлик кишиләрни тутуп сорақ қилиш нәтиҗисидә 1-айниң 16-күни саәт 23 тин 40 минутлар өткәндә әсәнюрттики бир бинада йошурунуп ятқан өйгә бесип кирип уни тутқун қилди.

Бу һәқтә истанбул валийси васип шаһин вә сақчи башлиқи мустафа чалишқан әтигән саәт 10:30 дә мухбирларни күтүвелиш йиғини уюштуруп, террорчиниң тутулғанлиқи тоғрисида мухбирларға мәлумат бәрди.

Валий васип шаһин әпәнди, террорчиниң өзбекистанлиқ икәнликини, җинайитини етирап қилғанлиқини, бармақ изиниң маслашқанлиқини, бу һуҗумниң даиш намида елип берилғанлиқиниң ениқ икәнликини тәкитлиди.

Васип шаһин мундақ деди: “йеңи йил кечиси ортакөй районидики бир кечилик кулубида қанлиқ террорлуқ вәқәси йүз бәргән иди. 39 Кишимиз һаятидин айрилди. У һуҗумни елип барған қатилни тутуш үчүн сақчи идариси қаттиқ чидамчанлиқ билән һармай-чарчимай хизмәт ишлиди вә түнүгүн кечә бу қатилни қолға чүшүрди. Террорчи төт хил тил билиду.”

Валий шаһин террорчиниң кимлики тоғрисида тохтилип мундақ деди: “код исми әбу муһәммәд хорасани дәп атилидиған әсли исми абдуқадир машарипоф 1983-йили өзбекистанда туғулған, афғанистанда тәлим алған, 4 хил тил билидиған яхши йетиштүрүлгән бир киши, бир террорчи. Дөлитимизгә 2016-йили 1-ай ичидә қанунсиз кәлгәнлики тәхмин қилинмақта.”

Валий шаһинниң билдүрүшичә, сақчилар террорчини тутуш һәрикәт җәрянида 7 миң 200 саәтлик синалғу көрүнүшини тәкшүрүп чиққан, 2 миң сақчи вәзипә өтигән. Кония, измирдиму истихбарат шөбилириниң һәмкарлиқи билән ортақлишип бир һәрикәт елип берилған.

Террорчи дәсләптә истанбулниң башақшәһәр районида бир өйни иҗаригә елип олтурған кейин йәнә өзини йошуруш үчүн бир икки өй алмаштурған. Вәқә садир қилған күниму зәйтинбурнудин келип һәрикәт елип барған.
Валий шаһин террорчи билән қолға чүшкән маддий буюмлар тоғрисида тохтилип мундақ деди: “сақчилиримиз бәк көп әмгәк сиңдүрди. 152 Өйдә ахтуруш елип барди. 50 Киши тутулди. Террорчи билән бирликтә 197 миң америка доллири, икки данә тапанча вә оқ-дора, бири үнсиз тапанча, бир қанчә данә телефон картилири қолға чүшти. Террорчи җинайитини етирап қилди, бармақ излириму террорлуқ қилған йәрдә қалған из билән маслишиду. Террорчи тоғрисида бир миң 200 учур тапшуруп елинди.”

Террорчи йошурунуп ятқан өйдин бир әр вә үч нәпәр аялму тутулған болуп, әрниң ирақлиқ икәнликини, аялларниң бириниң сомалилиқ, йәнә бириниң сенегаллиқ, йәнә бириниң мисирлиқ икәнлики, уларниң сүрийә вә ирақтики даиш дегән тәшкилатқа қатнишиш үчүн үч күн илгири истанбулға кәлгәнлики билдүрүлди.

Валий шаһин сөзидә йәнә террорчиниң һәрикәт елип беришиға чоқум бир кимләрниң ярдәм қилғанлиқини, сорақ ишлири тамамланғандин кейин шериклириниң оттуриға чиқидиғанлиқини билдүрди.

Йеңи йил кечиси истанбулда бу қанлиқ вәқә йүз бәргәндин кейин түркийә мәтбуатлирида террорчиниң уйғур икәнлики тоғрисида хәвәрләр тарқилип кәтти. Һеч қандақ дәлил-испат йоқ, асассиз тарқалған бу хәвәрләр бир тәрәптин уйғурларниң наразилиқини қозғиса, йәнә бир тәрәптин уйғурларни гуман астиға ташлап қойди. Шуниң билән түркийәдики шәрқий түркистан аммиви тәшкилатларниң рәһбәрлири арқа-арқидин баянат берип, мәтбуатларға рәддийә қайтурди вә бир қисим журналистларни тәнқид қилди. Һәтта бир кишиниң террорлуқ қилиши билән омумий бир хәлқни яки бир милләтни қарилаш, әйибләшниң тоғра әмәсликини әмәлий мисаллар билән тәкитләп өтти.

Дуня уйғур қурултийиниң муавин рәиси сейит тумтүрк әпәнди, т р т авази телевизийә қанилиниң чүшлүк программисиға қатнишип, террорчиниң тутулғанлиқи тоғрисида пикир баян қилди вә уйғурларниң қарилап учур тарқатқан мәтбуатларни йәнә бир қетим тәнқид қилди һәм түркийәни яхши көридиғанлиқини, түркийәни иккинчи вәтини дәп қарайдиғанлиқини уйғурларниң террорчи әмәсликини йәнә бир қетим тәкитлиди.

Биз бу һәқтә пикир-қарашлирини елиш үчүн түркийә истратегийилик чүшәнчиләр институтиниң мутәхәссиси доктор әркин әкрәм вә дуня уйғур қурултийиниң муавин рәиси сейит тумтүрк әпәнди билән сөһбәт елип бардуқ.
Юқиридики авазлиқ улиништин бу һәқтики программиниң тәпсилатини аңлиғайсиләр.