Kanadagha xitay kan ishchilirini ekélip ishlitish mesilisi munazire peyda qildi

Kanadadiki köchmenler we muddetsiz turush salahiyiti bolmighanlarning kélish menbesi körsetmisi.

Yéqinda kanada xelq'ara téléwiziye qanilining xewer qilishiche, kanadaning h d dep atilidighan melum bir xitay terepdari kan shirkiti özlirining bundin kéyin xitay kan ishchilirini waqitliq ishchi wizisi bilen kanadagha ekélip ishlitidighanliqini bildürgen.

Bu shirket xitay ishchilirini kanadagha waqitliq ishchi wizisi bilen ekélip ishlitishining sewebliri heqqide toxtalghanda, xitay kan ishchilirining alahide iqtidari bar dégen.

Uning üstige yéqinda xitayda ziyarette bolghan kanadaning biritish kolumbiya ölkisining ayal ölke bashliqi kiristi klark xitayning kan ishlirigha mes'ul yuqiri derijilik emeldarliri bilen körüshüp, xitay kan ishchilirigha kanadada ishlesh pursiti yaritip béridighanliqidin bésharet bergen.

Emma, h d shirkitining xitay kan ishchiliri heqqide bergen bu bayanatliri kanada metbu'atlirida Zor munazire qozghidi. Kanadadiki ishchilar uyushmiliri, xitayning kanlarda qorqunchluq hadisiler dawamliq yüz bérip turidighan bir dölet ikenlikini, ishchilarning bixeterlik éngining töwen ikenlikini közde tutup,xitay ishchilirining kanadagha kélip ishleshke layaqetsiz ikenlikini ilgiri sürmekte.

Kanadadiki ishchilar uyushmisining aldinqi qatardiki rehberlirining biri hésablan'ghan stéwén hunt kanada xelq'ara téléwiziye qanilining ziyaritini qobul qilip, xitay kan ishchiliri iqtidarining kanada kan ishchiliridin üstün bolushining mumkin emeslikini, kanadaning kan ishchilirini terbiyilesh tarixining 100 yildin ashidighanliqini bildürgen. U yene, kanada kan ishchiliri hurun, qabiliyetsiz we yaki öz ishini yaxshi körmeydighanlar emes ikenlikini ilgiri sürüp, xitay kan ishchilirining alahide iqtidari bolushining mumkin emeslikini ilgiri sürgen.

Ulugh éra gézitining ötken yili 10-ayning 10-künidiki xenzuche nusxisida neqil keltürülüshiche, xitay kan ishchilirini köplep jelp qiliwatqan kanadaning biritish kolombiya ölkisining melum bir ichki matériyalida, xitay kan ishchilirining kanada kanlirigha qiziqishida yüzlerche seweb bolushi mumkin dep yézilghan.

Kanada metbu'atliridin melum bolushiche, hazir 200 din artuq xitay kan ishchisi kanadagha kélip ishleshke iltimas qilghan bolup, ularning ishlemliri béyjingdiki kanada konsulxanisida sürdürülmekte iken.

Kanada köchmenler adwokati richard kurland ulugh éra gézitining ziyaritini qobul qilip: “Bundaq zor kölemlik bir guruppa ademning kanadagha ishchi bolup kélishi normal ehwal emes, eger mesile kanadadiki ish imkanlirini qoghdash mesilisi dep qaralsa, u halda kanada, kanadaliq ishchilarni qobul qilish mesilisini chet'ellik ishchilar mesilisidin burun oylishishi kérek” dégen.

Ulugh éra gézitining bergen xewerliridin melum bolushiche, 2007-yili kanadaning albérta ölkisidiki bir néfit kanida kan gümürülüp chüshüsh weqesi yüz bérip, 2 xitay ishchi neq meydanda ölgen, 5 neper xitay ishchi éghir yarilan'ghan. Qalghan xitay ishchilar derhal xitaygha qayturulghan. Tekshürüsh netijiside bu ishchilarning kanada bilen shérikleshken shangxey énérgiye we néfit ximiye shirkitining ishchiliri ikenliki éniqlan'ghan.

Albérta ölkilik saghlamliq we bixeterlik idarisi xadimlirining hadisini inchike tekshürüshi netijiside, shangxey énérgiye we néfit ximiye sana'iti shirkitining kanadaning 53 türlük ish ornida saghlamliq we bixeterlik belgilimisige xilapliq qilghanliqi ashkarilan'ghan. Netijide albérta ölkisi terep sotqa dawa achqan. Axirida kanada soti, shangxey énérgiye we néfit ximiye sana'iti shirkitining kanadaning ish orni bixeterlik we saghlamliq belgilimilirige éghir derijide xilapliq qilghanliqi sewebidin 2 xitay ishchisining ölüshige we 5 xitay ishchisining yarilinishigha seweb bolghanliqi heqqide höküm chiqarghan.

Éghir ish orni mes'uliyetsizliki bilen kanada xelqini chöchütken bu weqe heqqide toxtalghan sabiq kanada, asiya tinch okyan maliye ishliri katipi dawid kilgor: “Kanadaning albérta ölkiside yüz bergen bu kan gümürülüp chüshüsh weqeside körülgen ölüm we yarilinishning éghirliqi, xitay dölet igilikidiki karxanilarda ishchilarning qilche étibarining yoqluqini körsitip turuptu. Xitay dölet igilikidiki shirketler dunya boyiche ishchilarni qedirlimeslik we ularning hayat ‏-mamati bilen hésablashmasliq jehette aldinqi qatarda turidu” dégen.

Yéqinda, kanadadiki bir qisim kanchiliq shirketlirining xitaydin ishchi qobul qilishqa qiziqiwatqanliqi we ularni alahide iqtidarliq dep teripligenlikige qarita, xitayda mexsus tekshürüsh élip bérish üchün xitayning shenshi ölkisige muxbirliq qilip barghan kanada xelq'ara téléwiziyisining muxbiri pa'ul jonsun xitayning shenshi ölkisidiki nurghunlighan kan ishchilirini ziyaret qilghan we xelq'ara téléwiziye qanilida bergen xewiride xitayning kanchiliq ishliri intayin paskina we xeterlik dep xewer bergen.

Bezi ishchilar uyushmiliri bolsa, xitay ishchiliri kanadagha kelgendin kéyin, kanadaning bixeterlik belgilimilirini yaxshi öginishi üchün ulargha qaritilghan in'gliz tili süpet ölchimini chingaytishi kérek, yeni xitay kan ishchiliri kanadagha ishchi bolup kélish üchün xitayda yasi dep atilidighan in'gliz tili imtihanidin ötüshi kérek dep qarimaqta.

Awaz ulinishidin bu programmining tepsilatini anglighaysiler.