Pa'aliyetchi ömer Uyghur xitayning 19-qurultiyi harpisida 7 kün solap qoyulushining sewebini ashkarilidi

Pakistanda pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur pa'aliyetchi ömer Uyghur xitayning 19-qurultiyi harpisida pakistan saqchiliri teripidin tutqun qilinip 7 kündin kéyin qoyup bérilgen idi.

Bügün ömer Uyghur muxbirimizning ziyaritini qobul qilip, özining shu qétim tutulushi we hazirghiche nezerbend qilinishining sewebini ashkarilidi. Uning bayan qilishiche, u, pakistan saqchiliri teripidin afghanistandin pakistan'gha yoshurunche kirgenliki we xitay bash elchisini öltürüshni pilanlighanliqi ilgiri sürülgen bir gumandargha hemkarlishish gumani bilen tutqun qilin'ghan we u gumandarning yoshurun'ghan orni heqqide soraq qilin'ghan. Ömer Uyghur hazirghiche bolghan tekshürüshte déloning bir töhmet ikenliki we özining gunahsizliqi aydingliship bolghan bolsimu, pakistan saqchilirining özige qaratqan nezerbendni téxiche bikar qilmighanliqi üstidin shikayet qildi.

Pakistandiki ömer Uyghur wexpining bashliqi ömerjan ötken yili 17-öktebir küni, yeni xitay kompartiyesining 19-qurultiyi harpisida tutqun qilin'ghan. U 7 kündin kéyin qoyup bérilgen bolsimu, u shuningdin étibaren öydin sirtqa chiqishtin, intérnét we téléfon arqiliq kishiler bilen alaqe qilishtin cheklen'gen. U shu qétimqi tutqun we nöwettiki nezerbendning sewebi üstide toxtilip mundaq deydu: “Saqchilar birsining bedexshandin rawalpindigha kelgenlikini, uning pakistandiki xitay bash elchisini öltürüsh pilani barliqini we méning uning bilen hemkarlashqanliqimni éytti we méni uning nedilikini dep bérishke qistidi. Men soraq dawamida undaq bir ademni tonumaydighanliqimni, körüp-anglapmu baqmighanliqimni, buning bir töhmet ikenlikini éyttim. Qoyup bérilidighan chéghimda téléfon we kompyutérlirim tartiwélindi, feysbok we watsaplargha chiqmasliqqa buyruldum”.

Ömer Uyghurning déyishiche, soraq we tekshürüsh jeryanida, uningdin herqandaq bir gumandargha yaki gumanliq heriketke chétishliq, héchqandaq pakit bayqalmighan. Saqchilar deslepte uninggha qarita öyidin talagha chiqmasliq cheklimisini belgiligen. Saqchilar deslepte tekshürüshning yene 10 künche dawam qilidighanliqi, uningdin kéyin uninggha qarita nezerbendning, yeni öyidin sirtqa chiqmasliq cheklimisining emeldin qaldurulidighanliqini uqturghan. Emma aridin 3 ay ötken bolsimu, nezerbend we tekshürüsh néme üchündur tügimigen.

Ömer Uyghurning déyishiche, bir gumandarning pakistandiki xitay bash elchisini öltürüsh pilani délosining rast délo yaki xitay yasap chiqqan délo ikenliki ömerjan Uyghurgha melum emes, emma délogha özining chétilip qélishi bir töhmet؛ u nöwette délodiki töhmetning saqchilargha éniq bolup bolghanliqini, emma bir qisim saqchilar peqet xitay terepning könglini élish yaki razi qilish üchünla özini dawamliq nezerbend qiliwatqanliqini ilgiri sürdi. U yene pakistan saqchiliri ichide adil pozitsiye we meydan ipadiligen, özige hésdashliq qilghanlarningmu barliqini, shunga 7 kündin kéyin qoyuwétilgenlikini, undaq bolmighanda özige artilghan jinayetning chongluqida, bügünkidek gep qilish pursitiningmu bolmaydighanliqini eskertti.

19-Qurultay harpisida ömerjandin bir kün ilgiri kéyin, rawalpindidiki Uyghur muhajirlardin abduqéyum shemshidin we abdughénilarmu tutqun qilin'ghan؛ dunya Uyghur qurultiyi aliy rehbiri rabiye qadir xanim, mezkur üch Uyghurning tutqun qilinishi heqqide bayanat élan qilip, pakistanni xitayning bir ölkisige aylinip qalmasliqqa we üch Uyghurni qoyup bérishke dewet qilghan idi. Pakistandiki weziyettin xewerdar kishilerning bayan qilishiche, abduqéyum bilen abdughénimu tutqundin bir heptiche ötkendin kéyin qoyuwétilgen, emma ularningmu qol téléfon we kompyutérliri yighiwélin'ghan؛ nazaret ulargha qaritamu yoshurun shekilde dawam qilmaqta.