Qazaqistanliq tenheriketchiler ichide Uyghurlarmu utuqlargha érishmekte

“Qorghas” xelq'ara hemkarliq merkizide ötküzülgen kikboksing musabiqiside xitay mahirini yenggen qazaqistanliq mahir rénat qurbanof trénérliri bilen. 2017-Yili 13-iyun.

Melumki, qazaqistanda tenheriketning yügürüsh, putbol, walibol, waskétbolgha oxshash eng omumlashqan türliri bilen bir qatarda chélishish, erkin mushtlishish, karaté we bashqilarmu tereqqiy qilmaqta. Tenheriketning bu türliri boyiche qazaqistanliq Uyghurlar ichidin köpligen jumhuriyetlik, asiya we dunya chémpiyonliri yétiship chiqqan idi. Abduréshit abduraxmanof, ayat ilyaxunof, hémit toxtaxunof, zakir toxtiyéf, ghopur toxtiyéf we bashqilar shular jümlisidindur.

Kéyinki waqitlarda jumhuriyet miqyasida hem xelq'arada yuqiri netijilerni qolgha keltürüwatqan Uyghur tenheriketchilirining sani barghanséri köpeymekte. Ularni terbiyileshte sheher we yézilarda pa'aliyet élip bériwatqan tenheriket kulubliri alahide rol oynimaqta. Shularning biri almata shehiride orunlashqan “Fre'e sparring” tenheriket birleshmisi bolup, uni hazir tenheriketning xizmet körsetken mahiri hémit toxtaxunof bashquridu.

Hémit toxtaxunofning éytishiche, “Free Sparring” tenheriket kulubi qazaqistan we amérika qoshma shtatlirining birleshken kulubi bolup, u 1998-yili échilghan. Mezkur kulubning prézidénti wezipisini bir nechche yil mabeynide ayat ilyaxunof atqurup kelgen. U hazir amérikada istiqamet qilmaqta. Peqet kéyinki yillardila mezkur kulub her xil millet wekilliridin bolghan köpligen tenheriketchilerni terbiyilep chiqti. Shularning biri eziz hézbaqiyéf kespiy boks boyiche hazir amérikaning filadélfiye shehiride meshiqlinip, musabiqilerge qatnashmaqta. Tenheriketning bashqa türliri boyiche shundaqla shöhret xudayberdiyéf, rasul ilyasof, rénat qurbanof we bashqimu Uyghur baliliridin zor ümid kütülmekte.

Hémit toxtaxunof kéyinki waqitlarda bolupmu xitay we qazaqistan otturisida tenheriket sahesidiki hemkarliqning küchiyiwatqanliqini, yéqinda bu ikki memliket chégrasidiki “Qorghas” xelq'ara hemkarliq merkizide ötken kikboksing, yeni bokisning tépish we mushlishish türi boyiche musabiqige qatniship kelgenlikini otturigha qoyup, mundaq dédi: “Xitayda kespiy boks hem kespiy kikboksing nahayiti yaxshi tereqqiy étip kéliwatidu. Hazir ular asiyaning sekkiz memlikitidin, shu jümlidin qazaqistan, özbékistan we bashqilardin eng yaxshi tenheriketchilerni yighip, bir salmaqtiki tenheriketchiler arisida ikki yaki üch heptide bir qétim musabiqilerni uyushturuwatidu. Birinchi qétim barghinimizda biz taylandtin yéngilip qalduq. Mushu ayning 13-küni ötken musabiqide méning shagirtim rénat qurbanof xitay tenheriketchisini yéngiwaldi. Bu balimizdin ümidimiz chong. Ötken yili xitay terep ürümchide, xotende bir nechche musabiqilerni ötküzdi. Shularghimu qatniship, bizning balilirimiz yaxshi netijilerni körsetti”

1990-Yili almata wilayitining chélek tewesige qarashliq qaraturuq yézisida dunyagha kelgen rénat qurbanof radiyomiz ziyaritini qobul qilip, özining boks saheside bashlighan yolini mundaq dep chüshendürdi: “Men boksqa qaraturuqtiki mektepte birinchi trénér bolghan roziyéf nurexmetning qolida 6-sinipta terbiye aldim, 9-sinipqiche nahiyilik, oblastliq musabiqilerge chiqtim. Réspublikiliq musabiqilerde birinchilikni aldim. Andin almatagha kélip, mushu kün'giche hémit akining qolida meshiqliniwatimen. Qazaqistan boyiche bir nechche musabiqilerge qatnashtim”.

R. Qurbanof özining mundaq utuqlargha yétishide bolupmu trénérliri nurexmet roziyéf we hémit toxtaxunoflarning töhpisining nahayiti chong ikenlikini, ata-anisiningmu da'im uni qollap-quwwetlep kelgenlikini bildürdi.
Rénat qurbanof hazir kikboksing boyiche qazaqistan kespiy komandisining ezasi. U ene shu komanda terkibide qorghasta ötken musabiqige tunji qétim qatniship, ghelibe qazandi. Rénat qurbanof buningdin kéyinmu dunya musabiqilirige qatnishishni meqset qilmaqta.