Qirghizistan Uyghurliri ömlükte roza héyti ötküzdi

Qirghizistandiki héyt namizidin bir körünüsh. 2018-Yili 15-iyun. Qirghizistan.

Qirghizistandiki héyt namizidin bir körünüsh. 2018-Yili 15-iyun. Qirghizistan.

Qirghizistan ottura asiyadiki Uyghurlar bir qeder kop we zich olturaqlashqan memliket, ular öz milliy we diniy en'enilirini yaxshi saqlap kelmekte. Qirghizistan hökümiti teripidin 60 minggha yéqin dep sanilip kéliwatqan Uyghurlar qirghiz we bashqa musulmanlar bilen birlikte 15-iyun küni roza héyti namizi oqudi we öz adetliri boyiche öz'ara héytliship, bir-birini tebriklidi.

Qirghizistandiki Uyghurlarmu bir ay roza tutushtin ibaret muqeddes perzini ada qilip, yétim-miskinlerge sediqe bérip, shundaqla qur'ani kerim nezil qilin'ghan qedir kéchisini qur'an tilawet bilen tünep, 15-iyun küni héyt namizini oqushti. 

Roza héyti islam dunyasining eng chong bayramliridin biridur. Roza héyti dastixanlar sélin'ghan, insanlar otturisidiki adawetlerni tügitip, öz-ara hemkarlishishni kücheytidighan, qérindashlardek bir-birini baghrigha bésip héytlishidighan kündur. Emma Uyghur élidiki éghir weziyet, qirghizistan Uyghurlirining yüreklirini qayghu we ghemge salghanliqi üchün ular muqeddes bayramda köngülliri yérim halda héytlashti. 

Radi'o ziyaritimizni qobul qilghan dunya Uyghur qurultiyining qirghizistandiki wakaletchisi rozimuhemmet abdulbaqiyéf bu heqte öz hés tuyghulirini izhar qildi. 

Uyghurlar eng köp olturaqlashqan nowopokrowka, lébédinowka, wostok we keng bulung qatarliq yézilardiki Uyghurlar mehellilerning meschitlirige jem bolup héyt namizini ötep, andin Uyghurlarning aditi boyiche, qirghizistanda alemdin ötken Uyghurlarning qebrisini ziyaret qilip, du'a tilawet qilghandin kéyin, chonglardin bashlap öymu-öy aylinip héyt petisi oqushti.

Biz bu heqte melumat igilesh üchün nowopokrowka yézisining meschitide namaz ötep chiqqanlar bilen söhbet élip barduq.

Radi'o ziyaritimizni qobul qilghan nowopokrowka mehellisining yigit béshi gheyret jahanof bu yili ramzan éyining her küni nowopokrowka meschitide 300 gha yéqin musulman ibadet qilghanliqi éytip we bu yili alemdin ötken sepdishi yasinjan maxmudini, shundaqla abdul'ehed mexsum we muhemmed salix qatarliq dini zatlarni eslep ötti.

Gheyret ependi yene qirghizistandiki Uyghur yashlirining köpi namaz oqushni öginip, diniy bilimlirini ashuruwatqanliqini bildürdi.

“Ittipaq” jem'iyitining ayallar kéngishining re'isi reshidem emetxanowaning éytishiche, u islam dinini ata-aniliridin ögen'gen, uning a'iliside namaz oqush, roza tutup qedir kéchisi ötküzüsh qatarliq diniy murasimlar ezeldin saqlinip kelmekte. Emma u bügünki künlerde Uyghur diyarida Uyghurlar uchrawatqan éghir tehditlerdin perishan boluwatqanliqini éytti. 

Qirghizistan paytexti bishkek shehirining sherqiy rayonigha jaylashqan “Wostok” yézisi Uyghurlar eng köp olturaqlashqan jaylardin biri bolup, bu yerde saxawetlik Uyghur yigitler yéngi meschit sélip, islam dinini ching tutup kelmekte. Bu yézidiki ayallar birliship, bir biri bilen hemkarliship, örp-adetlirini saqlap qélishi üchün yighin échip, bularni ögitip kelmekte. Mezkur yézidiki ayallar kéngishining re'isi zulpiye ghlajidin bu heqte bayan qildi.

Qirghizistanning chuy, osh, jalal-abad wilayetliride shundaqla issiq köl wilayitining qara-köl shehiride yashawatqan Uyghurlar her héytni Uyghurlarning örp-adetliri boyiche ötküzüp kelmekte. “Ittipaq” jem'iyitining re'isi artiq hajiyéf Uyghurlarni, dunya musulmanlirini héyt bilen tebriklidi.