Türkiy jumhuriyetler birliki yighinida Uyghur mesilisi tilgha élindi

Muxbirimiz erkin tarim
2013.06.21
turk-birliki-yighini-bakuda-305.png Bakuda échilghan türkiy jumhuriyetler birliki yighini
RFA/Erkin Tarim

Türkiy jumhuriyetler birliki chet'el ishlirigha mes'ul rehberliri yighini ezerbeyjan paytexti baku shehiride axirlashqan bolup, yighinda Uyghur mesilisi tilgha élindi. Yighin kün tertipide Uyghur mesilisi biwasite otturigha qoyulmighan bolsimu, emma yighida sözge chiqqan bir qisim mutexessisler Uyghur mesilisini wasitilik shekilde otturigha qoyghan. Bir kün dawamlashqan bu yighin'gha 556 kishi qatnashti.

Bu heqte toxtalghan doktor erkin ekrem, Uyghur jem'iyetlirining türkiy tilliq ellerdiki bir qisim teshkilatlar bilenmu dostluq munasiwitini kücheytishining intayin muhim ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

Yighin'gha türkiye, qazaqistan, ezerbeyjan we qirghizistandin hökümet rehberliri we ammiwi teshkilat mes'ulliri qatnashti. Yighin axirida 4 döletning munasiwetlik rehberliri teripidin maqullan'ghan birleshme bayanat élan qilin'ghan.

Yighin heqqide bizge melumat bergen ezerbeyjan baku shehiride chiqiwatqan türkistan gézitining bash tehriri aqil jemal ependi mundaq dédi: türkiy jumhuriyetler birlikining bash katipi éli aqinji ependi yighinning muweppeqiyetlik ötüshi üchün yardem qilghan ezerbeyjan hökümitige rehmet éytti. Éli aqinchi nutqida yene, sowét ittipaqi yimirilgendin kéyin türkiy jumhuriyetler otturisidiki munasiwetni kücheytish üchün köp küch chiqirilghanliqini, bu döletler otturisidiki munasiwetni kücheytish üchün chet'eldiki ammiwi teshkilatlar qilishqa tégishlik ishlarning yene köp ikenlikini bayan qilip ötti.

“Türkistan géziti” ning bash tehriri aqil jemal ependi türkiye, qazaqistan, ezerbeyjan we qirghizistan qatarliq döletlerning hökümet we ammiwi teshkilat mes'ulliri ishtirak qilghan bu yighinda maqullan'ghan bayanat heqqide toxtilip mundaq dédi: bu yighinda, chet'eldiki ammiwi teshkilatlargha yardem qilish we mezkur teshkilatlar bilen ortaq pa'aliyetler uyushturush, rayon xaraktérlik teshkilatlarni qurup chiqish, türkiy jumhuriyetler karxanichilirini bir yerge jem qilip yighin chaqirish, dunyaning herqaysi jaylirida oquwatqan oqughuchilarni teshkillep türk dunyasini dunya jama'etchilikige tonutush, chet'elde oquwatqan türkiy millet oqughuchilirining qiyinchiliqlirini hel qilip bérish, dunyada islam dinini qarilaydighan pa'aliyet we köz qarashlargha qarshi pa'aliyet uyushturush toghrisida qarar maqullandi.

Türkiy jumhuriyetler birlikining bügün baku shehiride chaqirilghan yighinida türk dunyasining mesililiri heqqidimu muzakire élip bérildimu mesilen Uyghur mesilisi tilgha élindimu? dégen so'alimizgha aqil jamal ependi mundaq jawab berdi: türk dunyasining sherqiy türkistan, jenubiy ezerbeyjan, kerkuk mesililiri ochuq ashkara tilgha élinmighan bolsimu, wasitilik halda bu mesililerni chet'el jama'etchilikige anglitish mesilisi toghrisida yighinda söz qilghanlar öz köz qarashlirini otturigha qoyup ötti.

Bu yighin'gha ishtirak qilghan bakudiki “Türkistan géziti” ning bash tehriri aqil jemal ependi, kéyinki yillarda türkiye bilen ezerbeyjan jumhuriyitining chet'eldiki qérindashliri bilen bolghan hemkarliqini kücheytishke alahide ehmiyet bériwatqanliqining, bu xizmetning dunyaning her qaysi jaylirida pa'aliyet élip bériwatqan sherqiy türkistan ammiwi teshkilatliri üchünmu paydiliq ikenlikini, Uyghurlarningmu türk dunyasining ayrilmas parchisi ikenlikini tekitlep ötti.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.