Enqere qizil'ayda yüz bergen térrorluq hujumda 37 kishi öldi, 125 kishi éghir yaridar boldi

Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2016.03.14
turkiyede-partlash-qizilay-enqere-6.jpg

Türkiye bash ministiri exmet dawut'oghlu xanimi bilen enqerede yüz bergen térrorluq partlitishta yarilan'ghanlardin ehwal sorimaqta. 2016-Yili 13-mart. AFP

turkiyede-partlash-qizilay-enqere-5.jpg

Türkiye paytextining merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida bomba qachilan'ghan aptomobil bilen térrorluq partlitish weqesidin körünüsh. 2016-Yili 13-mart, enqere. RFA/Erkin Tarim

turkiyede-partlash-qizilay-enqere-4.jpg

Türkiye paytextining merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida bomba qachilan'ghan aptomobil bilen térrorluq partlitish weqesidin körünüsh. 2016-Yili 13-mart, enqere. RFA/Erkin Tarim

turkiyede-partlash-qizilay-enqere-3.jpg

Türkiye paytextining merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida bomba qachilan'ghan aptomobil bilen térrorluq partlitish weqesidin körünüsh. 2016-Yili 13-mart, enqere. RFA/Erkin Tarim

turkiyede-partlash-qizilay-enqere-2.jpg

Türkiye paytextining merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida bomba qachilan'ghan aptomobil bilen térrorluq partlitish weqesidin körünüsh. 2016-Yili 13-mart, enqere. RFA/Erkin Tarim

turkiyede-partlash-qizilay-enqere-1.jpg

Türkiye paytextining merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida bomba qachilan'ghan aptomobil bilen térrorluq partlitish weqesidin körünüsh. 2016-Yili 13-mart, enqere. RFA/Erkin Tarim

Türkiyening paytexti enqerening merkizi qizil'ay güwen baghchisining yénidiki chong yolning boyida köp sanda aptobus békiti bar yerge bomba qachilan'ghan aptomobil bilen kelgen térrorchi aptomobilini partlatti.

Yekshenbe küni aqsham sa'et yettige charek qalghanda yüz bergen bu hujumda hazirghiche 37 kishining ölgenliki we 125 din artuq kishining yarilan'ghanliqi xewer qilinmaqta.

Hujum enqerening eng awat kochiliridin biri bolghan atatürk kochisining qizil'ay güwen baghchisining yénidiki aptobus békitide kishiler aptobus saqlap turghanda, térrorchi bomba qachilan'ghan aptomobil bilen qoshup özini partlatqan. Bombiliq hujum netijiside bu yerde köp sanda kocha aptobusi, köp sanda aptomobil pütünley ot ichide qalghan. Partlashning shidditi enqere shehirining köp qismida hés qilin'ghan.

Türkiye hökümiti weqeni térrorluq hujumi dep jakarlidi. Bu heqte köpligen axbaratni qolgha chüshürgenlikini tekitlidi. Türkiye bash ministiri exmet dawut'oghli bashchiliqida chaqirilghan xewpsizlik yighinidin kéyin muxbirlargha bayanat bergen ichki ishlar ministiri efgan ela munularni dédi: “ Bomba qachilan'ghan aptomobilni heydep kétiwétip partlitish arqiliq térror hujumi élip bérildi. Hazirghiche élip bérilghan tekshürüshte muhim ispatlarni qolgha chüshürduq. Qaysi térrorluq teshkilatning qilghanliqi tekshürüp resmiy éniqlan'ghandin kéyin jakarlinidu.”

Hujum yüz bergenlikidin bash ministirliq qoru jayida xewerdar bolghan bash ministir exmet dawut'oghlu derhal jama'et xewpsizlik alahide yighini chaqirdi. Yighin'gha ichki ishlar ministiri, türkiye istixbarat idarisi bashliqi, jama'et xewpsizlik idarisi bashliqi we adalet ministiri qatarliq köp sanda aliy rehber qatnashti.

Yighin axirida ichki ishlar ministiri efgan ela ependi hökümetke wakaliten bayanat bérip, térrorchilarning meqsitige yételmeydighanliqini tekitlep munularni dédi: “ Buni qilghanlar hergiz meqsitige yételmeydu. Türk milliti nurghun tosalghulardin ötüp mesililerni hel qilghan. Bu xil hujumlar millitimizning, xelqimizning iradisini ajizlitalmaydu. Térrorgha qarshi kürishimizni bu xil hujumlar tosalmaydu. Biz térrorni yiltizidin qomurup tashlighiche kürishimizni dawamlashturimiz. ”

Türkiye bash ministiri exmet dawut'oghli iyurdaniyege élip baridighan resmiy ziyaritini bikar qildi. Jumhur re'isi rejep tayyip erdoghanmu ezerbayjan'gha qilmaqchi bolghan resmiy ziyaritini ikkinchi qétim kéchiktürdi we mezkur térror hujumni qattiq eyiblep bayanat élan qildi. Arqidinla türkiye parlamént bashliqi isma'il qehriman, ötküchi partiye rehberliri arqa-arqidin bayanat élan qilip térrorluq hujumni eyiblidi we yéqinliri ölgen wetendashlargha sewr tilidi. Melum bolushiche, nöwette hujumni p k k térror teshkilati dep atilidighan kurd qoralliq küchlirining yaki da'ish térror teshkilatining qilghanliqi heqqide perezler mewjut. Emma hazirche héchqaysisi hujumni téxi üstige almighan.

Weqe yüz bérip uzun ötmey, xelq'ara metbu'atlarda her qaysi döletlerning türkiyedin hal sorighan we térrorchilarni eyibligen bayanliri élan qilinishqa bashlidi. Weqe yüz bérip uzun ötmeyla amérika qoshma shtatlirining enqerede turushluq bash elchisi John R. Bass Enqerediki bu hujumdin tüpeyli matemge chümgenlikini, dehshetlik hés qiliwatqanliqini tekitlidi.

Biz enqerening eng awat merkizide 13-mart küni aqsham sa'et yettige charek qalghanda yüz bergen térrorluq hujum heqqide köz qarishini igilesh üchün türkiye istratégiyelik chüshenche inistutiti mutexessisi doktor erkin ekrem bilen söhbet élip barduq.

U, türkiyening ottura sherqtiki qalaymiqanchiliqning tesiri bilen téximu köp térrorluq teshkilatlar bilen küresh qilishqa mejbur qéliwatqanliqini éytti.

Doktor erkin ekrem ependi, türk xelqining qollishi bilen türkiye dölitining térrorgha qarshi küreshte ghelibe qilidighanliqini, türkiyede ottura sherqtikige oxshash ichki urush chiqmaydighanliqini ilgiri sürdi.

Bu qétimqisi, kéyinki 5 ay ichide enqerede élip bérilghan üchinchi qétimliq hujum, ötken yili 10-ayning 10-küni enqere poyiz istansisining aldida yüz bergen partlitishta 104 kishi jénidin ayrilghan idi. Bundin 25 kün burun enqerening merkizidiki türkiye armiyisi bash shtabi, parlamént binasi yéqinidiki merasim kochisida yüz bergen térror hujumida 28 kishi ölgen idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.