Bérlinda chaqirilghan Uyghurlar musapirlar mesilisi xelq'ara ilmiy muhakime yighini ghelibilik ayaqlashti

25 - Apréldin bashlap bérlinda chaqirilghan Uyghur musapirlar mesilisi xelq'ara yighini 26 - aprél ghelibilik axirlashti.

Ikkinchi künige qedem qoyghan xelq'araliq ilmiy muhakime yighini 26 - aprél etigen yawropa sherqiy türkistan birliki teshkilatining re'isi eniwerjanning riyasetchilikide bashlandi.

Yighinning etigenlik programmisida xeter astidiki milletler teshkilatining wekili ilariya “Xelq'ara qanundiki qayturup bermeslik we qayturup bérishning aldini élish prinsipliri ehdinamisige imza qoymighan döletlerge bir nezer”, türkiye fatih uniwérsitéti mutexessisi doktor mettursun beydulla “Uyghur kimliki we muhajirette kimlikni saqlap qilish heqqide izdinish”, türkiye hajettepe uniwérsitéti mutexessisi doktor erkin ekrem“Zamaniwiy Uyghur kimliki we uni qoghdash>” qatarliq témilarda maqalilirini oqup öttiwe bu heqte qismen mulahiziler élip bérildi. Ziyaritimizni qobul qilghan doktor erkin ekrem bu heqte qisqiche toxtaldi.

Yighining kéyinki programmilirida xeter astidiki milletler teshkilatining wekili xannoning “Musapir Uyghurlarning xitaygha qayturup bérilishini toxtitish we sherqiy türkistandiki Uyghurlargha yardem qilish” namliq maqalisi, amérikidiki Uyghur kishilik hoquq tetqiqat orgining mudiri alim séyitofning “Ötmüshtin élin'ghan achchiq sawaqlar we Uyghur musapirlirigha yardem béridighan paydiliq istratégiyeler” namliq maqalisi, yawropa chégraliri uyushmisining wekili haraldning “Gérmaniye we yawropa birlikining panahliq we köchmenler siyasiti” namliq maqaller oqup ötülüp bu heqte bezi bir pikirler otturigha qoyuldi.

Yighinning ikkinchi künidiki Uyghur musapirlar mesilisi heqqide oqup ötülgen barliq maqalilerge yighin ehli birdek pikir qatnashturup özlirining nöwettiki Uyghur musapirlar mesilisige bolghan qarashlirini otturigha qoyup ötti.

Bügünki yighinda yene dunya Uyghur qurultiyi teshwiqat merkizining mudiri perhat muhemmidi özining Uyghur musapirlar mesilisi toghrisidiki tetqiqat maqalisini oqup keng yighin ehlining alqishigha érishti.

Biz yighindin kéyin bu qétimqi yighin heqqide bezi bir qarashlargha ige bolush üchün bir qisim yighin ehli bilen söhbet élip barduq.

Aldi bilen ziyaritimizni qobul qilghan amérika démokratiyeni ilgiri sürüsh fondining mu'awin re'isi luyisa xanim özining qarashlirini bayan qilip:“Men sözümni yighinchaqlap éytsam,Uyghur musapirlar mesilisini hel qilish üchün heriket élip bérishimiz we Uyghurlarning öz yurtlirida bixeter yashishigha kapaletlik qilishimiz kérek” dédi.

Dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitétining mudiri dolqun eysa bu qétimqi yighinning ehmiyiti heqqide toxtaldi. Yighin'gha ishtirak qiliwatqan london Uyghur ansambilining naxshichisi rehime yighin heqqide toxtaldi.

Bérlinda chaqirilghan bu qétimqi Uyghur musapirlar mesilisi toghrisidiki xelq'araliq ilmiy muhakime yighinining yépilish murasimida dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim Uyghur mesilisini qollap kéliwatqan chet'ellik mutexessislerge Uyghur doppisini teqdim qildi.

Yighin chüshtin kéyin sa'et beshte ghelibilik axirlashti.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.