Awstraliyening bixeterlikke a'it matériyalliri xitay xakkirliri teripidin oghrilan'ghanliqi xewer qilindi

Muxbirimiz irade
2013.05.28
tor-buzar-xekker-shangxey.jpg Amérika shirketlirige xekkerlik qilghanliqi gumanlan'ghan, lékin xitay armiyisi teripidin inkar qilin'ghan, xitay armiyisining shangxey pudongdiki 61398 ponkitining körünüshi. 2013-Yili 20-féwral, shangxey.
Imaginechina

Awstraliyediki axbarat wasitiliri bügün xitay tor jasuslirining awstraliye bixeterlik idarisige a'it bir qisim mexpiy uchurlarni oghrilighanliqini xewer qilghandin kéyin, mezkur xewer awstraliyede küchlük inkas qozghidi.

Awstraliye hökümet da'iriliri weqening rastliqini delillimidi, emma uni inkarmu qilmidi. Közetküchiler mezkur weqening awstraliye bixeterlik idarisining bixeterlik sistémisigha qarita bir guman peyda qilghanliqini bildürüshmekte.

Amérikadiki muhim shirket we organlarning uchur sistémiliri xitaydin kéliwatqan türlük jasusluq hujumlargha uchrawatqan, intérnét bixeterliki mesilisi amérika-xitay ikki dölet arisidiki muhim ziddiyetlik témilarning biri bolup qalghan bir mezgilde, awstraliyening muhim orgini bolghan dölet bixeterlik idarisining xitaydin kelgen tor jasusluq hujumigha uchrighanliqi xewer qilindi. Bu xewerni awstraliyediki a b s téléwiziye qanili élan qilghan bolup, ular bu heqtiki doklatida, awstraliye bixeterlik idarisining yéngidin séliniwatqan bash qarargah binasining xeritisining xitay xakkirlar teripidin oghrilan'ghanliqini bildürdi. Uningda ilgiri sürülüshiche, mezkur bina we uning bixeterlik sistémisigha a'it barliq chértyozhlar xitay xakkirlirining qoligha chüshüp ketkendin sirt, awstraliye bash ministiri, mudapi'e ministiri we tashqi ishlar ministirliqimu xakkirliq hujumigha uchrighan.

En'gliyede chiqidighan muhapizetchi gézitining bildürüshiche, awstraliye bixeterlik idarisining yéngi binasi kanbérragha séliniwatqan bolup, hazirghiche qurulushqa 630 milyon awstraliye dolliri yeni alahazel 401 milyon dollar serp qilin'ghan. Emma bina pütüshke az qalghanda bundaq bir weqening otturigha chiqishi mezkur binani dawamliq ishlitish-ishletmeslik heqqide talash-tartish yaratqan. Chünki, awstraliyediki tereplerning beziliri bina xeritisi xitay xakkirlirining qoligha chüshüp ketkenliki rast bolghan teqdirde, awstraliye bixeterlikining merkizi bolghan bu binani ishlitishni namuwapiq dep qarimaqta. Emma hökümet we hökümetke qarashliq shexsler bolsa, mezkur köz qarashni ret qilip, binaning xewpsizlik sistémisining intayin küchlüklükini, qurulushqa özgirish kirgüzüshning hajiti yoqluqini ilgiri sürüshmekte.

Awstraliye hökümet da'iriliri weqege inkas qayturushta éhtiyatchan pozitsiye tutuwatqan bolsimu, emma uning rastliqini inkarmu qilmidi. Bügün awstraliye tashqi ishlar ministiri bob kar bu heqtiki bayanatida, özining tor jasusluq hujumini rastinila xitayning qilghan-qilmighanliqi heqqide bir ipade bildürmeydighanliqini, axbarat we xewpsizlikke a'it uchurlarning ashkarilanmaydighanliqini bildürdi shundaqla bu weqe awstraliye-xitay munasiwetlirige tesir yetküzmeydu, dep eskertti.

Emma awstraliye a b s téléwiziye qanili, xakkirliq hujumlirining ilgirikidin jiddiylikini we buning saniningmu köplükini bildürmekte. Ularning ilgiri sürüshiche, xitay xakkirlirining hujumi peqet bixeterlik idarisining qarargahi chértyozhining oghrilinishi bilenla cheklinip qalmaydu. Xakkirlar awstraliyediki chong shirketlerge ilgirikidinmu keng kölemlik hujum qilghan bolup, awstraliyediki polat-tömür pishshiqlash, herbiy qoral we ijtima'iy alaqe wasitiliri ishlepchiqiridighan zawut-karxanilarning hemmisi xitay xakkirlarning asasliq jasusluq nishani iken. Xitayning uchur-alaqe shirkiti xu'awéy shirkitining xitay hökümitige qarashliqliqi heqqide dawa échilghandin kéyin, xu'awéy shirkitining awstraliyediki uchur-tor sistémisi qurulushini höddige élishi cheklen'gen idi. Aldinqi yili awstraliye bankisimu xitay xakkirlirining 20 dölet bashliqliri yighinida muzakire qilin'ghan mesililerge a'it matériyallarni oghrilashqa urun'ghanliqini bildürgen idi.

Xitaydin kéliwatqan tor hujumliri hazir amérika-xitay arisidiki muhim témilarning biri. Amérika mudapi'e ministirliqi pentagon bu yil élan qilghan yilliq xewpsizlik doklatida tunji qétim xitayni ochuq-ashkara tilgha élip, xitayni amérika xewpsizlik sistémisigha suqunup kirishke urunush bilen eyibligen idi. Ular doklatta mesilining jiddiylikini ipade qilip “Xitay intérnét tor dunyasidin paydilinip, amérikaning téxnika we iqtisadiy mexpiyetlikige a'it uchurlarni oghrilashni dawamlashturmaqta. Ularning jahilliq bilen qiliwatqan jasusluq pa'aliyetliri amérikaning xewpsizlikige éghir tehdit peyda qilmaqta” dep yazghan.

Washin'gton pochtisi gézitige pikir bayan qilghan alaqidar hökümet xadimining éytishiche, hazirghiche amérikada bayqalghan mana mushundaq tor jasusluqi weqeliride nurghun chong shirketler qachan fédiral tekshürüsh idarisi xadimliri ularning ishikini qéqip, ulargha uchurlirining oghrilan'ghanliqini éytip bermigüche ehwaldin bixewer yürgen bolup, bu dégenlik xitay üchün milyardlarche dollar payda dégenlik bolup hésablinidiken. Bu ismini ashkarilashni xalimighan herbiy emeldar “Xitay hazirghiche mushu usul arqiliq 25 yilliq izdinish we tereqqiyatni iqtisad qiliwaldi” dégen.

Emma yuqiriqidek doklatlargha qarimay, xitay hökümiti tor jasusluq hujumlirining özliri bilen munasiwetsizlikini ilgiri sürüp keldi. Bügün xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchisi xung léy awstraliyening bixeterlik qarargahining chértyozhining oghrilinish mesilisige inkas qayturghanda oxshashla buni “Asassiz” dep körsetti we bu xil qarilashlar mesilini hel qilmaydighanliqini, xitayning intérnét bixeterlikige ehmiyet béridighan döletlikini ilgiri sürdi. Awstraliyediki yéshillar partiyisi bolsa hökümetni weqe üstidin tekshürüsh élip bérishqa, awstraliyening xewpsizlikige bérip taqishidighan ishta estayidil bolushqa chaqirdi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.