Trong cuộc trao đổi ngắn với Trà Mi, dân biểu kiêm Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Hoa Kỳ, bà Loretta Sanchez, người nhiều lần lên tiếng kêu gọi dân chủ-nhân quyền cho Việt Nam, nói về nội dung bức thư phân ưu mà bà cùng hai người bạn đồng viện Zoe Lofgren và Tom Davis vừa gửi đến Giáo hội:
Tấm gương về những đức tính cao cả
Dân biểu Loretta Sanchez:
Một số dân biểu trong quốc hội Mỹ, trong đó có tôi, vừa gửi thư chia buồn đến Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống nhất để bày tỏ sự phân ưu sâu sắc nhất của mình trước sự ra đi của Đức Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang.
Các dân biểu như Zoe Lofgren của tiểu bang California, Tom Davis của tiểu bang Virginia, và tôi, dân biểu từ California, lâu nay làm việc chung với nhau rất chặt chẽ về các vấn đề liên quan đến nhân quyền của Việt Nam.
Chúng tôi tin rằng đại lão Hoà Thượng Thích Huyền Quang là một tấm gương về những đức tính cao cả như khiêm nhường, nhân ái, khao khát và dấn thân tranh đấu cho công lý và tự do tôn giáo tại Việt Nam. Và chúng tôi thật sự đau buồn khi nghe tin Ngài viên tịch.”
Trà Mi:
Trong bức thư chia buồn do bà cùng 2 dân biểu Zoe Lofgren và Tom Davis đồng ký tên có kêu gọi chính phủ Việt Nam tôn trọng tự do tôn giáo và chấm dứt việc đàn áp, sách nhiễu đặc biệt là đối với Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống nhất. Bà có thể giải thích thêm điều này?
Dân biểu Loretta Sanchez:
Chế độ độc đảng cai trị tại Việt Nam vẫn còn ngăn cấm, cản trở các hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, kể cả trong việc cử hành tang lễ cho Đức Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang, nhà nước cũng không cho phép Giáo hội được làm theo đúng nghi thức và nguyện vọng của tập thể Giáo hội. Cho nên, chúng tôi đặc biệt muốn nhắn gửi đến chính phủ Hà Nội lời kêu gọi hãy cho phép Giáo hội được tổ chức tang lễ cho vị lãnh đạo tinh thần của họ theo cách thức và truyền thống của Giáo hội.
Chúng tôi đặc biệt muốn nhắn gửi đến chính phủ Hà Nội lời kêu gọi hãy cho phép Giáo hội được tổ chức tang lễ cho vị lãnh đạo tinh thần của họ theo cách thức và truyền thống của Giáo hội.
Nữ Dân biểu Loretta Sanchez
Dĩ nhiên Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất chưa được nhà nước công nhận, không được hoạt động như một tổ chức tôn giáo độc lập, cũng như không dễ dàng được chọn lựa người kế vị đại lão Hoà thựơng Thích Huyền Quang. Ở Việt Nam, nhân quyền và tự do tôn giáo bị vi phạm tồi tệ, và chúng tôi muốn nói với nhà cầm quyền Hà Nội rằng họ cần phải thay đổi tình trạng này.
Trà Mi:
Bà nghĩ sao nếu chính phủ Việt Nam tiếp tục phủ nhận những lời cáo buộc như thế và không tiếp nhận những thông điệp ấy?
Dân biểu Loretta Sanchez:
Vâng, với tư cách là các dân biểu trong Quốc hội Hoa Kỳ, chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi mạnh mẽ hơn nữa cho tình trạng nhân quyền tại Việt Nam, đặc biệt chúng tôi sẽ thúc đẩy mạnh mẽ để Quốc hội Mỹ thông qua đạo luật nhân quyền Việt Nam. Hiện chúng tôi vẫn đang phối hợp cùng một số thựơng nghị sĩ ở Thựơng viện việc này đựơc xúc tiến.
Ngoài ra, chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi tổng thống đương nhiệm cũng như vị tổng thống sắp tới rằng Hoa Kỳ cần phải cứng rắn hơn với Việt Nam trong lĩnh vực kinh tế cũng như các nguồn viện trợ nhân đạo mà Mỹ dành cho Việt Nam nếu như Hà Nội vẫn tiếp tục ngăn cản quyền tự do tôn giáo của người dân.
Ngoài dân biểu Loretta Sanchez, Zoe Lofgren và Tom Davis, các dân biểu khác như Ed Royce, Chris Smith, Frank Wolf, các tổ chức nhân quyền thế giới, và Ủy ban của Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế cũng đã gửi thư chia buồn đến Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, đồng thời kêu gọi nhà nước Việt Nam không can thiệp vào việc cử hành nghi lễ an táng của Đức Đệ tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang, tiêu biểu như lá thư ngỏ đề ngày 10-7-2008 do dân biểu Ed Royce, Chris Smith, và Frank Wolf gửi đến Chủ tịch Nguyễn Minh Triết của Việt Nam.