တာခဵီလိတ်္ဘမိြႛ အနောက်ဖက် ိံြစ်ကီလိုမီတာလောက်မြာရြိတဲ့ ပုံးထော်ဂိတ် ခေၞ လြယ်တော်ခမ်း စစ်ဆေးရေးဂိတ်မြာ မိုင်းဆတ် ဖက်က ဝင်လာတဲ့ NISSAN ေူခာက်ဘီးကုန်တင်ကားပေၞကနေ ဖမ်းဆီးရမိခဲ့တာူဖစ်တယ်လိုႛ တာခဵီလိတ်္ဘမိြႛခံတစ်ဦးက RFA ကို ေူပာပၝတယ်။
ဖမ်းဆီးရမိတဲ့ မူးယစ်ဆေးဝၝးတေနြဲႛအတူ တောင်ဋ္ဌကီး္ဘမိြႛမြာနေထိုင်တဲ့ အသက် ၂၈ ိံြစ်အရြယ် ယာဉ်မောင်း စိုင်းထြန်းူမင့်ဦး၊ မိုင်းတု္ဘံမိြႛက အသက် ၂၆ ိံြစ်အရြယ် ယာဉ်နောက်လိုက် သန်းဝင်းအောင်နဲႛ မိုင်းပန်္ဘမိြႛက အသက် ၂၈ ိံြစ်အရြယ် ယာဉ်နောက်လိုက် မူတူးခေၞ သန်းဇော်တိုႛကို မူးယစ်ဆေးဝၝးနဲႛ စိတ်ကိုေူပာင်းလဲစေတတ်သော ဆေးဝၝးမဵား ဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မတြေူဖစ်တဲ့ ၁၅/၁၉(က)/၂၀(က)/၂၁ မူး/စိတ်ပုဒ်မတေနြဲႛ တာခဵီလိတ်္ဘမိြႛနယ် ရဲစခန်းမြာ ဖမ်းဆီးအရေးယူထားပၝတယ်။
မူးယစ်ဆေးဝၝးပိုင်ရြင်ကတော့ နမ့်ဆန်မ်္ဘမိြႛ တိုင်းကောင်းရြာမြာ နေထိုင်တဲ့ စိုင်းနောင်ူဖစ်္ဘပီး တာခဵီလိတ်္ဘမိြႛ တော်ကော့အူပင်ရြာမြာရြိတဲ့ ဦးလုံးနော် ဂိုဒေၝင်ကို ပိုႛခိုင်းခဲ့တာူဖစ်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။
္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝၝရီလကုန်ပိုင်းကလည်း တာခဵီလိတ်္ဘမိြႛနယ်အတြင်းက မိုင်းဘုန်းကေဵးရြာဖက်မြာ လက်နက်နဲႛ ဘိန်းူဖြ အမဵားအူပား ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပၝတယ်။
မူးယစ်ဆေးဝၝး အဓိကထုတ်လုပ်တဲ့ ိံိုင်ငံပေၝင်း ၂ဝ ထဲမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံ ပၝဝင်န္ဘေပီး မူးယစ်ဆေးဝၝးလုပ်ငန်းနဲႛ ငေမြည်းကို ငြေူဖြူဖစ်အောင်လုပ်နေတဲ့ တိုင်းူပည်တေထြဲမြာလည်း ူမန်မာိံိုင်ငံ ပၝဝင်တဲ့အေုကာင်း အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးဌာနရဲႛ ိံိုင်ငံတကာ မူးယစ်ဆေးဝၝးထိန်းခဵြပ်ရေး မဟာဗဵဟြာဆိုင်ရာ ိံြစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာမြာ ဖေဖော်ဝၝရီလ ၂၇ ရက်နေႛက ဖော်ူပထားပၝတယ်။
ူမန်မာိံိုင်ငံရဲႛ မူးယစ်ဆေးဝၝး ထုတ်လုပ်မဒြဏ်ကို အိမ်နီးခဵင်း ထိုင်းိံိုင်ငံဟာ အခံရဆုံး ူဖစ်ပၝတယ်။ ထိုင်းိံိုင်ငံမြာ သုံးစြဲနေတဲ့ မူးယစ်ဆေးဝၝးအမဵားစုဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံက ဝင်ရောက်လာတာူဖစ်္ဘပီး ထိုင်းိံိုင်ငံရဲႛ မူးယစ်ဆေးဝၝး သုံးစြဲသူဦးရေ တိုးပြားိံြန်းဟာလည်း စိုးရိမ်ရတဲ့ အေူခအနေ ူဖစ်လာတဲ့အတြက် ထိုင်းအစိုးရက မူးယစ်ဆေးဝၝး တိုက်ဖဵက်ရေးစီမံကိန်းကို ဧ္ဘပီလ ၁ ရက်နေႛကစ္ဘပီး ေူခာက်လ စီမံကိန်းနဲႛ အကောင်အထည်ဖော် လုပ်ဆောင်နေပၝတယ်။
တရုတ်-ူမန်မာနယ်စပ်ဒေသတြေူဖစ်တဲ့ အထူးဒေသ (၁) ကိုးကန်ႛနယ်ေူမ၊ အထူးဒေသ (၂) ဝ နယ်ေူမနဲႛ အထူးဒေသ (၄) မိုင်းလားဒေသတေမြြာ ၁၉၉၅ ခိုံြစ်တည်းက ဘိန်းစိုက်ပဵြိးရေးကို ပိတ်ပင်ထားပေမယ့် ကဵန်ဒေသ နယ်ေူမတေမြြာ ဘိန်းစိုက်ပဵြိးုကတဲ့အတြက် လြန်ခဲ့တဲ့ိံြစ်တေထြက် ဘိန်းအထြကိံြန်း တိုးလာတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ မူးယစ်ဆေးဝၝး စောင့်ုကည့်ရေးဌာနက ဆိုပၝတယ်။
ရြမ်းူပည်နယ်အရြေႛတောင်ပိုင်း ္ဘမိြႛနယ် ၇ ခုကို စစ်တမ်းကောက်ယူတဲ့အခၝမြာ ဘိန်းစိုက်ဧရိယာ ပိုမိုကဵယ်ူပန်ႛလာတာ တြေႛရတယ်လိုႛ လားဟူအမဵြိးသား တိုးတက်ဖြံႛ္ဘဖိြးရေးအဖြဲႛရဲႛ ဧ္ဘပီလထုတ် Undercurrents: Monitoring Development on Burma's Mekong စာစောင်မြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။
အရြေႚတောင်အာရကြ ထြက်တဲ့ ဘိန်းအားလုံးရဲႚ ၉၆ ရာခိုငိံြန်းဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံက ထုတ်လုပ်တာူဖစ်္ဘပီး ူမန်မာဟာ ကမ္တာမြာ ဘိန်းထြက်ရြိမြ ဒုတိယအမဵားဆုံး ိံိုင်ငံအူဖစ် နေရာယူထားဆဲ ူဖစ်တယ်လိုႛလည်း မူးယစ်ဆေးဝၝးနဲႛ ရာဇဝတ်မဆြိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ႟ုံး UNODC က ဒီံြစ်ဆန်းပိုင်းမြာ ေူပာဆိုထားပၝတယ်။
