ကြာလာလမ်ပူ္ဘမိြႚတော်က ဆာလာရန်းစေဵးဋ္ဌကီးမြာ ဒီကနေႛမနက် ၁၀ နာရီလောက်က မလေးရြား အာဏာပိုင်တေကြ လာရောက်ဖမ်းဆီးတာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ဒီစေဵးမြာ နေထိုင်တဲ့ ူမန်မာအလုပ်သမား ကိုမောင်မောင်ဦးက ေူပာူပပၝတယ်။
ကိုမောင်မောင်ဦး။ ။ “ မနက်က ကဋ္ဋန်တော်က အလုပ်ကနေ ူပန်လာတယ်။ လူတေကြ မနက် ဒီမြာ အလုပ် ၇နာရီခြဲ ၈နာရီ ၉နာရီ ၁၀နာရီ လုပ်္ဘပီးတဲ့အခဵိန် အိမ်ပေၞလည်းရောက်၊ မနက် ကဋ္ဋန်တော် ူပန်လာတဲ့အခဵိန် ၁၀နာရီ ၂၀လောက်ရြ္ဘိပီ။ လူတေကြ ေူပးုကရော၊ ကဋ္ဋန်တော် အနောက်ကနေ ုကည့်တော့ ဟား အော်ပရာစီ၊ အော်ပရာစီတဲ့။ ကဋ္ဋန်တော်ေူပာတယ်၊ ကဋ္ဋန်တော် မလေးရြားမြာ ၁၉၉၅ကတည်းက နေနေတာ၊ ဒီဈေးထဲမြာ တခၝမြ အော်ပရာစီ နေႛခင်းမဝင်ဖူးဘူး၊ အခုဘယ်လိုူဖစ်တာာလဲ၊ နေႛခင်း အော်ပရာစီ ဝင်တယ်ဆိုတာ။ ကြာလာလမ်ပူက ဒီဈေးက မလေးရြားဈေး အဋ္ဌကီးဆုံး။ အိမ်ရြေႚလည်း ထြက်ုကည့်ရော၊ ရဲလာကားတြေ အမဵားဋ္ဌကီးရောက်နေတယ်။ ဒီနေႛကတော့ ပၝသြားတာ ဒီရပ်ကြက်ထဲမြာပဲ လူ တရာကေဵာ်လောက် ပၝတယ်။ တရာ့တဆယ်၊ ိံြစ်ဆယ်လောက် ပၝသြားတယ်။ ူမန်မာပဲဆိုလိုႛရြိရင် မိန်းကလေးတြေ တော်တော်မဵားမဵား ပၝတယ်။ မိန်းကလေး အစိတ်လောက်ပၝမယ်။ တရားဝင်တဲ့လူတြေ ူပန်လြတ်ပေးလိုက်တယ်။ တရားမဝင်တဲ့လူတြေ ကားပေၞတင်သြားတယ်။ ကဋ္ဋန်တော့ မဵက်စိရြေႚမြာပဲ လော်ရီကား ငၝးစီးတင်သၝားတယ်။ ”
ဖမ်းသြားတဲ့ အလုပ်သမား ၃၀၀ နီးပၝးထဲက တရားဝင် စာ႟ြက်စာတမ်းရြိသူတေကြို နေႛခင်းဖက်မြာ ူပန်လြတ်ပေးခဲ့္ဘပီး တရားဝင် စာ႟ြက်စာတမ်းမရြိတဲ့ ိံိုင်ငူံခားသားတေကြိုတော့ လူဝင်မဋ္ဌြကီးုကပ်ရေး ဌာနမြာ ထိန်းသိမ်းထားတယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်။
ဒီစေဵးမြာ တရားဝင်ရော တရားမဝင်ပၝ ူမန်မာအလုပ်သမား ထောင်ခဵ္ဘီပီး အလုပ်လုပ်နေုကတယ်လိုႛ ူမန်မာအလုပ်သမားတေကြ ေူပာပၝတယ်။ ဒီကနေႛ အဖမ်းခံရ္ဘပီး ူပန်လြတ်မပေးပဲ ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့သူတေထြဲမြာ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်မဵား မဟာမင်းဋ္ဌကီး႟ုံး (UNHCR) က ဒုက္ခသည်လက်မြတ် ကိုင်ထားသူတေလြည်း အမဵားဋ္ဌကီးပၝတယ်လိုႛ အဖမ်းခံရတဲ့ အမဵိြးသမီးတဦးရဲ့ မိသားစုဝင်တဦးက ေူပာူပပၝတယ်။
မိသားစုဝင်။ ။ “ ဖမ်းသြားတာတော့ လူတြေတော့ အမဵားဋ္ဌကီး ပၝသြားတယ်။ သူကလေ၊ အဲဒီမြာ နေမကောင်းဘူး။ နေမကောင်းတော့ သူက ဆေးသြားဝယ်တယ်၊ အဲဒီဆိုင်မြာ။ မနက်ဆိုတော့ အဲဒီမြာ အော်ဝင်တော့ သူက နေမကောင်းဆိုတော့ ေူပးမိံိုင်ဘူးလေ။ အဲဒၝနဲႛ ပၝသြားတာ။ အခု UNက လာတယ်လေ။ UNကိုလည်း ေူပာလိုက်တယ်၊ မနက်က သမီးတိုႛဘက်က လိုက်သြားတာပေၝ့နော။ အဲဒီအဲဒီ ႟ုံးကို ရောက်ဖူးသြား္ဘပီ။ အင်မီဂရေးရြင်း႟ုံး၊ သူတိုႛကို ထားထားတာ၊ လက်ရြိ။ အင်ဂရေးရြင်းက ေူပာတာပေၝ့နော်။ အဲဒီမြာတဲ့၊ အယောက် ၇၀ရြိတယ်တဲ့။ ဘာလူမဵိြး ဘာလူမဵိြးတြေ ပၝတယ်တော့ မသိဘူး။ ပၝတယ်ပၝတယ်၊ သမီးတိုႛ ဒီနားမြာတော့ ပၝတယ်။ အရြေႚရောအနောက်ရော။ မိန်းကလေးတေလြည်း ပၝုကတယ်။ သမီးတိုႛဘက်ကလေ၊ အဲဒီ အစ်မကလေ ကဵန်းမာရေးမကောင်းဘူးဆိုတော့ လက်ရြိ ကဋ္ဋန်မတိုႛဘက်ကကဵတော့ ဘယ်လိုေူပာရမလဲ၊ အပဵိြူဖစ်နေတော့လေ၊ အဲဒၝကို စိုးရိမ်တယ်။ နယ်စပ်တေဘြာတေမြြာ ဒုက္ခရောက်မြာဘာမြာ။ ”
အဖမ်းခံရတဲ့ ူမန်မာအလုပ်သမား အမဵားစုကတော့ ထိုင်းူမန်မာနယ်စပ်ကို နယိံြင်ဒဏ်ပေးမြာကို စိုးရိမ်နေုက္ဘပီး ငေမြတတိံိုင်ရင် တူခားတနေရာရာကို အရောင်းစားခံရမြာကို စိုးရိမ်နေုကတယ်လိုႛ စောစောက ူမန်မာအမဵိြးသမီးက RFAကို ေူပာပၝတယ်။
ိံိုင်ငံတကာ စီးပြားရေးအကဵပ်အတည်းေုကာင့် မလေးရြားိံိုင်ငံမြာ အလုပ်ကိုင်ရြားပၝးမြ ူဖစ်လာတာနဲႛ အမ္တွ ိံိုင်ငူံခားသား အလုပ်သမားအရေအတြက် လ္တေွာ့ခဵရေးနဲႛ တရားမဝင် အလုပ်သမား ပပေဵာက်ရေး တေအြတြက် အာဏာပိုင်တေကြ ိံိုင်ငူံခားသား အလုပ်သမားတေကြို နေႛစဉ် ရြောင်တခင် ဖမ်းဆီးမြတြေ တိုး္ဘပီး ူပလြုပ်နေပၝတယ်။