ខ្មែរ​ស្នើ​ថៃ​​ឲ្យ​បង្កើត​ច្រក​ត្រួត​ពិនិត្យ​រួម​១៥​កន្លែង​ជិត​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ

រាជ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រកាន់​ជំហរ​ដ៏​ម៉ឺងម៉ាត់ ក្នុង​ការ​ការ​ពារ​អធិបតេយ្យ​ភាព និង​បូរណភាព​ទឹក​ដី​កម្ពុជា ក្នុង​វិវាទ​រឿង​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ​ជា​មួយ​ថៃ។ តើ​ជំហរ​នយោបាយ​នេះ មាន​ភាព​ប្រែប្រួល ឬ​នៅ​ដដែល​មក​ទល់​ពេល​នេះ?

0:00 / 0:00

កាសែត​បាងកក​ប៉ុស្តិ៍ នៅ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ២១ មីនា ផ្សាយ​អត្ថបទ​មួយ​ថា​ថៃ​មាន​ការ​មន្ទិល​សង្ស័យ​គំនិត​បង្កប់​ខាង​ភាគី​កម្ពុជា ដែល​ថា យោធា​កម្ពុជា​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​មាន​ច្រក​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ចេញ​ចូល​ចំនួន ១៥​កន្លែង នៅ​ក្នុង​បរិវេណ​ផ្ទៃ​ដី ៤,៦​គ.ម.​ក្រឡា ជិត​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ដែល​ថៃ​ក៏​ទាមទារ​ចង់​កាន់​កាប់​ដែរ​នោះ។ កាសែត​អះអាង​ថា គំនិត​នេះ មាន​គេ​បង្ហើរ​ចេញ​តាម​រយៈ​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី ក្នុង​ពេល​ត្រូវ​វេន​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន ទៅ​ឲ្យ​យោធា និង​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ថៃ។ កាសែត​បន្ត​ថា សំណើ​បង្កើត​ច្រក​ត្រួត​ពិនិត្យ​រួម​គ្នា​នៅ​ព្រំដែន ដែល​នឹង​ត្រួត​ពិនិត្យ​ដោយ​ក្រុម​អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី មិន​រាប់​បញ្ចូល​វត្ត​កែវ​សិក្ខា​គិរី​ស្វរៈ ដែល​កម្ពុជា​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​វត្ត​របស់​ខ្មែរ។

ប្រភព​យោធា​ប្រាប់​កាសែត​ថា ចំណុច​ត្រួត​ពិនិត្យ​ទាំង ១៥​កន្លែង ស្នើ​ឡើង​ដោយ​កម្ពុជា​នោះ ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​នៃ​យោធា​ថៃ ហើយ​ថា សំណើ​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​មាន​ប្រៀប និង​អាច​មាន​អ្វី​នៅ​ពី​ក្រោយ​ផង។ តាម​កាសែត សេចក្ដី​ពណ៌នា​លំអិត​នឹង​ត្រូវ​គេ​បោះចោល​មិន​ខាន​ទេ ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ឯ​ក្រុង​ហ្សាការតា (Jakarta) ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី គ្រោង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ពី​ថ្ងៃ​៧ ដល់​ថ្ងៃ​៨ ខែ​មេសា​ខាង​មុខ ដែល​ចូល​រួម​ដោយ​លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​ពារ​ជាតិ​កម្ពុជា និង​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​ពារ​ជាតិ​ថៃ ប្រ៉ាវិត វង្សូវ៉ុន។ សំណើ​ថ្មី​នេះ ថៃ​ថា​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​កម្ពុជា​បាន​តវ៉ា​ឲ្យ​បញ្ឈប់​ការ​ស្ថាបនា​ផ្លូវ​ថ្នល់​ប្រវែង ២​គ.ម. ទៅ​កាន់​ជណ្ដើរ​ឡើង​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ក្នុង​ពេល​ក្រុម​ទាហាន​នៃ​កង​កម្លាំង​ស៊ូរ៉ាណារី បាន​សង់​រួច ៧០% ទៅ​ហើយ មុន​មាន​ការ​វាយ​ប្រហារ​គ្នា​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៤ ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​ទៅ។ ប្រភព​យោធា​នៅ​ព្រំដែន​ថា ទាហាន​ខ្មែរ​គំរាម​ថា​នឹង​បាញ់​ដាក់​ទាហាន​ថៃ បើ​មិន​ឈប់​សង់​ថ្នល់​នោះ​ទេ។

មន្ត្រី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា រួម​និង​ក្រុម​បញ្ញវន្ត​ជាតិ​និយម​ខ្មែរ​មួយ​ចំនួន បាន​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្ម​ទៅ​នឹង​អត្ថបទ​មួយ សរសេរ​ដោយ​អ្នក​កាសែត​អាមេរិកាំង​ឈ្មោះ Michael Hayes ផ្សាយ​ក្នុង​កាសែត​ជា​ច្រើន​នៅ​តំបន់​នេះ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧ កុម្ភៈ ដែល​ស្នើ​ថា ហេតុ​អ្វី​មិន​បង្វិល​តំបន់​វិវាទ​ទំហំ ៤,៦​គ.ម.​ការ៉េ​នោះ ទៅ​ជា​ឱទ្យាន​មិត្តភាព​អន្តរ​ជាតិ កម្ពុជា-ថៃ ហើយ​រៀបចំ​ចាត់​ចែង​រួម​គ្នា រវាង​ក្រសួង​ទេសចរណ៍​កម្ពុជា និង​ថៃ ឲ្យ​ចំណេញ​ទាំង​សងខាង​ទៅ​វិញ? អ្នក​ខ្លះ​បាន​ហៅ​ការ​ស្នើ​ដូច្នោះ ថា​ជា​ការ​ព្យាយាម​ចង់​ឲ្យ​ខ្មែរ​ខាត ហើយ​ឲ្យ​សៀម​ចំណេញ។ សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច លោក ប៉ែន ងួន បាន​ហៅ Michael Hayes ក្នុង​អត្ថបទ​ឆ្លើយ​តប​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២ កុម្ភៈ ថា​ជា​អ្នក​ពូកែ​ថ្ពិន​ភ្នែក។ អត្ថបទ​របស់​លោក Michael Hayes និយាយ​គាំទ្រ​ជំហរ​កម្ពុជា​ដោយ​បញ្ជាក់​ថា រឿង​អ្វី​ឲ្យ​ខ្មែរ​ត្រជាក់​ចិត្ត បណ្ដោយ​ឲ្យ​ថៃ​យក​តំបន់​នោះ​បាន​ស្រួល​ៗ ទោះ​ជា​ខាត​បង់​អ្វី​ក៏​ដោយ។ ទោះ​ជា​ដូច្នេះ​ក្តី លោក​សរសេរ​ថា ការ​តាំង​ចិត្ត​ឲ្យ​ត្រជាក់​ដឹង​ខុស​ដឹង​ត្រូវ ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ឈ្នះ។

បណ្ឌិត អាប់ឌុលហ្គាហ្វា ពៀងម៉េដ អតីត​សាស្ត្រាចារ្យ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​នៃ​សកល​វិទ្យាល័យ​ហ្គាម សរសេរ​អត្ថបទ​ផ្សាយ​ក្នុង​កាសែត Guam Pacific Daily News ថ្ងៃ​ទី​១៦ កុម្ភៈ ដោយ​ដាក់​ចំណង​ជើង​ថា មនុស្ស​ចាស់ៗ បី បួន​នាក់ ដែល​កំពុង​រុញ​ឲ្យ​មាន​វិបត្តិ។ និពន្ធ​នាយក​កាសែត​ថៃ​ម្នាក់​សរសេរ​ក្នុង​កាសែត​បាងកក​ប៉ុស្តិ៍ ឈ្មោះ​លោក វរ៉ាណៃ វ៉ានិច្ចកា (Voranai Vanijaka) រក​ឃើញ​ថា អ្នក​ជាតិ​និយម​ថៃ និង​អ្នក​ជាតិ​និយម​ខ្មែរ មាន​លក្ខណៈ​ពីរ​យ៉ាង​ដូច​គ្នា ៖ ទី​១ គឺ​ក្រុម​មនុស្ស​ចាស់ៗ​មួយ​ក្រុម ងើប​ពី​ដេក ឆ្លុះ​កញ្ចក់​មើល​ឃើញ​ឯង​ដូច​ជា​គ្មាន​ន័យ​អ្វី ហើយ​ក៏​នាំ​គ្នា​បង្កើត​រឿង​ឲ្យ​មាន​ជម្លោះ​ទាំង​ងងឹត​ងងល់ ដោយ​យក​ជាតិ​និយម​មក​ធ្វើ​រនាំង។ ទី​២ គឺ​ក្រុម​អ្នក​មាន​ចាស់ៗ ដែល​មាន​ប្រាជ្ញា ពូកែ​និយាយ​បំផុស​អារម្មណ៍ ហើយ​គិត​តែ​ពី​ចង់​បញ្ជូន​ពល​រដ្ឋ​ក្មេងៗ ទៅ​រង​គ្រាប់​កាំភ្លើង ទាំង​គ្រាប់​ជ័រ ទាំង​គ្រាប់​សំណ៕