គម្រោងរបស់កម្ពុជាក្នុងការដឹកនាំកិច្ចប្រជុំ ដែលមានមេដឹកនាំមកពីប្រទេសកម្ពុជា លាវ ភូមា ថៃ និងវៀតណាម ធ្វើឡើងក្រោយពីលោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានប្រកាសពីផែនការនាំអង្ករកម្ពុជាទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ឲ្យបានចំនួនយ៉ាងតិចបំផុត ១លានតោននៅឆ្នាំ២០១៥។
លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងមេដឹកនាំប្រទេសចំនួន ៤ដទៃទៀត នឹងជួបប្រជុំគ្នានៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៦ និង ១៧ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីពិភាក្សាគ្នាក្នុងការធ្វើផែនការនាំអង្ករចេញជាថ្នាក់តំបន់ទៅលក់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។
កិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់មេដឹកនាំមកពីប្រទេសកម្ពុជា លាវ ភូមា ថៃ និងវៀតណាម គឺជាកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំ២០១០ របស់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានឈ្មោះហៅថា Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy សំដៅបង្កើតផែនការសហការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លាវ ភូមា ថៃ និងវៀតណាម។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានឲ្យដឹងថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ មន្ត្រីជំនាញរបស់ថៃ និងវៀតណាម ដែលជាប្រទេសនាំអង្ករទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិច្រើនក្នុងពិភពលោក នឹងបង្រៀនកសិករកម្ពុជាឲ្យចេះស្វែងរកពូជស្រូវដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវ ហើយមន្ត្រីទាំងនោះនឹងបណ្ដុះបណ្ដាលម្ចាស់រោងកិនស្រូវកម្ពុជាឲ្យចេះប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនកិនស្រូវទំនើប សម្រាប់ការនាំស្រូវទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។
មន្ត្រីជំនាញកម្ពុជាផ្នែកខាងនាំអង្ករចេញ និងមន្ត្រីកសិកម្មឯករាជ បានស្វាគមន៍កិច្ចប្រជុំរបស់មេដឹកនាំប្រទេសចំនួនប្រាំនេះ ដោយសង្ឃឹមថា ការផ្ដល់បទពិសោធន៍អំពីបញ្ហានាំអង្ករចេញ នឹងជំរុញឲ្យកម្ពុជាអាចត្រៀមខ្លួនជាស្រេច ដើម្បីប្រែក្លាយប្រទេសនេះទៅជាប្រទេសនាំអង្ករចេញនៅថ្ងៃអនាគត។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីខែសីហាបានប្រកាសក្នុងផែនការផលិតស្រូវ និងនាំអង្ករចេញរបស់ខ្លួនថា កម្ពុជានឹងផលិតស្រូវឲ្យលើសចំនួន ៤លានតោន និងជំរុញនាំអង្ករចេញឲ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ក៏បាន ១លានតោនសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៥។ លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពេលប្រកាសយុទ្ធសាស្ត្រនាំអង្ករចេញបានឲ្យដឹងថា កម្ពុជាមិនអាចរំពឹងចំណូលពីវិស័យកាត់ដេរតែមួយមុខគេទេ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ វិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាកំពុងជួបការប្រកួតប្រជែងខ្លាំង។
លោក ហ៊ុន សែន បានលើកជាឧទាហរណ៍ថា ប្រសិនបើកម្ពុជាអាចលក់អង្ករទៅបរទេសបានចំនួន ៣លានតោន កម្ពុជាអាចរកចំណូលបានប្រមាណ ២.១០០លានដុល្លារ ស្មើនឹង ២០% នៃផលិតផលក្នុងស្រុក ឬក៏ស្មើនឹងចំនួន ៦០០លានដុល្លារសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
នាយកក្រុមហ៊ុនរដ្ឋសម្រាប់នាំអង្ករចេញឈ្មោះ ហ្គ្រីន ត្រេដ (Green Trade) លោក ថុន វីរៈ នៅថ្ងៃអង្គារ មានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីឲ្យដឹងថា តាមរយៈកិច្ចប្រជុំរបស់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ដែលហៅកាត់ថា (Acmecs) លោកនឹងអាចទទួលបានបទពិសោធន៍ សម្រាប់ការនាំអង្ករចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។ លោក ថុន វីរៈ បន្ថែមទៀតថា កម្ពុជានឹងយកបទពិសោធន៍តាមប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ដែលជាប្រទេសនាំអង្ករចេញទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិច្រើនជាងបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត។ ប្រទេសនានាដែលបាននាំអង្ករទៅលក់នៅទីផ្សារពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០១០នេះ សរុបមានរហូតទៅដល់ ៣១លានតោន។
របាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញឲ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ២០០៨ កម្ពុជាអាចផលិតស្រូវបាន ២,៦តោនក្នុង ១ហិកតារ គឺតិចជាងប្រទេសថៃ ដែលមានទិន្នផលរហូតទៅដល់ ២,៨តោន ក្នុង ១ហិកតារ ហើយប្រទេសវៀតណាមទទួលបាន ៤,៩តោនក្នុង ១ហិកតារ។ កសិករកម្ពុជាផលិតស្រូវតែមួយដងក្នុងមួយឆ្នាំ បើប្រៀបធៀបនឹងកសិករវៀតណាម គេអាចធ្វើស្រែចំនួនបីដងកន្លះក្នុងមួយឆ្នាំ។
លោក ថុន វីរៈ បន្តទៀតថា កម្ពុជាពិតជាអាចសម្រេចផែនការយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការនាំអង្ករចេញឲ្យបាន ១លានតោននៅឆ្នាំ២០១៥។
របាយការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលបានរំពឹងថា ផលិតផលស្រូវសម្រាប់ឆ្នាំ២០១០-២០១១ កម្ពុជានឹងអាចទទួលបានចំនួន ៧,៣លានតោន ហើយតម្រូវការក្នុងស្រុកប្រហែល ៣,១៤លានតោន ដូច្នោះកម្ពុជាអាចសល់ស្រូវរហូតទៅដល់ចំនួន ៣,៣លានតោន។
រដ្ឋាភិបាលដើម្បីសម្រេចផែនការរបស់ខ្លួននៅឆ្នាំ២០១៥ មានគម្រោងបន្តវិនិយោគទៅលើប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ដ ការប្រើប្រាស់ទឹក ពូជ ជីគីមី និងបច្ចេកទេសសមស្រប។ រដ្ឋាភិបាលក៏មានគម្រោងផ្តល់កម្ចីទៅដល់អ្នកផលិតស្រូវ និងជំរុញឲ្យវិស័យឯកជនចូលរួមវិនិយោគកែច្នៃស្រូវ និងការនាំអង្ករចេញ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា ឬអង្គការសេដាក លោក យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃអង្គារថា កិច្ចសហការរវាងកម្ពុជា លាវ ភូមា ថៃ និងវៀតណាម នឹងអាចធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងប្រាំនេះ ក្លាយជាប្រទេសនាំអង្ករចេញមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងពិភពលោក។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ បន្ថែមទៀតថា ផែនការរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការជំរុញអង្ករនៅឆ្នាំ២០១៥ នៅមានការខ្វះខាតនៅឡើយ ជាពិសេសការដាក់ចេញនូវផែនការច្បាស់លាស់ និងការផ្ដល់ធនធានមនុស្សសម្រាប់បណ្ដុះបណ្ដាលកសិករខ្មែរឲ្យចេះផលិតស្រូវ។ លោកថា កម្ពុជាមានសក្ដានុពលក្នុងការនាំអង្ករចេញច្រើនជាង ១លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែដោយសារកសិករខ្មែរនៅមិនទាន់ចេះបច្ចេកទេសធ្វើស្រែ ទិន្នផលស្រូវនៅកម្ពុជានៅតែមានកម្រិតទាប។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ បន្តទៀតថា កម្ពុជាត្រូវការធនធានមនុស្សអ្នកជំនាញខាងកសិកម្ម ដើម្បីពន្យល់កសិករខ្មែរពីរបៀបធ្វើស្រែ។ ប្រសិនបើកសិករខ្មែរមានចំណេះដឹងអំពីការធ្វើស្រែ ពួកគាត់នឹងអាចកាត់បន្ថយការចំណាយច្រើន ដូច្នោះតំលៃអង្ករកម្ពុជាអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយទីផ្សារអន្តរជាតិបាន។
តួលេខរបស់ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋសម្រាប់នាំអង្ករចេញឈ្មោះ ហ្គ្រីន ត្រេដ បានឲ្យដឹងថា ៦ខែ ឆ្នាំ២០១០នេះ កម្ពុជាជាផ្លូវការបាននាំអង្ករចេញចំនួន ១០.៦០០តោន។ រដ្ឋាភិបាលសង្ឃឹមថា ប្រសិនបើកម្ពុជាអាចនាំអង្ករទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិនៅឆ្នាំ២០១៥ ចំនួន ១លានតោន។ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងលូតលាស់ ហើយការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចនេះនឹងជួយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋជនបទចំនួន ៨០% ជាកសិករឲ្យមានប្រាក់ចំណូល និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ៕