ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ផ្ដោតលើបរិយាកាសនៃការធ្វើវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មនៅកម្ពុជា ហើយស្របពេលគ្នានេះដែរ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅកម្ពុជា បានរៀបចំឲ្យមានកិច្ចពិភាក្សាតុមូលមួយ រវាងអ្នកកាសែតនៅកម្ពុជា ជាមួយអ្នកស្រី ឡរ៉េន ហារីតុន ពាក់ព័ន្ធនឹងបរិយាកាសនៃការវិនិយោគនេះ។
អ្នកស្រី ឡរ៉េន ហារីតុន នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមករា បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកម្ពុជា ចាំបាច់ត្រូវធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា ដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគទុនពីបរទេស ដែលមានកម្រិតស្តង់ដារខ្ពស់ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក ជាដើម។
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនោះ មានដូចជា ផ្លូវថ្នល់ តម្លៃចរន្តអគ្គិសនីថោកសមរម្យ និងកំពង់ផែងាយចេញចូលជាដើម បញ្ហាជំនាញវិជ្ជាជីវៈការងាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ការអប់រំ និងបង្កើនសមត្ថភាពជំនាញការងារ។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា កត្តាទាំងនេះនឹងនាំឲ្យអ្នកវិនិយោគទុនអាមេរិកាំងធ្វើការសម្រេចចិត្តមកវិនិយោគទុននៅកម្ពុជា។
បញ្ហាសំខាន់មួយទៀតនោះ គឺថាកម្ពុជា ត្រូវតែព្យាយាមបង្ហាញទៅពិភពលោកបានស្គាល់កម្ពុជា ឲ្យបានច្បាស់លាស់អំពីក្នុងវិស័យឯកជន វិស័យពាណិជ្ជកម្ម ដូចប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ដែលជាប្រទេសធំជាងកម្ពុជា។ នៅពេលណាគេបានមកកម្ពុជា នៅពេលនោះគេស្រឡាញ់កម្ពុជា មិនខានឡើយ។
អ្នកស្រី ឡរ៉េន ហារីតុន បានមានប្រសាសន៍ថា យើងមិនចង់ឃើញក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំង មកវិនិយោគទុនបានត្រឹមតែផ្តល់ការងារប៉ុណ្ណោះទេ គឺយើងចង់ឃើញក្រុមហ៊ុនមកបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈដែរ ដើម្បីឲ្យក្លាយជាដៃគូល្អ ស្របតាមការប្រែប្រួលនៅលើពិភពលោក។
អ្នកស្រី ឡរ៉េន ហារីតុន៖ «យើងត្រូវតែធ្វើការងារទីផ្សារឲ្យបានល្អនៅកម្ពុជា ជាពិសេសចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក។ មានការស្រមៃឃើញកម្ពុជា កាលពីជាង ២០ឆ្នាំមុន ដែលមិនមែនកម្ពុជា នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ខ្ញុំបានពិភាក្សាជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅកម្ពុជា លោក វីល្លៀម ថត (William E.Todd) ថាយើងត្រូវតែផ្តល់ព័ត៌មាន និងអប់រំអ្នកវិនិយោគទុនអាមេរិកអំពីបរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា នៅគ្រាដែលមានក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំងមួយចំនួននៅកម្ពុជា ស្រាប់»។
ប្រធានសមាគមអ្នកសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា លោក ច័ន្ទ សុផល បានមានប្រសាសន៍ថា លោកយល់ស្របតាមទស្សនៈនេះ៖ «គេមិនទាន់សូវស្គាល់ប្រទេសកម្ពុជា យើង ដែលបានវិវឌ្ឍន៍ក្នុងរយៈពេល ១០ ឬ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជាជាងដែលគេស្គាល់តាមរយៈរបបប្រល័យពូជសាសន៍»។
ចំណែកឯអ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជា កំពុងតែប្រឹងប្រែងកែលំអហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប្រសើរជាងមុន។ កន្លងមក គេតែងតែស្គាល់កម្ពុជា តាមរយៈសារព័ត៌មានអំពីបញ្ហាអវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែកម្ពុជា នៅមានចំណុចល្អច្រើនទៀត៖ «អាយ.អ៊ឹម.អែស (IMF) និងវើលបែង (World Bank) ហ្នឹង គឺថាគេទទួលស្គាល់នៅក្នុង ១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជា បានរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច គឺកម្ពុជា បានរក្សាអ្វីដែលជាផលិតផលសរុប គឺរវាងពី ៦ចុចរហូតដល់ ៧ចុចមួយ ក្នុងរយៈពេលហ្នឹង។ ហើយកម្ពុជា បានដើរចេញពីប្រទេសដែលមានចំណូលតិចបំផុត រហូតដល់គេយល់ឃើញថា កម្ពុជា នឹងអាចមានសមត្ថភាពសងការប្រាក់ ឬក៏ទទួលប្រាក់កម្ចីទាំងឡាយណាដែលជាការប្រាក់ខ្ពស់ ឬគេហៅថាខាំមើចសលឡូន (Commercial Loans)»។
ប្រទេសកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគីជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ កន្លងទៅ ប៉ុន្តែរហូតដល់ពេលនេះ គេបានកត់សម្គាល់ថា មានក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំងតិចតួចណាស់មកវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ដោយឡែក ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា ជាមួយប្រទេសចិន កាលពីឆ្នាំ២០១១ កន្លងទៅនេះ គឺមានចំនួន ២.៥០០លានដុល្លារអាមេរិក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
