អង្គការការពារសត្វព្រៃអន្តរជាតិ Wildlife Alliance ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីដើមខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ បដិសេធលើសំណើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីចំនួនពីរ ឈ្មោះ Indochina Gateway Capital Ltd. និងក្រុមហ៊ុន BKK Partners ដែលកំពុងស្នើសុំដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទំហំ ២៥.០០០ហិកតារ (ពីរម៉ឺនប្រាំពាន់ហិកតារ) ដើម្បីដាំដំណាំចេក និងដំណាំកសិឧស្សាហកម្មផ្សេងៗទៀត។
ការទាមទាររបស់ក្រុមនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីពួកគេបានរកឃើញក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីទាំងនេះ នឹងប្រើប្រាស់ថ្នាំពុលសម្លាប់សត្វល្អិត រួមជាមួយជីគីមីទៅលើដំណាំដែលពួកគេគ្រោងដាំ ហើយដែលអាចនាំឲ្យហិនហោចដល់ជីវិតសត្វដំរី សត្វក្រពើព្រៃ ជីវចម្រុះ និងជីវិតមនុស្សប្រមាណ ២.៥០០គ្រួសារ (ពីរពាន់ប្រាំរយ) នៅតំបន់នោះ។
ប្រធានអង្គការ Wildlife Alliance លោក ម៉ៃខល ស្វ៊ឺន (Michael Zwirn) មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមរបស់លោកមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះប្រព័ន្ធការពារបរិស្ថាន និងជម្រកសត្វព្រៃក្នុងតំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ ដែលអាចរងការបំផ្លាញពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីលើដំណាំចេកទៅតាមគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីទាំងពីរនោះ។
លោក ម៉ៃខល ស្វ៊ឺន បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ការព្រួយបារម្ភរបស់យើងដ៏ធំបំផុត ដោយសារតំបន់នោះគឺជាជម្រកសត្វព្រៃដែលជិតផុតពូជមួយចំនួន រួមទាំងសត្វដំរីអាចប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធំដែរ។ យើងក៏មានការព្រួយបារម្ភផងដែរចំពោះភាពហិនហោចដល់ជីវចម្រុះ និងការបំពុលទៅដល់ប្រព័ន្ធខ្សែទឹកខាងក្រោមនៃជ្រលងភ្នំក្រវាញ»។
លោកថ្លែងបន្តថា ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីនេះ ចង់ដាំដំណាំចេក ឬដំណាំផ្សេងៗទៀត ពួកគេគួរជ្រើសរើសតំបន់ណាដែលមិនមែនជាតំបន់អភិរក្សជម្រកសត្វព្រៃ ឬតំបន់ការពារព្រៃឈើសម្រាប់ការថែរក្សានៃប្រព័ន្ធការពារបរិស្ថានដូចតំបន់ជួរភ្នំក្រវាញនោះឡើយ។
ចំណែកមន្ត្រីគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនៃអង្គការ Wildlife Alliance លោកស្រី ឡេសលី ភើមែន (Lesley Perlman) មានប្រសាសន៍តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិក (E-mail) ថា ក្រុមហ៊ុនIndochina Gateway Capital Ltd. និងក្រុមហ៊ុន BKK Partnersកន្លងមកបានធ្វើបទបង្ហាញទៅក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ រួមជាមួយសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនទៀត អំពីឈ្មោះថ្នាំគីមីពុលសម្លាប់សត្វល្អិត និងថ្នាំពុលសម្លាប់ជាតិដុះផ្សិតផ្សេងៗចំនួនបីប្រភេទ ដែលគេគ្រោងប្រើប្រាស់ទៅលើដំណាំចេកនៅទីនោះ។
ថ្នាំគីមីពុលទាំងបីនោះមានឈ្មោះ Chlorothalonil, Flocoumafen និង Diquat Dibromide ដែលមានការហាមប្រាមយ៉ាងខ្លាំងពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក និងទីភ្នាក់ងារការពារបរិស្ថានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយសារថ្នាំគីមីទាំងនេះមានសារធាតុពុលយ៉ាងខ្លាំងអាចនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតមនុស្សសត្វព្រៃជីវចម្រុះ និងប្រព័ន្ធការពារបរិស្ថានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយពីក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីទាំងពីរខាងលើនេះបានទេ ទាក់ទងទៅនឹងភាពចម្រូងចម្រាសនៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីពុល និងការសុំដីសម្បទាននៅតំបន់អភិរក្សភ្នំក្រវាញនេះ។
លោក អ៊ុង ស៊ីនណារ៉ា អ្នកជំនាញខាងការប្រើប្រាស់ថ្នាំពុលសម្លាប់សត្វល្អិត និងការប្រើប្រាស់ជីគីមីទៅលើដំណាំកសិកម្មក្នុងរដ្ឋតិចសាស់ មានប្រសាសន៍ថា ថ្នាំគីមីសម្លាប់សត្វល្អិត ឬជីគីមី មិនត្រឹមតែអាចសម្លាប់សត្វល្អិតប៉ុណ្ណោះទេ តែវាក៏អាចសម្លាប់ជីវិតមនុស្សផងដែរ ព្រមទាំងបំផ្លាញដល់គុណភាពដីថែមទៀត។
លោកពន្យល់ដូច្នេះ ៖ «ថ្នាំហ្នឹងគេបង្កើតឡើងសម្រាប់សម្លាប់សត្វល្អិត ម្ល៉ោះហើយជាតិគីមីដែលនៅក្នុងថ្នាំហ្នឹង គឺប៉ះពាល់អ្វីនៅក្នុងការរស់នៅរបស់សត្វលោកទាំងអស់។ ដូច្នេះមនុស្សក៏ជាសត្វលោកដែរ ម្ល៉ោះហើយថ្នាំគីមីហ្នឹងធ្វើឲ្យយើងពិបាកដកដង្ហើម ហើយឲ្យយើងកម្រើកដៃកម្រើកជើងអត់កើត សត្វល្អិតកម្រើកដៃកម្រើកជើងអត់កើត ដូច្នេះមនុស្សក៏អ៊ីចឹងដែរ»។
លោក អ៊ុង ស៊ីនណារ៉ា មានប្រសាសន៍បន្តថា ថ្នាំគីមីសម្លាប់សត្វល្អិតនឹងអាចបំផ្លាញសត្វផ្សេងទៀត ដែលគេមិនចង់សម្លាប់ផងដែរ។
លោកថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលគួរចាត់វិធានការទប់ទល់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីពុលទាំងនេះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីរក្សាដល់បរិស្ថាន ក៏ដូចជាពិភពលោកទាំងមូល ៖ «អាជាតិគីមីដែលយើងបាញ់សម្លាប់សត្វល្អិតហ្នឹងវាអាចនៅជាប់ក្នុងដីរយៈពេលពីរឆ្នាំយ៉ាងតិច។ វាអត់រលាយទៅណាទេ គឺនៅហ្នឹងឯង ហើយបើយើងបាញ់ក្នុងមួយឆ្នាំៗច្រើនទៅៗ វាកាន់តែកើនឡើងៗ ម្ល៉ោះហើយថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតហ្នឹងវាប៉ះពាល់ច្រើនយ៉ាងណាស់ ដែលយើងមិនអាចគិតបាន។ វាអាចប៉ះពាល់លើសរសៃប្រសាទ សរសៃប្រសាទមិនដឹងជាស្អី? ជួនកាលទទេៗទៅស្រវាំងភ្នែកទៅ ជួនកាលទទេៗស្ពឹកខ្នងទៅ ដកដង្ហើមមិនសូវរួចទៅ យើងខំទៅពេទ្យ យើងអត់ដឹងខ្លួនទេ ស្រាប់តែពីរបីឆ្នាំបានចាប់ផ្ដើមមានមហារីកអ៊ីចឹងទៅ។ ម្ល៉ោះហើយប្រសិនបើមាននរណានៅក្នុងប្រទេសខ្មែរប្រើថ្នាំជាតិគីមី ដែលអង្គការគេហាមមិនឲ្យប្រើ គួរតែចាប់ហើយ»។
ចំណែកលោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីទាំងនេះប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីពុលក្នុងកម្រិតដ៏ខ្លាំងនេះមែន វាជាអំពើដ៏ខុសច្បាប់មួយដែលក្រសួងកសិកម្មត្រូវពិនិត្យឲ្យបានច្បាស់ ៖ «ទីមួយគឺយើងទាមទារឲ្យស្ថាប័នជំនាញ ដូចជាក្រសួងកសិកម្មនេះ គឺអនុញ្ញាតឲ្យបានច្បាស់លាស់សិន ពីព្រោះនៅតាមប្រទេសកម្ពុជាយើង ក៏យើងមានហាមនូវថ្នាំមួយចំនួនដែរ ជាពិសេសថ្នាំពុលដែលគ្រោះថ្នាក់បំផុតលេខមួយហ្នឹង»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល និងក្រុមអភិរក្សបរិស្ថានខាងលើ ទាក់ទិនការព្រួយបារម្ភអំពីគម្រោងដាំចេកក្នុងតំបន់អភិរក្សជួរភ្នំក្រវាញរបស់ក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីនេះដែរ លោក ច័ន្ទ សារុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងកសិកម្មនៅមិនទាន់ធ្វើការពិចារណាចំពោះសំណើសុំដីសម្បទានរបស់ក្រុមហ៊ុន Indochina Gateway Capital Ltd. នោះឡើយទេ។
លោកថ្លែងបន្តថា កម្ពុជាក៏កំពុងរឹតត្បិត និងប្រុងប្រយ័ត្នជាអាទិភាពដល់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីពុលទៅលើដំណាំទាំងឡាយនៅក្នុងប្រទេសផងដែរ ៖ «ពេលនេះអត់ទាន់បានទេ ព្រោះយើងកំពុងធ្វើការសិក្សាចំពោះការស្នើសុំរបស់គាត់លើផ្ទៃដីដែលត្រូវការដាំ។ ដូច្នេះក្រុមបច្ចេកទេសរបស់យើងកំពុងធ្វើការសិក្សាអំពីរឿងនេះឲ្យបានដិតដល់។ ដោយឡែកការប្រើប្រាស់ជីគីមីជីស្អីនេះ យើងក៏មានបញ្ជីហាមឃាត់ដែលត្រូវឲ្យនាំចូល គឺថា យើងត្រូវហ្មត់ចត់ចំពោះការនាំចូលមក ត្រូវមានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋាភិបាលសិន»។
លោករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានឆ្លើយតបដោយផ្ទាល់ទៅអង្គការ Wildlife Alliance ផងដែរថា ក្រសួងកសិកម្មនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើកិច្ចការរបស់ខ្លួនឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីផលប៉ះពាល់ទាំងនោះ។
ជួរភ្នំក្រវាញជាតំបន់អភិរក្សដែលសំបូរទៅដោយព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃជាច្រើន មានដំរី ខ្លាព្រៃ ជ្រូកព្រៃ ក្រពើ ឈ្លូស ប្រើស និងសត្វជាច្រើនប្រភេទទៀត។
ក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយាយថា តំបន់នេះជាតំបន់មួយដែលមានសក្ដានុពលក្នុងការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិឲ្យមកទស្សនាកម្សាន្តបន្ថែមក្រៅពីប្រាសាទអង្គរ និងតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ។ ម្យ៉ាងទៀតតំបន់ព្រៃភ្នំនេះមានសារសំខាន់បំផុតសម្រាប់ឲ្យសិស្សានុសិស្សចុះធ្វើកម្មសិក្សា ឬការស្រាវជ្រាវពីធម្មជាតិ៕