ស្ត្រី​អ្នក​តវ៉ា​រឿង​ដី​ធ្លី​ទាមទារ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​បញ្ឈប់​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី

ស្ត្រី​​ជា​ប្រជា​សហគមន៍​រង​គ្រោះ​ដោយ​ការ​រំលោភ​ដី​ធ្លី​ប្រមាណ ៤០០​នាក់ បាន​ដើរ​ក្បួន​អប​អរ​ខួប​លើក​ទី​១០១ ទិវា​សិទ្ធិ​នារី​អន្តរ​ជាតិ ៨ មីនា។

0:00 / 0:00

ពួក​គេ​មក​ពី​សហគមន៍​បឹងកក់ បុរី​កីឡា និង​សហគមន៍​៣៤៧។ ពួកគេ​ស្រែក​ទាម​ទារ​អោយ​អាជ្ញាធរ​បញ្ឈប់​ការ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​​ស្ត្រី​ក្នុង​ការ​តវ៉ា​ក្នុង​រឿង​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី។

ក្រុម​ស្ត្រី​នៃ​សហគមន៍​ដែល​កំពុង​មាន​ជម្លោះ​ដី​ធ្លី​នៅ​កណ្ដាល​រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​ប្រមូល​ផ្ដុំ​គ្នា​ក្នុង​តំបន់​បឹង​កក់ នៅ​ព្រឹក​ព្រលឹម ថ្ងៃ​ទី​៨ ខែ​មីនា។ ពួកគេ​តែង​ខ្លួន​ស្រស់​ស្អាត ដោយ​ស្លៀក​សម្លៀក​បំពាក់​ប្រពៃណី​ លើក​បដា​ជា​ច្រើន ដែល​និយាយ​ដល់​ការ​ទាម​ទារ​សិទ្ធិ​ជា​នារី ជា​ពិសេស​បាន​ផ្ញើ​សារ​ទៅ​កាន់​អាជ្ញាធរ​អោយ​បញ្ឈប់​ការ​វាយ​ធ្វើ​បាប​លើ​នារី​ដែល​ចេញ​តវ៉ា​ការ​ពារ​ផ្ទះ​សម្បែង។

ដោយ​ចេញ​ដំណើរ​ពី​ភូមិ​២៤ នៃ​តំបន់​បឹង​​កក់ ក្បួន​ដង្ហែ​បាន​ឆ្លង​កាត់​វិថី​មួយ​ចំនួន ឆ្លង​កាត់​ខាង​មុខ​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ ឆ្ពោះ​ទៅ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ស្ថានទូត​ប្រទេស​បារាំង។

ក្នុង​ពេល​ដើរ​ហែ​ក្បួន មាន​ការ​រុញ​ច្រាន​គ្នា​មួយ​បាន​កើត​ឡើង​រវាង​អាជ្ញាធរ និង​ក្រុម​ប្រជា​សហគមន៍។ អាជ្ញាធរ​បាន​ព្យាយាម​រារាំង​មិន​អោយ​ក្បួន​ដង្ហែ​ធ្វើ​ដំណើរ​តាម​មហាវិថី​ព្រះ​នរោត្តម​នោះ​ទេ។

ក្បួន​បាន​ត្រឡប់​ចូល​ដល់​​តំបន់​បឹង​កក់​​វិញ ​នៅ​ម៉ោង ១០​ព្រឹក។ នៅ​ទី​នោះ​ពួកគេ​បាន​ថ្លែង​ពី​ទុក្ខ​លំបាក​ដែល​កើត​ឡើង​ដោយសារ​ការ​បាត់​បង់​ផ្ទះ​សម្បែង​ដី​ធ្លី។

តំណាង​អ្នក​ភូមិ​បឹង​កក់ អ្នកស្រី ទេព វន្នី បាន​លើក​ឡើង​ថា កន្លង​មក​ស្ត្រី​ដែល​បាន​ចេញ​តវ៉ា​ក្នុង​ទាមទារ​សិទ្ធិ​លំនៅឋាន​ តែង​ទទួល​នូវ​ការ​ធ្វើ​បាប​ពី​សំណាក់​ក្រុម​អាជ្ញាធរ។ អ្នកស្រី​បន្ត​ថា សកម្មភាព​ទាំង​នោះ​ស​អោយ​ឃើញ​ថា អាជ្ញាធរ​សមត្ថ​កិច្ច​មិន​បាន​គោរព​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​ឡើយ។

អ្នកស្រី ទេព វន្នី៖ «ការ​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​​ស្ត្រី​ពួក​ខ្ញុំ ការ​​ចាប់​ខ្លួន ការ​យក​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​មក​គាប​សង្កត់​ហ្នឹង ពួក​ខ្ញុំ​មាន​ការ​ចុក​ចាប់ រក​អ្វី​មក​ថ្លែង​មិន​ចេញ​ទេ។ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​មិន​ចង់​អោយ​មាន​​រូបភាព​បែប​ហ្នឹង​ទៅ​លើ​ស្ត្រី​នៅ​សហគមន៍​ផ្សេងៗ​ទៀត​ទេ។ ហើយ​បើ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​អ្នក​ភូមិ​បឹង​កក់ គឺ​ជា​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​ស្ត្រី​ក្នុង​ពិភពលោក​ទាំង​មូល»

តំណាង​សហគមន៍​បុរី​កីឡា អ្នកស្រី ទឹម សាក់មុន្នី លើក​ឡើង​ដែរ​ថា ស្រ្តី​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​នេះ​ក៏​ទទួល​នូវ​ការ​ធ្វើ​បាប​ជា​ច្រើន​លើក​ច្រើន​សា​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​ក្រុង នៅ​ពេល​ពួក​គេ​ចេញ​តវ៉ា​ទាមទារ​សំណង​ចំពោះ​ការ​ឈូស​ឆាយ​បំផ្លាញ​ផ្ទះ​សម្បែង។

អ្នកស្រី ទឹម សាក់មុន្នី៖ «បែរ​ជា​គាត់​លើក​គ្នា​រាប់​រយ​មក​វាយ​ធ្វើ​បាបប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ភេទ​ជា​​នារី​​ក្រីក្រ។ វាយ​ធ្វើ​បាប ហើយ​បាន​ចាប់​យក​ទៅ​ដាក់​ឃុំ​ឃាំង​ម្ដង​ហើយ​ម្តង​ទៀត ជាពិសេស​អាជ្ញាធរ​របស់​យើង​តែម្តង មិន​មែន​ពលរដ្ឋ​សុទសាធ ពិសេស​អ្នក​កាន់​ច្បាប់។ អស់​លោក​អត់​មាន​គោរព​ច្បាប់​ទេ អោយ​តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ អោយ​តែ​នារី​ជា​អ្នក​គោរព តើ​អស់​លោក​មាន​គោរព​បន្តិច​បន្តួច​ទេ? ហេតុ​អ្វី​វាយ​ធ្វើ​បាប​ពួក​ខ្ញុំ? ពួក​ខ្ញុំ​គ្រាន់​តែ​មក​ទាម​ទារ​ផ្ទះ»

លោក អំ អាត មន្ត្រី​ស៊ើប​អង្កេត​នៃ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ។ លោក​មាន​ប្រសាសន៍​​ថា ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​នេះ ​គេ​សង្កេត​ឃើ​ញ​ថា​​ ស្តី្រ​ភាគ​ច្រើន​​ចេញ​មុ​​ខតវ៉ា​​​ជា​​​មួយ​​​​អាជ្ញាធរ ក្នុង​ការ​ស្វែង​រក​សិទ្ធិ​រស់​នៅ​ស្រប​ច្បាប់​ក្នុង​សហគមន៍​របស់​គេ។ ប៉ុន្តែ​ការ​ត​វ៉ា​នោះ​​​ពេល​ខ្លះ​ត្រូ​វ​​​បាន​​​​អាជ្ញាធរ​ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន ​ឬ​ខ្លះ​ទៀត​ត្រូវ​ទទួល​រង​ការ​បង្ក្រាប​យ៉ាង​ហិង្សា។

លោក អំ សំអាត៖ «ហើយ​នឹង​មាន​កិច្ច​ប្រជុំ​អាស៊ាន​នៅ​ខែ​ក្រោយ​នេះ​ផង។ នេះ​ជា​សារ​ដ៏​សំខាន់​ណាស់​ទៅ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ក៏​ដូច​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ហ្នឹង អោយ​​បាន​ដឹង​ថា ស្រ្តី​កម្ពុជា ចាប់​ផ្តើម​យល់​ដឹង​ច្រើន​ពី​សិទ្ធិ​សេរីភាព ក៏​ដូច​សិទ្ធិ​អំណាច​របស់​ពួកគាត់ ហើយ​ជា​សារ​មួយ​ទាម​ទារ​ងើប​ឡើង​ដើម្បី​ចាក​ផុត​ពី​អំពើ​ហិង្សា​ទាំង​ឡាយ​ទៅ​លើ​ស្រ្តី»

លោក​អំ​ពាវនាវ​​​អោយ​​​​​រដ្ឋាភិបាល​ចាត់​វិធានការ​​អោយ​​​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ដើម្បី​លុប​​បំបាត់​​អំពើ​ហិង្សា​លើ​ស្ត្រី​ឲ្យ​បាន ខណៈ​ដែល​​កម្ពុជា កំពុង​​​ដើរ​តួនាទី​ជា​​​ប្រធាន​អាស៊ាន​​នៅ​ឆ្នាំ​​២០១២​នេះ។

សម្រាប់​តំណាង​សហគមន៍​បឹង​កក់ អ្នកស្រី ទេព វន្នី វិញ បាន​អំពាវ​នាវ​អោយ​បណ្ដា​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ជា​ស្ត្រី​អោយ​ចាប់​ផ្ដើម​ក្រឡេក​មើល​ការ​លំបាក​របស់​ស្ត្រី​ក្នុង​សហគមន៍​ដែល​ត្រូវ​គេ​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ធិ៖ «ហើយ​សុំ​អោយ​បណ្ឌិត​ជំទាវ ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន ខ្ញុំ​ទទូច​ហើយ​ទទូច​ទៀត ក៏​ដូច​ជា​ជំទាវ​ដទៃៗ​ទៀត ដូច​ជា​លោក​ជំទាវ​ ម៉ែន សំអន ជំទាវ អ៊ឹង កន្ថាផាវី ដែល​ជា​ជំទាវ​ដ៏​ឆ្នើមៗ នៅ​កម្ពុជា​ហ្នឹង មិន​ត្រូវ​ព្រងើយ​កន្តើយ​ទេ ព្រោះ​អី​អស់​រយៈ​ពេល ៥​ឆ្នាំ​ហើយ មិន​ដែល​ឃើញ​អន្តរាគមន៍​ពី​មន្រ្តី​ឆ្នើម​ណា​មួយ​ជួយ​អន្តរា​គមន៍​ជួយ​ដល់​សហគមន៍​នាង​ខ្ញុំ​ជា​ស្ត្រី​ទេ។ រហូត​ដល់​ពួក​គាត់​អាក្រាត​កាយ រលូត​កូន បែក​ក្បាល បាក់​ម្រាម​ដៃ ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន មិន​មាន​លោក​ជំទាវ​ណា​មួយ​ស្រែក​ថា ជួយ​អ្នក​សហគមន៍​បឹង​កក់ និង​បញ្ឈប់​អំពើ​ហិង្សា​ស្ត្រី​ទេ»

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​ពី​អ្នកស្រី​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ម៉ែន សំអន ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ទំនាក់​ទំនង​រដ្ឋ​សភា​ ព្រឹទ្ធ​សភា និង​អធិការកិច្ច និង​មន្ត្រី​ក្រសួង​កិច្ចការ​នារី អោយ​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ការ​លើក​ឡើង​របស់​តំណាង​អ្នក​ភូមិ​បឹង​កក់ នេះ​បាន​ទេ។

បើ​ទោះ​ជា​មាន​ការ​បង្ក្រាប​ដោយ​ហិង្សា និង​ពុំ​មាន​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ពី​សំណាក់​មន្រ្តី​ពាក់​ព័ន្ធ ក៏​គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា ស្រ្តី​បាន​ចូលរួម​កាន់​តែ​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ការ​តវ៉ា ចំពោះ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​សេរីភាព។

លោក សៀ ភារម្យ នាយក​លេខាធិការដ្ឋាន​សិទ្ធិ​លំនៅឋាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​បណ្តេញ​ចេញ​ធ្វើ​អោយ​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ជាង​គេ​ទៅ​លើ​ស្រ្តី។ លោក​បន្ត​ថា ការ​ចូល​រួម​របស់​ស្រ្តី​ជា​ផ្នែក​ដែល​មិន​អាច​ខ្វះ​បាន​នៅ​គ្រប់​ដំណាក់កាល​នៃ​ការ​អភិ​វឌ្ឍ។

លោក សៀ ភារម្យ៖ «ព្រោះ​គាត់​នៅ​ទាំង​យប់​ទាំង​ថ្ងៃ មើល​កូន​មើល​ផ្ទះ សំអាត​ជូត​ផ្ទះ​រាល់​ថ្ងៃ​ចឹង គាត់​បាត់​ផ្ទះ គឺ​បាត់​មិត្ត​ភក្តិ គាត់​បាត់​អ្វីៗ​ទាំង​អស់​ក្នុង​ជីវិត​គាត់។ អ៊ីចឹង​ការ​ប៉ះ​ពាល់​ទៅ​លើ​ស្ត្រី​ហ្នឹង​ខ្លាំង​ណាស់​ អ៊ីចឹង​គាត់​ត្រូវ​តែ​តស៊ូ​ ហើយ​ដើម្បី​ការ​ពារ​លំនៅឋាន។ ការ​អភិវឌ្ឍ​គឺ​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​អ៊ីចឹង​ហើយ ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​បញ្ជៀស​ការ​ប៉ះពាល់ ជា​ពិសេស​ទៅ​លើ​ស្រ្តី​នេះ​ត្រូវ​តែ​អោយ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​អ្នក​ដែល​ពាក់​ ព័ន្ធ​ហ្នឹង ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ និង​លប់​បំបាត់​ផល​ប៉ះពាល់​ទាំង​ឡាយ»

របាយការណ៍​ឆ្នាំ​២០១១ របស់​អង្គការ​លើក​លែង​ទោស​អន្តរជាតិ (Amnesty International) បាន​បង្ហាញ​ថា ការ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​លំនៅឋាន គឺ​បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​កត្តា​នេះ​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​តវ៉ា​កាន់​តែ​កើន​ច្រើន​ឡើង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​ជា​ស្ត្រី​ភេទ និង​សហគមន៍​របស់​គេ ដូច​ជា​នៅ​តំបន់​បឹងកក់ និង​បុរី​កីឡា​ជាដើម៕

កំណត់​ចំណាំ៖ ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​​ថ្លៃថ្នូរ យើង​​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា​ដែល​មិន​​ជេរ​​ប្រមាថ​​ដល់​​អ្នក​​ដទៃ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។