Trung Quốc: Kinh nghiệm nào cho Việt Nam?

Các sự kiện chính trị Trung Quốc có thể không hoàn toàn giống với nét đặc thù của Việt Nam tuy nhiên về chính sách đối với dân chúng thì hoàn toàn có thể theo đó để rút ra bài học cho mình.
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2012.03.16
000_Hkg7053994-305.jpg Toàn cảnh Đại lễ đường nhân dân trong quá trình bỏ phiếu vào ngày cuối cùng của Quốc hội Trung Quốc ở Bắc Kinh vào ngày 14 tháng 3 năm 2012.
AFP PHOTO / Ed Jones


Những động thái chính trị hồi gần đây của Trung Quốc đang dấy lên những câu hỏi cho quan sát viên quốc tế về hiện tình thật sự của Bắc Kinh qua các sự kiện chính trị được xem là hiếm hoi trong bối cảnh lịch sử cận đại của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Mặc Lâm có thêm chi tiết về những sự kiện liên tục đang xảy ra này:

Những con rắn nhiều đầu

Trước tiên là một biến cố chính trị có thể nói làm rung động thế giới quyền lực của Bắc Kinh khi tháng trước một cựu viên chức cao cấp nắm vị trí lãnh đạo công an của thành phố Trùng Khánh đã vào tòa Đại sứ Hoa Kỳ tại Thành Đô và ở trong đó nhiều tiếng đồng hồ. Người dân Thành Đô chứng kiến cảnh hàng chục xe cảnh sát dàn hàng ngang trước sứ quán Mỹ để chận bắt nhân vật quan trọng bị tình nghi là có ý đồ xin tỵ nạn chính trị này mặc dù trước đó ông là người được xem là một trong những người có quyền lực nhất thành phố Trùng Khánh.

Cái vụ của ông Bạc Hy Lai cho thấy đây là một dấu hiệu có sự xuất hiện của phong trào ủng hộ Mao Trạch Đông, xuất hiện trong nội bộ Đảng.

Trần Bình Nam

Nhân vật bị bao vây này là Vương Lập Quân là cánh tay mặt của Bạc Hy Lai, Bí thư Thành ủy thành phố Trùng Khánh một thành phố trực thuộc và cai quản bởi Bộ chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc. Bạc Hy Lai và Vương Lập Quân đã thật sự tham gia cuộc chiến tranh chống mafia tại Trùng Khánh và cuộc chiến rất được lòng dân này lại chạm phải nọc của những con rắn nhiều đầu dàn ra khắp đất nước bao la hơn một tỷ dân Trung Quốc.

Mafia có sự bao che phía sau của các thế lực chính trị để kinh doanh và trấn đoạt rất nhiều lãnh vực trong đó bao gồm bất động sản, một lĩnh vực làm giàu mau chóng vì cưỡng chế đất đai của người dân với danh nghĩa vì nhu cầu công ích nhưng thật ra là chia nhau phần lợi béo bở sau khi bán cho các tập đoàn khai thác.

Bạc Hy Lai nổi tiếng và dân chúng Trùng Khánh xem ông là một người hùng, sẵn sàng cho việc bước chân vào Thường vụ Bộ chính trị Trung Quốc trong nhiệm kỳ tới. Tuy nhiên, như giới quan sát quốc tế từng tiên đoán vụ Vương Lập Thành và các thế lực bị ông Bạc Hy Lai đánh sập đã khiến Đảng Cộng sản Trung Quốc tỏ thái độ: Sáng ngày 15 tháng 3, Tân Hoa Xã thông báo Bộ chính trị đã quyết định thôi chức Bí thư thành ủy Trùng Khánh của ông Bạc Hy Lai. Người lên thay là phó thủ tướng Trương Đức Giang, một nhân vật có tiếng là bảo thủ.

BO_XILAI0314_2012_AFP-250.jpg
Bí thư Đảng ủy Trùng Khánh, ông Bạc Hy Lai trong lễ bế mạc kỳ họp Quốc hội Trung Quốc tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 14 tháng 3 năm 2012. AFP PHOTO / Mark Ralston.
Đòn đánh vào Bạc Hy Lai xảy ra một ngày sau khi Thủ tướng Ôn Gia Bảo phát biểu trên diễn đàn Quốc hội vào ngày 14 tháng 3. Ông nói nhiều về các vấn nạn mà Trung Quốc đang phải đối phó. Điều ông đặc biệt quan tâm là Trung Quốc sẽ lặp lại cuộc Cách mạng Văn Hóa, cuộc cách mạng đã giết chết hơn hai chục triệu dân Trung Quốc trong thập niên 60-70 nếu Trung Quốc không sớm thay đổi các chính sách về chính trị.

Nhận định về những biến cố chính trị này, ông Trần Bình Nam, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc cho biết:

“Thủ tướng Ôn Gia Bảo nếu mình theo dõi ông trong suốt thời gian ông làm Thủ tướng thì mình thấy rằng ông là người có bộ óc cải tổ và ông thấy hướng đi của Đảng Cộng sản Trung Quốc cũng theo hướng cải tổ đó nhưng quá chậm đối với ông cho nên ông phát biểu như vậy.

Tuy nhiên những phát biểu của ông do không còn tại chức lâu dài nên nó có vẻ rất dè dặt. Ngày hôm qua trong buổi nói chuyện trước khi bế mạc Quốc hội do trong năm nay ông phải rời khỏi chức vụ cho nên có lẽ đây là lần cuối cùng ông cần nói rõ những quan điểm của ông và điều này rất quan trọng vì nó cho thấy tại Trung Quốc có rất nhiều người có nhu cầu đòi hỏi cần cải tổ chính trị mạnh mẽ hơn nữa và đồng thời nhân việc xảy ra tại Trùng Khánh và Thành Đô thì ông Ôn Gia Bảo cảnh giác rằng cần quan tâm đến những quan niệm của Mao trạch Đông để thỏa mãn những thành phần mà họ còn muốn thực hiện những ý định đó. Nếu không, có thể có những sự bùng nổ mà không thể kiểm soát được như từng xảy ra trong cuộc cách mạng văn hóa từ năm 1966 cho đến năm 1976.”

Thảm họa bất động sản?

Trong suốt thời gian ông Ôn Gia Bảo làm Thủ tướng thì mình thấy rằng ông là người có bộ óc cải tổ và ông thấy hướng đi của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Trần Bình Nam

Với hình ảnh của một người sắp ra đi Thủ tướng Ôn Gia Bảo làm thế giới nhìn thấy hiện tình của Trung Quốc rõ hơn bởi ông là tiếng nói duy nhất trong những vị lãnh đạo của Bắc Kinh dám công khai thừa nhận và lo âu trước các vấn nạn không còn là thử thách mà Đảng Cộng sản Trung Quốc cần phải vượt qua. Ông Ôn Gia Bảo báo động bất động sản của Trung Quốc có thể trở thành thảm họa cho nước này vì sau bao năm phát triển Trung Quốc đã có một thị trường bất động sản ngày càng tỏ ra chông chênh so với giá trị thực của nó. Thủ tướng Ôn Gia Bảo muốn nhắc đến những thế lực đen tối đang lũng đoạn thị trường này tuy không nói thẳng ra ai cũng biết đó chính là hàng chục ngàn đảng viên cao cấp mà ông Bạc Hy Lai đã chiến đấu chống lại tại Trùng Khánh.

Cũng có nhận định rằng ông Bạc Hy Lai đang theo đuổi tư tưởng Mao Trạch Đông khi muốn trong sạch Đảng Cộng sản bằng những thủ đoạn thanh trừng nội bộ qua chiêu bài tiêu diệt mafia. Ý kiến về việc này ông Trần Bình Nam cho biết:

“Cái vụ của ông Bạc Hy Lai cho thấy đây là một dấu hiệu có sự xuất hiện của phong trào ủng hộ Mao Trạch Đông, xuất hiện trong nội bộ Đảng. Tuy nhiên điều này thật ra không mới mẻ. Từ khi Đặng Tiểu Bình bắt đầu những cuộc cải tổ tại Trung Quốc thì đương nhiên những tư tưởng của Mao Trạch Đông bị dẹp qua một bên nhưng trong nội bộ vẫn có phong trào đó vẫn âm thầm diễn ra từ thời đó đến giờ và có lẽ vụ của ông Bạc Hy Lai đã làm cho sự việc đó nổi bật lên. Đương nhiên Bộ chính trị của Đảng công sản Trung Quốc bây giờ rất lo ngại tư tưởng của Mao Trạch Đông nó xuất hiện trở lại.

Khi dấu hiệu đó quá nặng nề thì họ phải tìm cách dẹp đi. Tôi thấy đó là lý do chính yếu của sự cách chức ông Bạc Hy Lai.”

053_3JINPING20120306194025-200.jpg
Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xuất hiện trên màn hình trong thời gian Quốc hội Trung Quốc nhóm họp tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh vào ngày 05 tháng 3 năm 2012. AFP PHOTO.
Không dừng lại ở đó, sáng ngày 16 tháng 3, một nhân vật nổi tiếng khác của Đảng Cộng sản Trung Quốc lại lên tiếng. Đó là Phó chủ tịch Tập Cận Bình, ông đã mạnh mẽ cho rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc hiện nay là nơi tập trung của thành phần thối nát, giá áo túi cơm cần phải trong sạch hóa.

Hãng tin Reuters trích dẫn lời lên án mạnh mẽ này và cho rằng nó đang làm cho cả Đảng cộng sản Trung Quốc rúng động. Tuy chưa chính thức nhậm chức nhưng ông Tập Cận Bình đương nhiên được xem là sẽ thay thế vai trò của Chủ Tịch Hồ Cẩm Đào qua các chuẩn bị kỹ lưỡng của Bắc Kinh hồi gần đây. Những lời kết án nặng nề của ông Tập Cận Bình đối với Đảng của ông hứa hẹn một cuộc tẩy rửa trong Đảng một khi ông chính chức nắm quyền lực cao nhất nước.

Bài học cho Việt Nam

Những sự kiện xảy ra tại Trung Quốc khiến người ta liên tưởng tới Việt Nam. Tuy hoàn toàn không giống nhau về con người, đất nước và vị thế địa lý nhưng Việt Nam đã áp dụng hầu như tất cả chính sách của Trung Quốc vào chế độ chính trị của mình. Mỗi một biến động của Trung Quốc đều khiến Hà Nội theo dõi như đang xảy ra trên đất nước Việt Nam. Trước các lời lên án gắt gao đối với hệ thống chính trị Trung Quốc liệu Việt Nam có kinh nghiệm gì cần phải rút ra hầu cải tổ cho chính trên phần đất của mình, đặc biệt là vụ án Đoàn Văn Vươn hiện đang trên bàn phán xét của dư luận toàn quốc?

Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, nguyên đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc cho biết quan điểm của ông trước câu hỏi này, ông nói:

Việt Nam chúng ta nên cải tiến, nên có sự đổi mới hơn tức là quan tâm đến nhân dân hơn để giảm bớt những cái áp bức dân vì nếu bức xúc quá mức thì có thể gây mất ổn định chính trị.

Nguyễn Trọng Vĩnh

“Từ trước đến nay tôi không muốn Việt Nam theo Trung Quốc. Trung Quốc làm gì thì Việt Nam theo cái đấy từ trước tới nay. Tôi chỉ muốn Việt Nam làm gì thì chủ động trên tinh thần chủ động của mình thôi. Nhưng đối với tình hình Việt Nam hiện nay tôi đã từng nói rồi nó không có dân chủ và có nhiều quan chức người ta áp bức dân lắm. Cái vụ Tiên Lãng vừa rồi là một trong hàng nghìn vụ như thế nhưng người ta vẫn im lặng, chỉ tới khi vụ ông Đoàn Văn Vươn thì nó là một cái biểu hiện tức nước vỡ bờ. Tôi cũng muốn Việt Nam chúng ta nên cải tiến, nên có sự đổi mới hơn tức là quan tâm đến nhân dân hơn để giảm bớt những cái áp bức dân vì nếu bức xúc quá mức thì có thể gây mất ổn định chính trị.”

Nguyên đại sứ Nguyễn Trọng Vĩnh đưa ra vụ Thái Bình làm điển hình cho mối lo của ông, theo ông thì Thái Bình sẽ lập lại nếu nhà nước khôngthay đổi chính sách đối với đất đai và nhất là thái độ cường hào ác bá của cán bộ:

“Trước đây có vụ Thái Bình. Nếu không cải cách không mở rộng dân chủ không có thay đổi thái độ đối với dân và trân trọng cái quyền của dân, không lo đời sống của dân thì đến một lúc tôi cho rằng sẽ có nhiều Thái Bình như trước đây và đấy là điều đáng lo. Tôi cũng muốn nhà nước ta phải có những cải cách nếu không thì dễ sinh bùng nổ rất nguy hiểm.”

Các sự kiện chính trị Trung Quốc có thể không hoàn toàn giống với nét đặc thù của Việt Nam tuy nhiên về chính sách đối với dân chúng thì hoàn toàn có thể theo đó để rút ra bài học cho mình. Vụ Ô Khảm của Trung Quốc và Tiên Lãng của Việt Nam tuy hai nơi hai hoàn cảnh nhưng nội dung hoàn toàn giống nhau. Trung Quốc may mắn hơn Việt Nam vì chính quyền dám cho phép người dân bầu cử ở cấp xã đề chọn người lãnh đạo cho mình, trong khi Việt Nam vẫn phân vân trước câu hỏi phải chọn ai, giữa đảng viên hay người dân.

Đối với lời lên án đảng Cộng sản Trung Quốc chỉ là phường giá áo túi cơm, thối nát của Phó chủ tịch Tập Cận Bình so với câu nói của Chủ tịch Trương Tấn Sang cho rằng có quá nhiều những con sâu trong hệ thống Đảng thì câu nói của ông Sang vẫn nhẹ nhàng hơn của lãnh tụ Trung Quốc. Tuy nhiên hình ảnh những con sâu nhung nhúc vẫn không phải là cái gì đẹp đẽ đang hiện diện và phát triển hàng ngày trong Đảng Cộng sản Việt Nam.

Theo dòng thời sự:

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.

Nhận xét

Anonymous
17/03/2012 13:07

3-Tránh “làm bia đỡ đạn”hay”nối giáo cho giăc khổng lồ TQ”hoặc bị lũng đoạn,lệ thuộc kinh tế“nhái”… B)-PHẢI:-Đảng(Mặt trận Tổ quốc) phải tổ chức”trưng cầu Dân ý”để: 1-Lấy ý kiến tín nhiệm về”vai trò đầu Tàu của Đảng”và có nên chấp nhận chế độ”đa nguyên đa Đảng hay phân quyền tam lập: HP,LP,TP”,Dân chủ NQ 2- Sửa một số điều Luật 79-88 hay bỏ điều 4 Hiến pháp 3-Thay lá cờ Sao –Búa Liềm”nhái”LX-TQ thành Quốc kỳ có màu xanh”thân thiện với Môi trường và chống biến đổi Khí hậu.

Anonymous
16/03/2012 20:04

Cách mạng Việt Nam là ăn theo. Cái gì cũng làm theo TQ từ thời CS. Cách mạng tháng 8 ăn theo Nhật đầu hàng đồng minh. Cách mạng dân chủ cũng phải chờ cách mạng dân chủ TQ thành công thì Việt Nam mói có dân chủ.

Anonymous
17/03/2012 13:01

ĐẢNG“XUỐNG BẰNG CÁCH NÀO ĐÂY? XUỐNG BẰNG CÁCH NÀO CHO AN TOÀN?”. –Câu này quá dễ trả :A)-TRÁNH :1-Tránh lâu nay,”Đảng viên tham nhũng,vi phạm Nhân quyền…trước làng nước theo sau và”để tránh đối đầu Quân sự thiếu”an toàn”như dại tá Gà-Đá-Phi ở Ly-Bia khiến Đảng viên phải chui cống trước…Chóp bu Đảng sau cùng…2-Tránh 01 cuộc”Nội chiến tắm máu”cũng như ở Ly-Bia vừa qua do đcsVN phát động theo lệnh Quan thầy TQ mà TBT Nguyễn FT đầu têu”chỉnh”hay“đốn”nhưng thực chất là “thanh trừng Nội bộ”(chẳng khác gì”Cách mạng văn hóa”những năm 60 ở TQ dưới tay ChtịtTQ Mao TrĐ chủ trì như:-Chiến dịch vượt sông Trường hay diệt chim xẻ…)

Anonymous
17/03/2012 22:39

Tư Sang chỉ 01 lần nói đcsVN là"một bầy sâu"khi vừa mới nhậm chức chủ tịt Nước và từ đó không thấy nói gì nổi tiếng thêm như vậy.Tấn Dũng thì 36 năm mới khẳng định chủ quyền HS là của VN...
Còn Tập CB thì nói đcsTQ"tập chung mọi thối nát"="Tập chung"một đống phân chuồng hay là nơi ủ phân chuồng.Đây cũng là câu nói nổi tiếng và hiếm thấy ở nhà lãnh đạo này...
Do vậy chớ vội tin lời cọng sản nói.

Anonymous
16/03/2012 12:14

y thuc he marc/lennin da duoc cac dang cong san dan anh nhu NgA va TC cao chung roi cung nhu cac nuoc Dong au,chi co dcsvn ho hao xay dung mot chu nghia xa hoi gia, vi sao noi la gia vi dao duc cach mang da bi xoi mon nhung dang vien khong co dao duc de phung su muc dich cao dep cua xa hoi hay de xay dung dat nuoc ma vao dang vien de huong loi huong lac de mat long tin o dan,chi dung bao luc ap dat de giu lai su thong tri chu khong vi dan vi nuoc.

Anonymous
17/03/2012 13:28

Nếu không làm được như trên thì Tổng Bí NgFTr nên"cáo bệnh,xin nghỉ hưu non hay đi an dưỡng tâm thần sả stret..."để tránh ít nhất 3"làn đạn : 1-Từ Hao nam Tình báo Cục 2-Từ CIA 3-Từ CM Hao lài...nhưng thực chất là tạm lánh sự nguyền rủa từ đầu năm”Nhâm Rồng”này với cái gọi là"độc Đảng, độc Tài, Faxit, bán mước, hại Dân, Mafia, phi DC NQ..."dễ gây”tai biến đột tử”một thời gian không thì cũng bị" Lồng chí cấp trên"như vụ bị bắn hạ"Lưu Thiếu Kỳ"hay ở"Trùng khánh TQ"mới đây khai trừ hoặc”đốn”hạ mà thôi...

Anonymous
17/03/2012 16:20

PctTQ Tập CB sẽ là một viên thừa kế độc đáo và kín đáo là nhờ có khóe mắt ti hí"bẩm sinh"và nhờ đúc kết được nhiều kinh nghiệm từ: -CM văn hóa,CC ruộng đất...của Mao TrĐ -4 hiện đại hóa của Đặng TB"mèo trắng cũng như mèo đen",tấn công 6 tỉnh phía bắc VN...-Giang TD lừa gạt...-Hồ CĐ dựng U và lấn lướt ở BĐ ,tự do TM TQ-Asian,bán hàng nhái và kiểm duyệt internet, p/triển tàu sân bay,vệ tinh,M/bay t/hình,hù dọa VK H/nhân và triển khai phi đạn tầm xa ở Bắc TT ...hay ngăn chặn HK quay lại...Nên chớ vội đánh giá thấp nhân vật này và tên"Bình" sẽ không bình.

Anonymous
17/03/2012 15:33

Dân mất đất tối ngày khiếu kiện -Đảng mượt mà ngồi ghế gấm nhung-Cách mạng hoa lài ánh sáng tiên-Đảng phát điên chụp mũ thù địch
-Cách mạng văn hóa đảng xa lầy-Hitle mao đội mồ vẫy gọi đảng-Chỉnh chỉnh đốn đốn thế mà sang-Tư sang chửi bố bầy sâu đảng-Tập nói đcstq là nơi ủ phân-Nghe chừng ra vẻ mát lòng dân-Nhưng chớ vội nghe lời cstq nói-Mà mắc bẫy hồi cuối năm 2011-Lao nhao lũ trẻ chạy ra đón-Không có kẹo chỉ cờ sáu sao-Hối lộ đcsvn ba trăm triêu đô-Cùng lời hăm dọa tránh âu hóa-Thành lập nhiều học viện khổng tử-Đưa tiếng hoa vào trường phổ thông-Cắt cáp dầu khí lấn lướt bđ-Phải chăng đã là tỉnh của tq-Bây giờ muốn cho đảng trọng xuống-Chỉ còn cách hôi nghị diêm hồng

Anonymous
22/03/2012 21:59

MONG LÃNH ĐẠO CS VIỆT NAM LÀ HỌC TRÒ CỦA CS TRUNG QUỐC CÒN LÀM GIỎI HƠN CẢ THẦY...!

Anonymous
19/03/2012 03:32

Giá mà lãnh đạo Việt Nam cũng được như lãnh đạo Trung Quốc !