Việt Nam Tuần Qua

Hôm 8-1-2004, khách hàng đang mua vàng tại một tiệm bán vàng ở Hà Nội.

Hoảng loạn mua bán vàng

Nếu trong hai ngày thứ Hai và thứ Ba đầu tuần, giá vàng tăng vụt, có lúc lên đến hơn 46 triệu đồng một lượng, khiến ngân hàng nhà nước phải cho nhập khẩu thêm vàng để bình ổn thị trường; thì đến ngày thứ Tư giá vàng rớt xuống chỉ còn 44 triệu đồng, khiến người dân Hà Nội và Sài Gòn ồ ạt đem bán vì lo sẽ còn tiếp tục giảm giá trong những ngày tới.

Báo chí trong nước tường thuật cảnh người dân Hà Nội, Sài Gòn hết chen nhau dành mua đến tranh nhau chào bán vàng.

Nếu đầu tuần là cảnh mọi người sôi nổi hào hứng đổ nhau đi mua vàng với hy vọng kiếm lời, thì ngày hôm sau là cảnh ai nấy cũng đều lo âu, sắp hàng dài trước các tiệm vàng, chờ đến giờ mở cửa để bán lại.

Trong khi người ta đổ xô đi mua mà lượng sẵn có để bán của các cơ sở kinh doanh vàng lại có hạn mà số người đi mua càng nhiều nên giá càng bị đẩy lên cao nữa.

TS Nguyễn Quang A

Về nguyên nhân của cơn sốt giá vàng tại Việt Nam hiện nay, mà truyền thông trong nước mô tả với những những cụm từ như ‘điên loạn’, ‘bốc đồng’, ‘tăng như vũ bảo’, ‘nhảy múa’, ‘bật mạnh’… được giới chuyên gia trong ngành cho là do tác động của giá vàng thế giới và tình trạng sụt mức tín dụng của Hoa Kỳ mà ra.

Trả lời Đài Á Châu Tự Do vào sáng ngày 9 tháng 8, ông chánh văn phòng Hiệp hội Kinh Doanh Vàng tại Việt Nam nhận định:

"Hiện nay vàng Việt Nam cũng tăng theo vàng thế giới. Giá vàng thế giới sáng nay tăng lên 1724-1725 USD một ounce. Vàng Việt Nam cũng tăng giảm theo giá vàng thế giới. Nay theo nợ công của Mỹ, châu Âu và Tây Á như Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Italia … tăng. Rồi nhiều nước như Trung Quốc mua vàng vào dự trữ dù giá cao. Người bán ít mà mua thì nhiều."

Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên giám đốc Viện Nghiên cứu Phát triển Độc lập IDS, thì cho rằng ngoài những yếu tố vừa nêu còn có tâm lý đám đông dẫn đến thực tế giá vàng biến động tại Việt Nam trong hai ngày qua:

AFP photo

"Chuyện ở bên Mỹ có ảnh hưởng đến thị trường vàng ở Việt Nam. Việc đánh giảm tín nhiệm tín dụng đối với chính phủ Mỹ làm cho vàng mà đã tăng cao rồi lại tăng lên mức rất đột ngột. Điều đó ảnh hưởng đến tâm lý tại Việt Nam rất khủng khiếp. Một số đánh giá, phân tích cho rằng giá vàng còn tăng nữa làm cho những người đầu tư, đầu cơ vàng ở Việt Nam càng đổ xô đi mua. Trong khi người ta đổ xô đi mua mà lượng sẵn có để bán của các cơ sở kinh doanh vàng lại có hạn mà số người đi mua càng nhiều nên giá càng bị đẩy lên cao nữa. Thậm chí có một vài cửa hiệu phải đóng cửa không thể tiến hành kinh doanh được.

Đó là một hiện tượng khá quen thuộc đối với vàng hay cổ phiếu… mà theo tâm lý đám đông khi tăng giá họ cho rằng chắc còn tăng nữa."

Và cũng theo tiến sĩ Nguyễn Quang A, những vấn đề nội tại của nền kinh tế Việt Nam cũng khiến cho thị trường vàng dễ biến động như vậy. Ông nói:

"Tất nhiên cốt lõi đằng sau còn có những yếu tố của nền kinh tế Việt Nam như về lạm phát, về niềm tin vào đồng nội tệ, nhà đất đóng băng… Tất cả góp phần cho việc ‘hoảng loạn’ đi mua vàng, dù cả trời mưa."

Đấu tranh cho dân chủ là âm mưu lật đổ chính quyền

Giáo sư Phạm Minh Hoàng tại phiên sơ thẩm tại Tòa án nhân dân TPHCM hôm 10/8/2011. AFP photo

Ngoài chuyện giá vàng chao đảo, Việt Nam Tuần Qua chứng kiến thêm một phiên tòa xét xử các nhà bất đồng chính kiến.

Người mới nhất bị truy tố về tội này là ông Phạm Minh Hoàng, mang hai quốc Việt – Pháp và là cựu giảng viên trường Đại học bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh.

Trong phiên xử ngắn diễn ra hôm 10-8, ông Phạm Minh Hoàng bị tuyên án 3 năm tù giam và 3 năm quản chế về tội “âm mưu lật đổ chính quyền”.

Cáo trạng của Viện kiểm soát cho rằng ông Hoàng là một thành viên của đảng Việt Tân từ Pháp được đưa về hoạt động tại Việt Nam. Thêm vào đó là việc Giáo sư Phạm Minh Hoàng, với bút hiệu Phan Kiến Quốc đã có những bài viết phổ biến trên internet gây phương hại đến Việt Nam.

Phát biểu với Đài Á Châu ngay sau khi phiên tòa kết thúc, bà Lê Thị Kiều Oanh, vợ giáo sư Phạm Minh Hoàng cho rằng đây là bản án quá nặng đối với chồng bà và nhất định vợ chồng bà sẽ kháng án:

Họ đã phán quyết bản án cuối cùng cho chồng tôi là ba năm tù giam và ba năm quản chế, cũng với Điều Luật 79 là âm mưu hoạt động lật đổ chính quyền.

Bà Lê Thị Kiều Oanh

"Họ đã phán quyết bản án cuối cùng cho chồng tôi là ba năm tù giam và ba năm quản chế, cũng với Điều Luật 79 là âm mưu hoạt động lật đổ chính quyền.

Đối với tôi thì tôi đã khẳng định nhiều lần là chồng tôi vô tội, và hôm nay cả luật sư bào chữa cũng đã có nhiều luận cứ rất chắc chắn cho việc đó, ngoại trừ cái việc là chồng tôi đã tham gia đảng Việt Tân là một đảng mà nhà nước Việt Nam không cho phép.

Ngoài việc đó ra thì tất cả những điều khoản còn lại mà họ cáo buộc cho chồng tôi thì không đưa ra được bằng chứng nào để chứng minh điều đó. Vì vậy cho nên việc bị kết án ba năm đối với tôi vẫn rất là nặng.

Tôi cho rằng kết quả phiên tòa không được công bằng. Chắc chắn là tôi không bằng lòng kết quả như vậy thì tôi sẽ tiếp tục kháng cáo.

Tuy nhiên chiều nay tôi đang cố gắng tranh thủ vào thăm chồng tôi. Hơn ai hết anh là đương sự thì anh có quyền quyết định việc của ảnh. Nhưng mà ý của tôi là tiếp tục kháng cáo.”

Đàn áp tự do ngôn luận

Cùng quan điểm với bà Kiều Oanh, luật sư bào chữa cũng như những người theo dõi phiên tòa đều cho rằng ông Phạm Minh Hoàng chỉ hành xử quyền tự do ngôn luận của mình chứ không có hành động “lật đổ chính quyền”.

Trả lời Đài Á Châu Tự Do, Luật sư bào chữa Trần Vũ Hải nhận định về mức án mà tòa tuyên đối với ông Phạm Minh Hoàng:

Qua bản án đó tôi thấy điều gì đó rất bất công, là sự đàn áp, áp đặt tội cho một người đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền của Việt Nam.

Một thanh niên VN

“Mức mà anh Hoàng bị truy tố là dưới khởi điểm; vì theo khoản 2 điều 79 thì tội danh đó có thể bị ít nhất từ 5 đến 15 năm. Họ cũng xem xét có những tình tiết về gia đình, nhân thân và sự hợp tác trong quá trình điều tra không giấu diếm gì.

Tôi nói nếu áp dụng mọi điều luật và những điều về nhân thân thì hợp lý hơn cả là trả tự do cho anh Hoàng ngay tại phiên tòa; nhưng rất tiếc đề nghị của tôi chưa được đáp ứng đầy đủ”.

Một thanh niên quan tâm đến tình hình chính trị của đất nước hiện nay đưa ra ý kiến về bản án tuyên cho những hoạt động của ông Phạm Minh Hoàng: "Qua bản án đó tôi thấy điều gì đó rất bất công, là sự đàn áp, áp đặt tội cho một người đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền của Việt Nam. Điều đó không thể nào chấp nhận được.

Tôi hy vọng truyền thông quốc tế có thể giúp đỡ cho gia đình chú Phạm Minh Hoàng. Đối với chính quyền Việt Nam thì những người đấu tranh cho dân chủ đều bị gán tội ‘âm mưu lật đổ chính quyền.”

Video: Những phản ứng về bản án đối với GS Phạm Minh Hoàng

Linh mục Đinh Hữu Thoại, thuộc Dòng Chúa Cứu Thế ở Sài Gòn, nơi từng tổ chức cầu nguyện cho ông Phạm Minh Hoàng có một số nhận xét về phiên xử sơ thẩm ông Phạm Minh Hoàng trong sáng ngày 10 tháng 8:

"Kết quả là 3 năm tù giam thì theo tôi thấy ‘như thế nào ấy’. Tại vì nói là phiên tòa công khai mà hôm nay khung cảnh chung quanh phiên tòa rất căng thẳng, an ninh rất đông, công an đủ loại vây chung quanh. Không ai được đến cổng chứ đừng nói vào bên trong.

Việc tham gia Đảng Việt Tân của ông theo tôi cũng là bình thường thôi. Tại vì Việt Nam không cho các đảng chính trị khác, nhưng họ là công dân có quyền tự do tham gia đảng phái. Tổn hại là do Nhà nước cho là như thế thôi. Các đảng có thể cạnh tranh công bằng với nhau.

Người ta nói lên chính kiến mà bắt, kết tội người ta như thế là đàn áp tự do ngôn luận.”

Người ta nói lên chính kiến mà bắt, kết tội người ta như thế là đàn áp tự do ngôn luận.

LM Đinh Hữu Thoại

Về phần quốc tế, phản ứng trước việc tòa án Việt Nam tuyên phạt án tù đối với giáo sư Phạm Minh Hoàng, nhiều quốc gia phương Tây và các tổ chức bảo vệ nhân quyền đã lên tiếng phản đối.

Chính phủ Pháp đã ra thông cáo báo chí bày tỏ sự quan ngại trước việc Việt Nam kết án tù một công dân Pháp chỉ vì ông này lên tiếng bày tỏ các quan điểm của mình.

Bộ ngoại giao Hoa Kỳ cũng bày tỏ sự thất vọng về bản án đối với Giáo sư Phạm Minh Hoàng.

Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm rằng việc Việt Nam bắt giam và truy tố những người chỉ lên tiếng bày tỏ quan điểm của họ, là đi ngược lại cam kết của Việt Nam với Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, đồng thời nhấn mạnh nhân quyền sẽ tiếp tục là yếu tố quan trọng trong mối quan hệ giữa Hoa Kỳ với Việt Nam.

Người đứng đầu ngành ngoại giao của Liên hiệp Châu Âu - Bà Catherine – cũng lên tiếng yêu cầu Việt Nam tôn trọng quyền tự do bày tỏ chính kiến và kêu gọi Việt Nam trả tự do cho ông Phạm Minh Hoàng.

Theo dòng thời sự:

• Vàng hạ giá, đổ xô đi bán
• Vàng trong cơn điên giá
• Hỗn loạn thị trường vàng tại Việt Nam
• GS đại học Đại học Bách Khoa bị kết tội lật đổ chính quyền Việt Nam
• GS Phạm Minh Hoàng bị kết án 3 năm tù
• Pháp quan ngại về vụ bắt giữ GS Phạm Minh Hoàng