ប្រវត្តិ​និង​ជំនឿ​ក្នុង​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ឆ្នាំ​សាកល

ប្រពៃណី​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ឆ្នាំ​សាកល ដែល​មាន​ប្រភព​ដើម​ពី​ជនជាតិ​នៃ​ទ្វីប​អឺរ៉ុប សម័យ​បុរាណ ឯកសារ​ខ្លះ​បញ្ជាក់​ថា បាន​ចាប់​ផ្ដើម​ជា​ដំបូង​បង្អស់​កាល​ពី​ប្រមាណ ៤​ពាន់​ឆ្នាំ​មុន ដោយ​កំណត់​តាម​ប្រតិទិន​ចន្ទគតិ ឬ​ដំណើរ​គោចរ​នៃ​ព្រះចន្ទ ដូច​ជា​ទិវា​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ប្រពៃណី​របស់​ខ្មែរ​ដែរ។

0:00 / 0:00

ប៉ុន្តែ ក្រោយ​មក​ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ​៤៦ មុន​គ្រិស្តសករាជ ព្រះចៅ​អធិរាជ​មួយ​អង្គ​នៃ​ចក្រភព​រ៉ូម៉ាំង បាន​កំណត់​យក​ថ្ងៃ​ទី​១ នៃ​ខែ​មករា តាម​ប្រតិទិន​សុរិយគតិ ឬ​ដំណើរ​គោចរ​នៃ​ព្រះអាទិត្យ ជា​ទិវា​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ដែល​បាន​បន្ត​ជាប់​រហូត​មក​ដល់​សម័យ​កាល​នេះ។

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

ដូច​ជា​ជាតិ​សាសន៍​នានា​នៅ​ទ្វីប​ដទៃ​ទៀត​លើ​ពិភពលោក​ដែរ ជនជាតិ​រ៉ូម៉ាំង សម័យ​បុរាណ កាល​ពី​ច្រើន​ពាន់​ឆ្នាំ​មុន​នោះ មាន​ជំនឿ​ផ្ទាល់​ក្នុង​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ប្រពៃណី​ជាតិ​របស់​ខ្លួន។

ឯកសារ​នានា​បង្ហាញ​ថា ជនជាតិ​រ៉ូម៉ាំង បាន​ឧទ្ទិស​ពិធី​បុណ្យ​ឆ្នាំ​ថ្មី​ចំពោះ​អាទិទេព​រក្សា​ទ្វារ ឬ​ខ្លោងទ្វារ ព្រះនាម ចេននឹស (Janus) ដែល​មាន​មុខ​ពីរ គឺ​ម្ខាង​បែរ​ទៅ​មុខ និង​ម្ខាង​ទៀត​បែរ​ទៅ​ក្រោយ។ តាម​ប្រពៃណី គេ​ជឿ​ថា ទេវ​រក្សា​ទ្វារ ឬ​ទ្វារ​បាល​នេះ គឺ​ជា​និមិត្ត​រូប​នៃ​ការ​ប្ដូរ​ឆ្នាំ​ចាស់ ផ្លាស់​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី។

ចំណេរ​កាល​ក្រោយ​មក គឺ​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​១៦០០ ការ​កំណត់​យក​ថ្ងៃ​ទី​១ នៃ​ខែ​មករា ជា​ទិវា​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​នេះ បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រពៃណី​នៃ​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​មួយ​ចំនួន ហើយ​ក៏​បាន​រីក​សាយ​ភាយ​ដល់​ប្រទេស​នៃ​ទ្វីប​អាស៊ី អាហ្វ្រិក និង​អាមេរិក​ឡាទីន ជាដើម ទោះ​បី​ជា​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​មាន​ពិធី​ចូល​ឆ្នាំ​ប្រពៃណី​ជាតិ​របស់​ខ្លួន​ហើយ​ក្តី។

រីឯ​ទំនៀមទម្លាប់​នៃ​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ឆ្នាំ​សាកល​នេះ​វិញ ក៏​រៀប​ចំ​ធ្វើ​ឡើង​ទៅ​តាម​ប្រពៃណី​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន។

ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង ម្នាក់ នៅ​រដ្ឋ​ម៉ារីឡែន អ្នកស្រី មាស ម៉ាសាឌី ដែល​បម្រើ​ការ​នៅ​អង្គការ​ជន​ភៀស​ខ្លួន​អាមេរិក និង​ជា​នាយិកា​សមាគម​វត្ត​ខ្មែរ ពុទ្ធិការាម នៅ​រដ្ឋ​ម៉ារីឡែន រៀប​រាប់​អំពី​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ប្រពៃណី​នា​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំ​សាកល​នេះ៖ «ជម្រាប​សួរ​បង​ប្អូន​ខ្មែរ​យើង​ទាំងអស់​ជា​ទី​នឹក​រលឹក។ បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​សាកល​នេះ គឺ​ជា​បុណ្យ​ប្រពៃណី​ដ៏​សំខាន់​មួយ​របស់​ជនជាតិ​អាមេរិកាំង។ ហើយ​បង​ប្អូន​ខ្មែរ​យើង​នៅ​ឯ​នាយ​សមុទ្រ ក៏​នាំ​គ្នា​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ពិធី​នេះ​ដែរ ហើយ​គឺ​ជា​ថ្ងៃ​មួយ​ដែល​គេ​បាន​មក​ជួប​ជុំ​បង​ប្អូន​មិត្តភក្ដិ​ឆ្ងាយ​ជិត​ទាំងអស់ នៅ​តាម​គេហដ្ឋាន​នីមួយៗ​រៀង​ខ្លួន ហើយ​នាំ​គ្នា​ញ៉ាំ​អាហារ​ជុំ​គ្នា រហូត​ដល់​វិនាទី​ចុង​ក្រោយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១ ឆ្នាំ​ថ្មី ហើយ​ក៏​ជូន​ពរ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​យ៉ាង​សប្បាយ​រីករាយ​ទៅ​ចា៎»

នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ពិធី​ជួប​ជុំ​គ្នា​នា​រាត្រី​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ឆ្នាំ​ចាស់ ដើម្បី​ទទួល​អបអរ​ឆ្នាំ​ថ្មី​ដែល​ល្បី​ជាង​គេ គឺ​នៅ​ទីក្រុង​ញីវយ៉ក។ អ្វី​ដែល​ពិសេស​នោះ គឺ​ប្រពៃណី​ទម្លាក់ បាល់​ជូន​ពរ (Wishing Ball) ធ្វើ​អំពី​ត្បូង​គ្រីស្តាល់ ដែល​គេ​ចុច​គន្លឹះ​យន្ត​ទម្លាក់​យឺតៗ​នៅ​វេលា​ពាក់​កណ្ដាល​អធ្រាត្រ នៅ​ទីលាន ថែមស្គ្វែរ (Times Square) ដើម្បី​ស្វាគមន៍​ឆ្នាំ​ថ្មី។ បាល់​គ្រីស្តាល់​នេះ មាន​ចារ​សព្ទសាធុការពរ​ដែល​មនុស្ស​ពី​ទី​ផ្សេងៗ​បាន​សរសេរ​ទៅ​កាន់​អ្នក​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​របស់​គេ ព្រម​ទាំង​ក្ដី​សង្ឃឹម បំណង​ប្រាថ្នា និង​ការ​តាំង​ចិត្ត​សម្រាប់​ឆ្នាំ​ថ្មី។

នៅ​ប្រទេស​អ៊ីតាលី សម័យ​បុរាណ​ដែល​ជា​ទឹក​ដី​ដើម​កំណើត​នៃ​ចក្រភព​រ៉ូម៉ាំង មាន​ប្រពៃណី​ទម្លាក់​របស់​ចាស់ៗ ដែល​គេ​ឈប់​ប្រើ​ហើយ​នោះ ទៅ​តាម​បង្អួច​នា​រាត្រី​ឆ្លង​ឆ្នាំ​ចាស់​ផ្លាស់​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី។

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

ចំណែក​ជនជាតិ​អាល្លឺម៉ង់ វិញ មាន​ប្រពៃណី​ដុត​រំលាយ​សំណ ហើយ​ចាក់​ទម្លាក់​ទៅ​ក្នុង​ទឹក​ត្រជាក់ ដោយ​នាំ​គ្នា​ទស្សន៍ទាយ​ភព្វ​វាសនា​ឆ្នាំ​ថ្មី​ទៅ​តាម​រូប​សំណ​ដែល​កក​នៅ​ក្នុង​ទឹក​នោះ។ បើ​សំណ​មាន​រាង​ជា​បេះដូង នោះ​គេ​ជឿ​ថា នឹង​មាន​ពិធី​មង្គល​ការ បើ​ជា​រូប​សំពៅ មាន​ន័យ​ថា នឹង​មាន​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ ហើយ​បើ​មាន​រាង​ជា​សត្វ​ជ្រូក​វិញ គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​សម្បូរ​ភោគផល ចំណី​អាហារ​នា​ឆ្នាំ​ថ្មី​ជាក់​ជា​មិន​ខាន។

ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​អាល្លឺម៉ង់ ម្នាក់​នៅ​ទីក្រុង​ប៊ែរឡាំង បាន​រៀប​រាប់​ពី​ប្រពៃណី​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ទៀត​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ឆ្នាំ​សាកល គឺ​ការ​បាញ់​កាំជ្រួច ដែល​ជនជាតិ​អាល្លឺម៉ង់ តែង​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ ទាំង​រដ្ឋ​នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ និង​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ​នៅ​តាម​គេហដ្ឋាន​រៀងៗ​ខ្លួន ដោយ​ចំណាយ​ប្រាក់​រាប់​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ។

អ្នកស្រី ឧល្លា រួន អតីត​អ្នក​ជំនាញ​តុបតែង​មុខ​ផ្នែក​ភាពយន្ត និង​ល្ខោន ទៅ​តាម​យុគសម័យ​នីមួយៗ​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​ចូល​និវត្តន៍​ទៅ​ហើយ​នោះ បាន​ថ្លែង​អំពី​ជំនឿ​របស់​ជនជាតិ​អាល្លឺម៉ង់ សម័យ​បុរាណ ក្នុង​ប្រពៃណី​ដុត​កាំជ្រួច​នេះ៖ «បើ​យើង​ប្រដូច​ទៅ​នឹង​ចិន ឬ​អាស៊ី យើង ដុត​ហ្នឹង គឺ​គេ​បណ្ដាញ​ខ្មោច​ព្រាយ​ពី​ឆ្នាំ​ចាស់​ឱ្យ​ថា​អស់ ដូច​ថា​ឱ្យ​អស់​ចង្រៃ។ ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​នេះ គឺ​ដុត​នេះ​ទៅ​ជា​ការ​សប្បាយ ហើយ​លា​ពី​ឆ្នាំ​ចាស់​ទៅ​ឆ្នាំ​ថ្មី»

ប្រពៃណី​ដុត​កាំជ្រួច ជាពិសេស​នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ​សំខាន់ៗ​នា​ឱកាស​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ឆ្នាំ​សាកល​នេះ គឺ​មាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​នៅ​តាម​ប្រទេស​នានា រួម​ទាំង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ផង​ដែរ។ ក្រៅ​ពី​ដុត​កាំជ្រួច​ចម្រុះ​ពណ៌ ភ្លឺ​ព្រោងព្រាយ​នា​ព្ធដ៏​អាកាស មនុស្ស​ម្នា​ដែល​ទៅ​ជួប​ជុំ​គ្នា​នៅ​ទី​នោះ​តែង​នាំ​គ្នា​ស្រែក​ច្រៀង និង​ហ៊ោ​កញ្ឆៀវ​យ៉ាង​កង​រំពង ស្វាគមន៍​ឆ្នាំ​ថ្មី។

ទំនៀមទម្លាប់​នេះ គឺ​ជា​ប្រពៃណី​បុរាណ​មួយ​ទៀត​ក្នុង​កិច្ច​ឆ្លង​ឆ្នាំ​ចាស់ ផ្លាស់​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ដោយ​មាន​ជំនឿ​ថា នឹង​នាំ​មក​នូវ​សិរីសួស្ដី និង​សុភមង្គល​ក្នុង​ក្រុម​គ្រួសារ។

ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ម្នាក់​រស់​នៅ​ទីក្រុង​ប៉ារីស ប្រទេស​បារាំង គឺ​លោក លុយ បានហាន់ ដែល​ជា​ស្ថាបត្យករ​ចូល​និវត្តន៍​ទៅ​ហើយ​នោះ បាន​រៀប​រាប់​អំពី​ប្រការ​នេះ៖ «បាទ! ពេល​នោះ​ហើយ​ដែល​គេ​កប់​ឆ្នាំ​ចាស់ ហើយ​គេ​ស្រែក​ហ៊ោ​ដើម្បី​នឹង​ទទួល​ឆ្នាំ​ថ្មី ហើយ​គេ​ទៅ​ជួប​ជុំ​គ្នា​នៅ សម្ព្ស អេលីហ្សេ (Champs Elysees) ដែល​ជា​ផ្លូវ​ធំ​ជាង​គេ​បង្អស់​នៅ​ប៉ារីស។ បាទ! របៀប​គេ​អ៊ីចឹង នៅ​ស្រុក​បារាំង នេះ»

ចំពោះ​ជនជាតិ​កាណាដា វិញ​ក៏​មាន​ជំនឿ​នេះ​ដូច​គ្នា​ដែរ គឺ​ថា​ការ​នាំ​គ្នា​ទះ​ដៃ​ស្រែក​ហ៊ោ​កញ្ជ្រៀវ​នា​វេលា​ពាក់​កណ្ដាល​អធ្រាត្រ ដែល​ជា​រាត្រី​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ឆ្នាំ​ចាស់ ឆ្លង​ចូល​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១ នៃ​ឆ្នាំ​ថ្មី នឹង​នាំ​មក​នូវ​សេចក្តី​សុខ​ចម្រើន និង​សន្តិភាព។

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

ម៉្យាង​វិញ​ទៀត ដូច​ជា​ប្រពៃណី​ខ្មែរ និង​ជាតិ​សាសន៍​ដទៃ​ទៀត​ដែរ ការ​ជូនពរ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក គឺ​ជា​ទំនៀមទម្លាប់​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ទៀត​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​ទីក្រុង​ម៉ុងរ៉េអាល់ (Montreal) អ្នកស្រី ផង់ ផារីន ដែល​បម្រើ​ការ​នៅ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ នៃ​ប្រទេស​កាណាដា ផ្ញើ​នូវ​ក្តី​នឹក​រលឹក និង​ពរសព្ទសាធុការ ជូន​ដល់​ជន​រួម​ជាតិ​នា​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំ​សាកល​នេះ៖ «ចា៎! នៅ​ស្រុក​ក្រៅ​នេះ គេ​និយាយ​ពី​ស្រុក​ខ្មែរ គេ​ថា ប្រជាជន​ស្រុក​ខ្មែរ​ឃើញ​ថា​ញញឹម​ណា តែ​រូប​ខ្មែរ គឺ​ថា​ញញឹម​ហើយ។ ចា៎! ហើយ​ខ្ញុំ​ចង់​ជូន​ពរ​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ខ្មែរ​យើង​ទាំងអស់ មាន​សន្តិភាព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​យើង​ឱ្យ​សប្បាយ ឱ្យ​មាន​សើច​ឱ្យ​ច្រើន​នៅ​២០១៤ ហ្នឹង»

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

ចំណែក អ្នកស្រី មាស ម៉ាសាឌី ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក អ្នកស្រី ឧល្លា រួន ពី​ប្រទេស​អាល្លឺម៉ង់ និង​លោក លុយ បានហាន់ ពី​ប្រទេស​បារាំង ក៏​បាន​ផ្ញើ​ក្តី​នឹក​រលឹក និង​ពរសព្ទសាធុការ ជូន​ដល់​ជន​រួម​ជាតិ​នា​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំ​សាកល​នេះ​ដែរ។

អ្នកស្រី មាស ម៉ាសាឌី៖ «នាង​ខ្ញុំ​សូម​ជូន​ពរ​ដល់​បង​ប្អូន​ខ្មែរ​ទាំងអស់ សូម​ឱ្យ​ជួប​តែ​នឹង​សេចក្តី​សុខ សេចក្តី​ចម្រើន សុខភាព​ល្អ និង​រក​ទទួល​ទាន​មាន​បាន​គ្រប់​ក្រុម​គ្រួសារ​ទាំងអស់ ជាពិសេស សូម​ឱ្យ​មាន​សុខ​សន្តិភាព ចា៎ Happy New Year»

អ្នកស្រី ឧល្លា រួន៖ «សូម​ឱ្យ​ប្រជាជន​ក្រីក្រ​ខ្មែរ​មាន​បាយ​មាន​ម្ហូប​ទទួល​ទាន​គ្រប់គ្រាន់ ហើយ​ឱ្យ​បាន​មាន​ទី​ជម្រក​រស់​នៅ​សមរម្យ​ជា​មនុស្ស​ដូច​គេ​ដូច​ឯង ឱ្យ​ទទួល​បាន​ភាព​សុចរិត​ពី​សំណាក់​អស់​លោក​ដែល​ភ្លេច​ខ្លួន​ធំៗ​ខាង​លើ រួច​ហើយ​បន់​ឱ្យ​ស្ដេច​កូន និង​ស្ដេច​ម៉ែ នឹក​គិត​សេចក្តី​ទុក្ខ​សោក​របស់​ប្រជារាស្ត្រ​ក្រីក្រ​ផង។ នេះ​ជា​សំណូមពរ និង​សេចក្តី​ជូន​ពរ​របស់​ខ្ញុំ​តែ​ប៉ុណ្ណឹង»

លោក លុយ បានហាន់៖ «បាទ! ក្នុង​ឆ្នាំ​ថ្មី​នេះ ខ្ញុំ​សុំ​ថា ឱ្យ​ស្រុក​ខ្មែរ ខ្មែរ​ទាំងអស់​គ្នា​រួប​រួម​គ្នា គឺ​ថា​ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្រុក​យើង​លូត​លាស់ ព្រោះ​ថា​បើ​យើង​គ្មាន​សាមគ្គី ស្រុក​យើង​មិន​អាច​លូត​លាស់​បាន​ទេ​បាទ»

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

នាង​ខ្ញុំ កេសរណ្ណីយ្យា ពី​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតុន។

សួស្តី​ឆ្នាំ​ថ្មី ឆ្នាំ​សាកល!!!

«បទ​ភ្លេង​ចម្រៀង Auld Lang Syne»

បទ​ចម្រៀង​នេះ មាន​ចំណង​ជើង​ថា អល ឡាង ស្ហាន (Aul Lang Syne) មាន​ន័យ​ថា លា​ឆ្នាំ​ចាស់​ផ្លាស់​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី ដែល​ជា​បទ​ចម្រៀង​ដ៏​ចំណាស់​មួយ​នៃ​ជនជាតិ ស្កត (Old Scottish Song)។ ពលរដ្ឋ​នៃ​ប្រទេស​និយាយ​ភាសា​អង់គ្លេស ស្ទើរ​តែ​ទាំងអស់​នៅ​លើ​ពិភពលោក តែង​និយម​នាំ​គ្នា​ស្រែក​ច្រៀង​បន្ទរ​នូវ​បទ​ចម្រៀង​នេះ នា​វេលា​ពាក់​កណ្ដាល​អធ្រាត្រ នៅ​យប់​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ឆ្នាំ​ចាស់ ដើម្បី​ស្វាគមន៍​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១ នៃ​ឆ្នាំ​ថ្មី ឆ្នាំ​សាកល៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។