ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅតែរក្សាជំហរមិនកែប្រែរបាយការណ៍ដែលពួកគេរកឃើញថា កម្ចីរបស់ស្ថាប័នធនាគារនិងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធ្វើឱ្យពលរដ្ឋជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក។ ការអះអាងនេះ គឺបន្ទាប់ពីសមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុរួមគ្នាចេញចេញលិខិតចំហរចោទប្រកាន់ថា របាយការណ៍ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលរួមមាន៖ អង្គការសម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿននិងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារនិងសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា សង់ត្រាល់ សមាគមធាងត្នោត និងសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជាថា របាយការណ៍របស់ពួកគេមានភាពត្រឹមត្រូវនិងឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិតនិងគ្មានចរិតញុះញង់ឬលំអៀងទៅគណបក្សណាមួយឡើយ។
នាយករងផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត ឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដាថា ក្រោយទទួលបានលិខិតរបស់សមាគមធនាគារនិងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងបួនស្ថាប័នបានប្រជុំនិងគ្រោងធ្វើលិខិតឆ្លើយតបទៅសមាគមធនាគារនិងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវិញ បញ្ជាក់ការប្រកាន់ជំហរនៃការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្លួន។ លោក អំ សំអាត បន្តថា ការស្រាវជ្រាវផ្ដោតសំខាន់លើសិទ្ធិមនុស្សនេះធ្វើឡើងដោយអព្យាក្រិត្យ ឥតលំអៀងនិងដើម្បីជំរុញទៅស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាបំណុលពលរដ្ឋ៖ « របាយការណ៍ដែលចេញមកនេះដូចយើងបានបញ្ជាក់អំពីរឿងដែលយើងផ្ដល់ជាអនុសាសន៍ដើម្បីឱ្យរកវិធីសាស្ត្រឱ្យដោះស្រាយបញ្ហានេះជាបន្តបន្ទាប់។ មួយទៀតយើងបញ្ជាក់ថា របាយការណ៍នេះគ្មានចរិតនៃការញុះញង់ ឬក៏បម្រើផលប្រយោជន៍គណបក្សនយោបាយណាមួយទេគឺយើងធ្វើដោយអព្យាក្រឹត្យឥតលំអៀងដោយតម្លាភាពហើយធម្មតារបាយការណ៍ដែលចេញជាសាធារណៈជនណាក៏អាចមើលបានដែរបាទ » ។
សមាគមធនាគារ និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ រួមគ្នាចេញលិខិតចំហថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដាចោទប្រកាន់ថា របាយការណ៍ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ លិខិតចុះបន្តថា របាការណ៍របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលគ្មានមូលដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រ ខ្វះតម្លាភាព ជាពិសេសមិនដែលបានសាកសួរ ឬពិភាក្សាជាមួយស្ថាប័នជំនាញពាក់ព័ន្ធ។ លិខិតដដែល ស្នើឱ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្វើការតម្រូវឱ្យបានឆាប់រហ័សបំផុត ដោយចោទប្រកាន់ថា អត្ថបទទាំងនេះជាការសន្មត់ផ្ទាល់ខ្លួននិងសរសេរផ្ទុយពីការពិត។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ចំនួន៣ ជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ រួមមាន ការធ្វើឱ្យខូចខាតទ្រព្យបញ្ចាំ។ ការរំលោភបំពានក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា។ បទពិសោធន៍នៃភូមិមួយអំពីបំណុលគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងការចំណាកស្រុកឆ្លងដែននិងរបាយការណ៍ចុងក្រោយគឺធ្វើការរហូតជំពាក់បំពុលវ័ណ្ឌក។ ក្នុងរបាយការណ៍ដែលលើកឡើងថា ធ្វើការរហូតជំពាក់បំពុលវ័ណ្ឌកនេះក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា ប្រសិនបើគ្មានកម្មវិធីសម្រាលបន្ទុកបំណុលភ្លាមៗ ទេ នោះកម្មករ កម្មការិនីទាំងនេះនឹងត្រូវប្រឈមនិងការលក់ដី ឬផ្ទះ កាត់បន្ថយការបរិភោគអាហារ ឬខ្ចីប្រាក់កម្ចីកាន់តែច្រើនឡើង ដើម្បីយកទៅសងបំណុលដែលមានស្រាប់។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា អ្នកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ លើកឡើងថា របាយការណ៍បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពពិតនៃបញ្ហាប្រឈមរបស់កម្មករកម្មការិនីដែលកំពុងជួបប្រទះ។ អ្នកស្រីបន្តថា តាមការសម្
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា អ្នកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ លើកឡើងថា របាយការណ៍បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពពិតនៃបញ្ហាប្រឈមរបស់កម្មករកម្មការិនីដែលកំពុងជួបប្រទះ។ អ្នកស្រីបន្តថា តាមការសម្ភាសកម្មករជាង ១០០នាក់ ពួកគេឆ្លើយស្រដៀងៗ គ្នាថា ដោយសារបញ្ហាបំណុលធ្វើឲ្យកម្មករបើកប្រាក់មកគ្រាន់តែសងបំណុលរបស់ធនាគារនិងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហើយអ្នកខ្លះត្រូវបង្ខំចិត្តលក់ដីដើម្បីដោះបំណុល៖ « យើងមិនអាចកែប្រែរបាយការណ៍នេះបានទេ ព្រោះរបាយការណ៍នេះអ្វីដែលខ្ញុំមើលឃើញខ្ញុំនិយាយបានគឺរបាយការណ៍នេះឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីស្ថានភាពបងប្អូនកម្មករពិតប្រាកដដែលជួបប្រទះត្បិតរបាយការណ៍នេះ យើងបានធ្វើចំពោះបងប្អូនកម្មករជាង ១០០នាក់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពទូទៅបងប្អូនកម្មករទូទៅនៅប្រទេសកម្ពុជាយើង » ។
នាយកសមាគមធាងត្នោត លោក សឿង សារ៉ន ឱ្យដឹងដែរថា ការរកឃើញអំពីរបាយការណ៍ទាំងនេះមានគុណភាពដោយផ្ដោតលើទៅភស្តុតាង ដែលប្រមូលពីប្រជាសហគមន៍ ដែលសមាគមលោកបានធ្វើការជាមួយ៖ « ដូចយើងបានបញ្ជាក់នៅក្នុងរបាយការណ៍ដើមរបស់យើងអ៊ីចឹង គឺផ្ដោតទៅលើចំនួនជាក់លាក់ទាក់ទងនឹងគុណភាពព្រោះការស្រាវជ្រាវមានពីរប្រភេទ គឺបរិមាណ និងគុណភាពហើយយើងផ្ដោតទៅលើការស្រាវជ្រាវគុណភាព » ។
នៅដើមសប្ដាហ៍នេះ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃស៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាល និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវការប្រមូលបំណុល និងការប្រាក់សម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់ខ្នាតតូច ដែលមិនអាចទូទាត់បំណុលបានដោយសារតែជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះវាយតម្លៃថា ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលមិនគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីការពារអ្នកខ្ចីប្រាក់ឡើយ ហើយបានរំលោភលើសិទ្ធិរស់នៅដោយថ្លៃថ្នូរ ជាពិសេស ការទទួលបានលំនៅឋានសមរម្យ។ ចំណែកអ្នកផ្ដល់កម្ចីខ្នាតតូចវិញ ក៏ដូចគ្នានេះដែរ គឺមិនបានទទួលខុសត្រូវផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ចំពោះអ្នកខ្ចីប្រាក់នោះទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។