ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងម្នាក់រស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក គ្រើង តុលា ចោទនាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ លោក វធ សារុំ ថា បានគំរាមចាប់លោកដាក់គុក និងប្រមាថអាយុជីវិតរបស់លោកថែមទៀត បន្ទាប់ពីលោក បានលាតត្រដាងភាពអសកម្ម របស់មន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌រូបនេះថា មិនអើពើបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។
លោក គ្រើង តុលា សម្ដែងការសោកស្ដាយដែលនាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ លោក វុធ សារុំ ថា មិនយកចិត្តទុកដាក់ បំពេញតួនាទីអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន បើទោះបីជាពួកគេ បានផ្ដល់ព័ត៌មាន និងទីតាំងកាប់ទន្ទ្រានព្រៃអភិរក្សអស់ជាច្រើនហិកតារក្តី កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
លោកអះអាងថា ផ្ទុយទៅវិញ មន្ត្រីជំនាញរូបនេះ បានគំរាមលោក បន្ទាប់ពីលោក លាតត្រដាង ភាពអសកម្មមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌រូបនេះ តាមបណ្ដាញសង្គម ដោយមានភ្ជាប់រូបថត លោក វុធ សារុំ ពាក់ឯកសណ្ឋានមន្ត្រីរាជការ និងរូបព្រៃឈើដែលគេកាប់ទន្ទ្រាន យកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ៖ «សម្រាប់ខ្ញុំមិនអាចទទួលយកបានទេ នៅពេលដែលគំរាមសុទ្ធតែគុក ច្រវាក់ សុទ្ធតែអាងខ្នង ខ្ញុំមិនអាចទទួលយកបានទេ។ គួរតែគ្រាន់តែលើកទឹកចិត្តថា ការរាយការណ៍ថ្ងៃមុន ដោយសារបងរវល់ បងសុំទោស ឥឡូវសុំឱ្យសហការម្តងទៀត។ ខ្ញុំចង់បានអ៊ីចឹង។ វាមិនមែនថា នៅពេលដែលយើងសុំអន្តរាគមន៍ សម្រាប់តែគាត់ដាក់ យកមកថា អ្នកឯងតួនាទីស្អី បានខ្ញុំទៅអន្តរាគមន៍។ ចុះអ្នកឯងស៊ីប្រាក់ខែខ្ញុំ ក្រែងលុយហ្នឹង បានពលរដ្ឋបង់ពន្ធ ?»។
កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសាកន្លងទៅ លោកគ្រើង តុលា បានបង្ហោះសារ តាមបណ្ដាញសង្គមសរសេរថា ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក វុធ សារុំ នាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ មានការកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃអភិរក្ស យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ហើយលោក បានសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ ពីមេឃុំដាក់ដាំ អភិបាលស្រុកពេជ្រាដា និងអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក សេរ៉ា ប៉ុន្តែមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ទាំងនោះ បានរុញឱ្យលោក ប្តឹងទៅមន្ត្រីជំនាញវិញ។ បន្ទាប់មកលោក គ្រើង តុលា បានប្ដឹងរឿងនេះ ទៅនាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ លោក វុធ សារុំ ឱ្យចាត់វិធានការចាប់ អ្នកកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃអភិរក្សថ្មីៗនេះ មានទំហំ ១០ ហិកតារ និងត្រូវស៊ើបអង្កេត ការបាញ់ថ្នាំ កំណត់ព្រំប្រទល់ដីព្រៃអភិរក្ស ត្រៀមកាប់ទន្ទ្រាន មានប្រវែង ៥គីឡូម៉ែត្រ។ ប៉ុន្តែសំណើនេះត្រូវបានបដិសេធ និងថែមទាំងស្តីបន្ទោសថា ពលរដ្ឋគ្មានសិទ្ធិការពារបទល្មើសព្រៃឈើទៅវិញ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងលោក គ្រើង តុលា ចាត់ទុកការគំរាមនេះ ថា ជាការបំបាក់ស្មារតីជនជាតិដើមភាគតិច ដែលលះបង់អាយុជីវិត ពេលវេលា ថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន ការពារធនធានធម្មជាតិនៅសេសសល់ចុងក្រោយ។ លោកអះអាងថា លោក វុធ សារុំ បានគំរាមប្ដឹងលោកទៅតុលាការ ដោយអួតថា មានព្រះរាជអាជ្ញា ជាពួកម៉ាករបស់គាត់ទៀតផង។
ទោះជាយ៉ាងណា សកម្មការពារព្រៃឈើរូបនេះគាំទ្រ ពាក្យបណ្តឹងនេះ ដែលជាឱកាស ឱ្យលោកបកស្រាយការពិត ព្រោះលោកមានភស្តុតាង និងសាក្សីច្បាស់លាស់ បញ្ជាក់ថា ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ បានទទួលរងការកាប់ទន្ទ្រានយ៉ាងខ្លាំងក្លា និងអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធអំពើពុករលួយ៖ «ការគំរាមរបស់គាត់ គោលបំណងគាត់ទី១ គាត់អាងពួកម៉ាក់របស់គាត់ ជាព្រះរាជអាជ្ញា គាត់ចង់បានខ្ញុំដាក់គុកតែម្ដង ប៉ុន្តែរឿងកាំភ្លើងហ្នឹង គាត់មិននិយាយឱ្យចំទេ។ គាត់ថា មានអ្នកច្រើនណាស់ ស្លាប់ដោយសារការពារព្រៃឈើ។ ពេលយើងសុំកិច្ចសហការ ប្រែជាថាយើងប្រឆាំងនេះនោះ។ តាមការពិតយើងចង់បាន ព្រៃឈើយើងគង់វង្សទាំងអស់គ្នា អ្នកមានលុយឱ្យគាត់ គាត់ឱ្យកាប់ អ្នកគ្មានលុយឱ្យគាត់មិនឱ្យកាប់ អ្នកក្រកាន់តែអត់ទៅ។ អ្នកអត់កាន់តែអត់ទៅ»។
កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា ជនជាតិដើមភាគតិច ៦នាក់ បានធ្វើដំណើរដោយម៉ូតូ ចុះល្បាតព្រៃក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ នៅចំណុចលែង និងចំណុចអាមអូរទ្រី ក្នុងភូមិពូត្រែង ឃុំដាក់ដាំ ប្រទះឃើញដីព្រៃអភិរក្សប្រមាណ ១០ហិកតារ ត្រូវគេកាប់រុករានក្នុងពេលថ្មីៗនេះ និងមានការបាញ់ថ្នាំកំណត់ព្រំដី ត្រៀមកាប់ទន្ទ្រាន ប្រវែង ៥គីឡូម៉ែត្រ។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាម ទាក់ទង នាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណមលៀរ លោក វុធ សារុំ ដើម្បីសុំការបំភ្លឺជុំវិញការចោទប្រកាន់នេះ តែទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដងគ្មានអ្នកទទួល នៅថ្ងៃទី៤ ឧសភា។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក សេរ៉ា ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។
រីឯប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក កែវ សុភគ៌ បដិសេធមិនអធិប្បាយរឿងនេះទេ ដោយសារថា មិនទាន់បានទទួលព័ត៌មាននេះនៅឡើយ។ លោកថា មន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស កំពុងប្រឹងប្រែង សហការជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានបង្ក្រាប និងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើគ្រប់ប្រភេទ ឋិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ។ លោកថា បច្ចុប្បន្នមានមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស ៧នាក់ កំពុងឈរជើង ការពារបទល្មើសព្រៃឈើ នៅទីនោះ មានទំហំជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ៖ «គ្រប់ដែនជម្រកទាំងអស់ យើងបានចាត់ការ រាល់សកម្មភាពបទល្មើសដែលកើតឡើង សកម្មភាពរវាងដីព្រៃ ដាក់អន្ទាក់សត្វព្រៃ និងកាប់ឈើជាដើម។ អ៊ីចឹងការលើកឡើងរបស់គាត់ ខ្ញុំមិនទាន់ដឹងថា មានគោលបំណង អ្វីទេ ? ប៉ុន្តែបើនិយាយ ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ មាននាយកដែន និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សទាំងអស់ ខិតខំធ្វើការងារ»។
ប្រធានបណ្ដាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោកស្រី ភ្លឹក ភីរម្យ សង្កេតឃើញថា មន្ត្រីជំនាញមួយចំនួន នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ស្ពឹក និងអសកម្ម ការពារព្រៃឈើ បើទោះបីជាពលរដ្ឋបានរាយការណ៍ទៅមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធទាំងនោះក្តី។ លោកស្រីបន្ថែមថា លោក គ្រើង តុលា គឺជាបុគ្គលដែលមានភាពក្លាហាន ហ៊ានលាតត្រដាងពីភាពសកម្មរបស់អាជ្ញាធរ ដែលមិនអើពើបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ។ លោកស្រីអះអាងថា ជនជាតិដើមភាគតិចទាំងមូល ក្នុងខេត្តនេះ គាំទ្រសកម្មភាពរបស់ សកម្មជនការពារព្រៃឈើរូបនេះ៖ «ខ្ញុំគាំទ្រអ្វីដែលគាត់ ( គ្រើង តុលា ) ធ្វើ យើងឃើញស្រាប់ហើយ អាជ្ញាធរស្រុកយើង អត់មាននរណាសកម្មទេ។ ការទប់ស្កាត់របស់បរិស្ថាន ប៉ុន្តែយើងត្រូវតែប្រាប់គាត់ ភាពខ្វះចន្លោះ កុំឱ្យមានភាពខ្វះចន្លោះអ៊ីចឹងរហូតៗពេក។ ប្រសិនជា យើងនិយាយ ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ រហូតដល់ ក្រុមហ៊ុនមេហ្គាផើស រហូតព្រំប្រទល់ ប្រទេសវៀតណាម អស់អាលីងហ្មង ពេលជនជាតិចាមកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើ អត់មានឈប់ទេ អាជ្ញាធរទាំងអស់ហ្នឹង នៅតែឱ្យគេកាប់ទន្ទ្រានព្រៃឈើ»។
លោក គ្រើង តុលា ធ្លាប់ត្រូវបានព្រះរាជអាជ្ញា អមសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលកោះហៅ ចូលទៅបំភ្លឺកាលពីខែមេសា ទាក់ទិនពាក្យបណ្ដឹងរបស់លោក ប៉ែត ភក្ត្រា ប្រធានដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ជាសាធារណៈ និងផ្សព្វផ្សាយព័តមានមិនពិត ក្រោយពីលោកបានលាតត្រដាងពីសិប្បកម្មកែច្នៃឈើខុសច្បាប់ជាច្រើនកន្លែង និងសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានព្រៃអភិរក្សជាង ១០០ហិកតារ ដែលមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងលោក ប៉ែត ភក្ត្រា។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក(Adhoc) ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េលី យល់ថា ការលើកឡើងរបស់ លោក គ្រើង តុលា ដែលរិះគន់មន្ត្រីអសកម្ម គឺជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៖ «រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា ៥២៨ និង ៥២៩ យើងបានដឹងហើយ អាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចជាអ្នកគ្រប់គ្រងដែនដីនៅមូលដ្ឋាន មានព័ត៌មាន ឬដឹងព័ត៌មានថា ក្នុងដែនដីរបស់ខ្លួន មានប្រព្រឹត្តបទល្មើស ហើយគាត់មិនរាយការណ៍ទៅតុលាការ អាហ្នឹងគាត់ត្រូវទទួលខុសត្រូវ ចំពោះមុខច្បាប់»។
ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា៥២៨ ចែងថា មន្ត្រីរាជការសាធារណៈ មិនប្ដឹងបរិហារ និងមិនអើពើបង្ក្រាបបទល្មើស ឋិតក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ឆ្នាំដល់ ៣ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២លានរៀលដល់ ៦លានរៀល។
ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យ ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣ ឋិតក្នុងស្រុកដាក់ដាំ និងស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ជាប់ព្រំដែនវៀតណាម មានផ្ទៃដី ជាង ៥ម៉ឺនហិកតារ (៥០៩.៥៧) ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននៅសល់ជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ក្រោយពីអាជ្ញាធរខេត្តកាត់ឆ្វៀលផ្នែកខ្លះ ផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចចែកជូនពលរដ្ឋ។ ព្រៃអភិរក្សមួយនេះ បាត់បង់ឈើប្រណីតទាំងស្រុង នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
ជនជាតិដើមភាគតិចរាយការណ៍ថា ដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយនេះ បានទទួលរងការកាប់ទន្ទ្រានព្រៃយកដី ភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយជនជាតិចាម អស់ប្រមាណជាង ៤ពាន់ហិកតារ និងមានអ្នកមានអំណាចខ្លះ គ្រប់គ្រងដីព្រៃអភិរក្សជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនទៀតផង។ ព្រៃអភិរក្សនេះ មានទឹកជ្រោះធ្លាក់ ៧ជាន់ មានសត្វព្រៃរស់នៅ និងមានសក្ដានុពលទេសចរណ៍ធម្មជាតិទៀតផង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។