សង្គមស៊ីវិលស្នើឱ្យស៊ើបអង្កេតករណីសកម្មជនព្រៃឡង់ម្នាក់ស្លាប់ពេលអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើ
2020.07.20
លោក សែន សទ្ធា (រូបបង់កក្រមាខ្នូតក្រហម) សមាជិកសហគមន៍ព្រៃឡង់។
រូបពីហ្វេសប៊ុក Heng Sros
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជនបរិស្ថាន ទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចខេត្តក្រចេះ ស៊ើបអង្កេតស៊ីជម្រៅ ករណីសមាជិកសហគមន៍ព្រៃឡង់ម្នាក់ស្លាប់ កំឡុងពេលចុះស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់។ សកម្មជនបរិស្ថានអះអាងថា ប្រធានសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (Think Biotech) បានបង្ហាញវត្តមាន នៅចំពោះមុខក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលបរិស្ថាន និងគំរាមបង្ខំឱ្យពួកគេចាកចេញពីតំបន់នោះទាំងយប់។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ LICADHO លោក អំ សំអាត យល់ថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចខេត្តក្រចេះ គួរតែស៊ើបអង្កេតរកការពិត ទាក់ទិនការគំរាមនេះ ដើម្បីផ្ដល់យុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ ដែលលះបង់ការពារប្រយោជន៍ជាតិ។ លោកថា ប្រសិនបើ មានការគំរាមសម្លាប់ លើសកម្មជនបរិស្ថាន ធ្វើឱ្យគាត់ភិតភ័យ រហូតមានការដួលម៉ូតូបាត់បង់ជីវិត គឺជាអំពើប៉ះពាល់ដល់ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលទាមទារឱ្យបើកការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព៖ «ប្រសិនបើមានការគំរាមសម្លាប់ម្តងហើយម្តងទៀតមែន គួរតែចាត់វិធានការហើយ ហើយការគំរាមសម្លាប់ម្តងហើយម្តងទៀត ប្រសិនជាកើតមានមែន ធ្វើឱ្យគាត់ភ័យហើយ ជិះម៉ូតូទៅ បណ្តាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ទាំងយប់។ ព័ត៌មានលើកឡើងថា គំរាមម្តងហើយម្តងទៀត នាំឱ្យភ័យ ក្នុងច្បាប់មានចែងទាក់ទងការគំរាមសម្លាប់ហ្នឹង»។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហេង ស្រស់ ឱ្យដឹងថា កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា លោក និង លោក សែន សទ្ធា បានចុះអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងឃុំកំពង់ចាម ស្រុកសំបូរ ជាប់ព្រៃឡង់ ខេត្តក្រចេះ ហើយក្នុងគ្រាស្នាក់នៅផ្ទះអ្នកភូមិម្នាក់ ស្រាប់តែត្រូវបានមេសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក ប្រាប់ឱ្យពួកគេចាកចេញ ពីទីនោះជាបន្ទាន់ បើពុំដូច្នោះទេ នឹងមិនអាចរួចខ្លួនឡើយ។ លោកថា មេសន្តិសុខម្នាក់នោះ (សុំលាក់ឈ្មោះសន្តិសុខ) និយាយក្នុងន័យលួងលោម ក៏ប៉ុន្តែបង្កប់ការគំរាមកំហែង ធ្វើឱ្យពួកគេភ័យខ្លាច និងបារម្ភពីសុវត្ថិភាព បានបង្ខំចិត្តចាកចេញពីភូមិទាំងយប់បណ្តាលឱ្យដួលម៉ូតូ ហើយលោក សែន សទ្ធា បានបាត់បង់ជីវិតក្នុងហេតុការណ៍នោះ៖ «ការគំរាមកន្លងមកថា គំរាមដល់អាយុជីវិត ពួកគេមិនអាចចាប់យើងបានទៀតទេ ក្រៅពីជួបហើយគេនឹងបាញ់សម្លាប់ចោល។ អ៊ីចឹងហើយ ពួកយើងមានស្មារតីតក់ស្លុតមួយ តាំងពីដើមអើយ បានពួកខ្ញុំសម្រេច ចាកចេញទាំងយប់។ ចំណុច ២នេះ បើសិនពុំមានវត្តមានប្រធានសន្តិសុខទេ ពួកខ្ញុំមិនអាចមានគ្រោះថ្នាក់ហ្នឹងទេ»។
សកម្មជនបរិស្ថានរូបនេះ បន្ថែមថា ពួកគេតែងតែទទួលរងការគំរាមសម្លាប់ ជាញឹកញាប់ ពីសំណាក់កងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីងបាយអូថេក ក្នុងពេលចុះស្វែងរកបទល្មើសឧក្រិដ្ឋព្រៃឈើក្នុងព្រៃឡង់។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក បានពង្រាយកងសន្តិសុខយាមល្បាតយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន និងកំពុងកាប់ឈើខុសច្បាប់ ក្នុងតំបន់ព្រៃឈើឡង់ ធ្វើអាជីវកម្មខ្នាតធំជាថ្មីទៀត ៖ «សមត្ថកិច្ចគួរតែស៊ើបអង្កេតក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក ដែលជាក្រុមហ៊ុនកំពុងកាប់ឈើពីតំបន់ព្រៃឡង់ កាប់ឈើចេញពីខាងក្រៅចូលក្នុង។ រដ្ឋាភិបាលគួរតែបិទក្រុមហ៊ុនទាំងពីរនេះចោល ដើម្បីបំពេញបំណងសកម្មជនលះបង់អាយុជីវិត ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ ការពារព្រៃឈើ។ លោក យឹម សុភក្ក្រ គាត់ប្ដេជ្ញាថា គាត់ប្រមូលភស្តុតាងឱ្យរដ្ឋាភិបាល បិទរោងចក្រអារឈើនៅតំបន់នោះ»។
ក្រុមស្នូលបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ ទាំង ៤ខេត្ត បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចាត់ទុក ការស្លាប់របស់លោក សែន សទ្ធា ហៅ លោក យឹម សុភក្ត្រ វ័យ ៤៦ ឆ្នាំ គឺបណ្តាលមកពីគំរាមកំហែង ដោយកងសន្តិសុខរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីងបាយអូថេក និងក្រុមហ៊ុនអង្គរប្លាយវូដ កំលុងពេលពួកគេចុះអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើក្នុងព្រៃឡង់ខេត្តក្រចេះ។ លោក សែន សទ្ធា រស់នៅភូមិអូរឡង់ ឃុំសៀមបូក ស្រុកសៀមបូក ខេត្តស្ទឹងត្រែង ហើយលោក ជាសកម្មជនដ៏ឆ្នើមម្នាក់ ដែលបានការពារព្រៃឡង់រយៈពេល ១៥ឆ្នាំមកហើយ។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង ស្នងការនគរបាលខេត្តក្រចេះ លោក លន់ សុផាត ដើម្បីសុំការបំភ្លឺបន្ថែមករណីនេះ តែលោកបានចុចផ្ដាច់ទូរស័ព្ទ និងឈប់ទទួលទូរស័ព្ទ នៅថ្ងៃទី១៩ កក្កដា។
ចំណែក អធិការស្រុកសំបូរ លោក ស៊ុម ប៊ុនឈឿន បញ្ជាក់យ៉ាងខ្លីថា នគរបាលបានចុះអង្កេតនៅកន្លែងកើតហេតុ រកឃើញថា លោក សែន សទ្ធា បាត់បង់ជីវិត ដោយសារ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរដួលម៉ូតូ។ លោកបញ្ជាក់ថា គ្មានការគំរាមកំហែង លើសកម្មជនព្រៃឡង់រូបនេះទេ ហើយករណីនេះលោកបានរាយការណ៍លម្អិតជូនស្នងការរួចហើយ៖ «ពាក់ព័ន្ធការស្លាប់របស់លោក សែន សទ្ធា យើងបានស៊ើបអង្កេតរួចហើយ ពុំមានបញ្ហាគំរាមសម្លាប់ហ្នឹងទេ»។
អាស៊ីសេរីនៅមិនទាន់អាចទាក់ទង នាយកក្រុមហ៊ុន ស៊ីងបាយអូថេក និងក្រុមហ៊ុន Angkor Plywood លោក លូ ជូចាង (Lu Chu Chang) ដើម្បីសុំការបំភ្លឺករណីនេះបាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា កន្លងទៅ សន្តិសុខក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (Think Biotech) បានឃាត់ខ្លួនអ្នកការពារព្រៃឈើ ៤ រូប រួមមានប្រធានអង្គការកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CHRTF) លោក អ៊ូច ឡេង និងសមាជិកសហគមន៍ព្រៃឡង់ ៣នាក់ គឺលោក ស្រី ថី លោក ខេម សុឃី និងលោក មេត ម៉ាត់ នៅពេលពួកគេចុះស៊ើបអង្កេតអាជីវកម្មឈើខុសច្បាប់ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់។ ក្នុងពេលឃាត់ខ្លួននេះ សន្តិសុខរបស់ក្រុមហ៊ុនបានប្រើហិង្សាលើលោក មេត ម៉ាត់ និងបានបង្ខាំងទុកអ្នកទាំង៤ រូបនោះ ជាច្រើនម៉ោង មុនពេលប្រគល់ជូនសមត្ថកិច្ច។ មកទល់ពេលនេះ សំណុំរឿងនេះ សមត្ថកិច្ចខេត្តក្រចេះ មិនបានអនុវត្តច្បាប់ លើជនដៃដល់ ដែលប្រើហិង្សាលើសកម្មជនបរិស្ថានណាម្នាក់ នៅឡើយទេ។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហេង ស្រស់ បន្ថែមថា កាលពីខែមេសា កន្លងទៅ សមត្ថកិច្ចចម្រុះ មន្ត្រីបរិស្ថាន និងសន្តិសុខក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក បានព្យាយាមតាមចាប់ខ្លួនពួកគេ នៅគ្រាដែលពួកគេកំពុងស្វែងរកបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់។ ពួកគេអះអាងថា សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធទាំងនោះ មិនបានរារាំងសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញឈើហ៊ុបធំៗ ក្នុងព្រៃអភិរក្សនោះទេ ប៉ុន្តែបែរជាប៉ុនប៉ុង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ អ្នកដែលចុះឃ្លាំមើលបទល្មើសព្រៃឈើទៅវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- តុលាការដោះលែងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង និយមលោក កឹម សុខា គឺលោក យឹម ស៊ីណន ឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ ចាប់ខ្លួនមន្ត្រីគណបក្សភ្លើងទៀន៣នាក់
- "លោក ហ៊ុន សែន សម្ញែងនាឡិកាដៃតម្លៃរាប់លានដុល្លារ បង្ហាញថា លោកជាមេដឹកនាំពុករលួយ"
- សង្គមស៊ីវិលប្រតិកម្មនឹងក្រសួងអប់រំដែលឱ្យសិស្សឈប់សំរាកយូរដើម្បីគាំទ្រកីឡាស៊ីហ្គេម
- ជប៉ុនប្រកាសមិនបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍សំរាប់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅខែកក្កដាខាងមុខនេះទេ