អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល បានចាត់ទុកថា នេះ គឺលើកដំបូងដែលអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ បានសហការជាមួយសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីការពារព្រៃឈើ។ វិធានការនេះ មិនធ្លាប់មានទេ ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក។
តើប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដាស្រុកមួយចំនួន មានការស្វាគមន៍វិធានការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើនេះដែរឬទេ?
អាជ្ញាធរស្រុកជ័យសែន ដែលនៅចម្ងាយជាង ៤០គីឡូម៉ែត្រ ភាគខាងកើតពីទីរួមខេត្តព្រះវិហារ កំពុងដឹកនាំកម្លាំងប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ មន្ត្រីសង្កាត់រដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងក្រុមសហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ដើរល្បាតការពារ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើជាច្រើនថ្ងៃមកហើយ ចាប់តាំងតែពីថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា រហូតមកដល់ពេលនេះ។
ការរួមកម្លាំងច្រើនផ្នែក ដើម្បីដើរល្បាតការពារ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើនេះ បានធ្វើឱ្យបណ្ដាញការពារព្រៃឈើនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះមានការងឿងឆ្ងល់ ដោយសារតែជាច្រើនឆ្នាំកន្លងទៅ គេមិនសូវឃើញអាជ្ញាធរ ឬក៏មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ចូលរួមសហការជាមួយសហគមន៍ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ក្នុងរឿងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃដូច្នេះទេ។
អភិបាលស្រុកជ័យសែន គឺលោក ថោង សាគឿន។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីក្រោយពេលទឹកជំនន់បានថយចុះទៅ លោកក៏បានចាប់ផ្ដើមធ្វើការងារជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ជាមួយបណ្ដាញសហគមន៍ការពារព្រៃឡង់ ព្រមទាំងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ចុះដើរល្បាតការពារព្រៃ និងបង្ក្រាបការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើជាច្រើនកន្លែង ក្នុងភូមិសាស្ត្រនៃស្រុករបស់លោក។ អភិបាលស្រុកដដែល បានបញ្ជាក់ថា ផែនការដើរល្បាត និងចុះបង្ក្រាបការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនេះ ចាប់ផ្ដើមឡើងបន្ទាប់ពីលោកមើលឃើញថា សកម្មភាពកាប់រានព្រៃដើម្បីយកដីធ្វើកម្មសិទ្ធិ និងការដឹកជញ្ជូនធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់ក្នុងឆ្នាំនេះ កាន់តែកើតច្រើនឡើងៗជាងឆ្នាំមុនៗ។
លោក ថោង សាគឿន៖ «ឆ្នាំនេះដូចថាវាមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរណាស់! ស្ថានភាពផ្លូវក៏កាន់តែអភិវឌ្ឍន៍ទៅដល់មូលដ្ឋាន ទៅក៏កាន់តែងាយស្រួល អីចឹងទៅអាឈ្មួញក៏ទៅដល់គ្រប់ច្រកល្ហក ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចង់បានលុយកាក់។ ពួកគាត់ត្រូវទៅកាប់ឈើកាប់អី។ អីគឺទាល់តែយើងចុះធ្វើការណែនាំអប់រំ ហើយកន្លែងខ្លះក៏ចុះបង្ក្រាបទប់ស្កាត់អ៊ីចឹងដែរ។ ខ្ញុំព្រួយបារម្ភជាងគេ គឺសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានព្រៃយកដី។ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន គឺថាមកពីឆ្ងាយមកដាក់ៗ វាមានសភាពការណ៍ខុសប្លែកពីបណ្ដាឆ្នាំកន្លងទៅ»។
លោក ថោង សាគឿន បានឱ្យដឹងទៀតថា ក្រៅពីវិធានការដើរល្បាត និងបង្ក្រាបសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់ គឺលោកក៏បានចេញបញ្ជាបិទសិប្បកម្មកែច្នៃឈើនៅគ្រប់កន្លែងទាំងអស់ ក្នុងស្រុករបស់លោក មិនថាសិប្បកម្មនោះមានច្បាប់ ឬក៏គ្មានច្បាប់ទេ។
ក្រុមបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយឈ្មោះ ពន្លកខ្មែរ បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មជាមួយអាជ្ញាធរស្រុកជ័យសែន ចំពោះសកម្មភាពដើរល្បាត និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើនោះ។
ប្រធានបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ ប្រចាំស្រុករៀង ខេត្តព្រះវិហារ លោក ស្វាយ ភឿន បានមានប្រសាសន៍ថា កម្លាំងបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់នៅក្នុងឃុំខ្យង ឃុំធ្មា និងឃុំស្រិត នៃស្រុកជ័យសែន បានចូលរួមលើកិច្ចការពារព្រៃឈើជាមួយអាជ្ញាធរស្រុកជ័យសែន។ លោក ស្វាយ ភឿន ជឿថា បទល្មើសព្រៃឈើនៅជាប់តំបន់ព្រៃឡង់ នឹងថយចុះជាលំដាប់ ដោយសារតែមានការចូលរួមបង្ក្រាបពីអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះបណ្ដាញព្រៃឡង់ចង់បានដូចនេះជាយូរមកហើយ។
ក៏ប៉ុន្តែ លោក ស្វាយ ភឿន បានបញ្ជាក់ថា លោកមិនទាន់មានការជឿជាក់ទាំងស្រុងទេ ដោយសារតែលោកមើលឃើញវិធានការបង្ក្រាបរបស់អាជ្ញាធរនៅមានកម្រិត ធ្វើបានតែតូចតាច ហើយចំពោះរូបភាពឈ្មួញធំដុំ មិនហ៊ានប៉ះពាល់នៅឡើយ៖ «បទល្មើសដែលកើតឡើងធំៗ ប្រហែលជាអាជ្ញាធរ ស្ថាប័ន ឬក៏ជំនាញរដ្ឋបាលព្រៃឈើនៅមានកម្រិតហើយ ពីព្រោះអាហ្នឹងយើងនៅតែឃើញមានបន្តរហូត ជាពិសេសកុងតឺន័រធំៗបង្ក្រាបអត់ចេញទេ។ យើងចង់ឱ្យគាត់បង្ក្រាបបទល្មើសធំៗ ដូចជា ដឹកឈើតាមកុងតឺន័រអីហ្នឹង»។
ចាប់តាំងពីខែមិថុនា មុនអំឡុងពេលនៃយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន នៅតាមបណ្ដាស្រុកជាច្រើននៃខេត្តព្រះវិហារ ដូចជាស្រុកឆែប ស្រុកជ័យសែន និងស្រុករវៀង ជាដើម គឺបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែបន្តកើតមាន ដោយមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើហាក់បង្ក្រាបបានតិចតួច។
មន្ត្រីកម្មវិធីផ្នែកតស៊ូមតិរបស់អង្គការ ពន្លកខ្មែរ លោក ប៉ិក សោភ័ណ បានមានប្រសាសន៍ថា អង្គការរបស់លោក ព្រមទាំងបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ បណ្ដាញសកម្មភាពសហគមន៍ដែលហៅកាត់ថា ស៊ី.អិន.អេ (CNA) បានសហការធ្វើផែនការជាមួយអាជ្ញាធរស្រុកជ័យសែន ដើម្បីឈានទៅរកការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើទីនោះ។ លោក សោភ័ណ បានបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងការចាប់អនុវត្តសកម្មភាពបង្ក្រាបលើកដំបូងនេះ លោកឃើញថា វាមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើជាទ្រង់ទ្រាយតូចបានមួយរយៈពេល ក៏ប៉ុន្តែលោកមិនដឹងថា វិធានការនោះវានឹងមានប្រសិទ្ធភាពប៉ុណ្ណាទៀតទេ ក្រោយពីទប់ស្កាត់មួយរយៈមកនោះ។
លោក ប៉ិក សោភ័ណ បានមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា លោកមិនសូវមានជំនឿលើអាជ្ញាធរក្នុងការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើប៉ុន្មានទេ ពីព្រោះតែពួកឈ្មួញដែលមានអំណាច កំពុងតែជួញដូរឈើជារូបភាពធំៗជាហូរហែ ក៏ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចដូចជាអត់ឃើញបង្ក្រាប៖ «មិនមានជំនឿអីទេ ព្រោះកន្លងទៅខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ចាត់វិធានការរឿងហ្នឹង វាអត់មានប្រសិទ្ធភាព ដូចជានៅខាងស្រុកឆែប ស្រុកជ័យសែន ហ្នឹងមួយ ហើយនិងស្រុករវៀង មួយ គឺវាធំដុំតែម្ដង ដោយសារមានក្រុមហ៊ុន ទ្រី ភាព នៅតែដំណើរការដឹកជញ្ជូន ហើយនិងឱ្យសហគមន៍ឈ្មួញហ្នឹងដើរកាប់ ហើយគាត់ប្រមូលទិញតែម្ដង។ ជាពិសេស ចាប់ពីស្រុកជ័យសែន ទៅស្រុកឆែប គឺនៅពេលរាត្រី មានអ្នកភូមិមួយចំនួន ហើយនិងពួកឈ្មួញដឹកឈើចេញពីព្រៃ មើលឃើញភ្លើងពិល ភ្លើងកែវ ពេញតែព្រៃ»។
ស្របពេលដែលអាជ្ញាធរស្រុកជ័យសែន កំពុងចាត់វិធានការបង្ក្រាបការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនេះ គឺនៅឯស្រុកគូលែន វិញ អាជ្ញាធរស្រុក និងសង្កាត់រដ្ឋបាលព្រៃឈើ ក៏បានចុះបង្ក្រាបការកាប់ឈើខុសច្បាប់ដែរ ក៏ប៉ុន្តែការបង្ក្រាបនោះមិនសំដៅទៅលើក្រុមឈ្មួញដឹកធ្វើអាជីវកម្មទេ គឺដើរចាប់យកឈើពីតាមផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញ។
កាលពីរសៀលថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា កន្លងទៅ ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០០នាក់ នៅភូមិក្ដាក់ ឃុំត្បែង២ ស្រុកគូលែន បានលើកគ្នាហ៊ុមព័ទ្ធអាជ្ញាធរស្រុក និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើពេញមួយយប់ ដោយសារតែចាប់យកឈើពីតាមផ្ទះរបស់គាត់។
អ្នកភូមិម្នាក់បានមានប្រសាសន៍ថា វាជារឿងអយុត្តិធម៌មួយដែលអាជ្ញាធរស្រុក និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើប្រើច្បាប់មកបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើបានតែលើប្រជាពលរដ្ឋតូចតាច៖ «មករឹបអូសឈើប្រជាពលរដ្ឋតាមផ្ទះយប់មិញអត់សមរម្យ ព្រោះអីពេលប្រជាជនមានឈើសម្រាប់ធ្វើផ្ទះអីតិចតួច ចាប់ ដល់ពេលអាឈ្មួញដឹកទាំងឡានៗ ទាំងគូបៗ អត់ចាប់សោះ»។
ក្រុមអ្នកភូមិបានរិះគន់ថា វិធានការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើរបស់អាជ្ញាធរបែបនេះ គឺពួកគេមិនស្វាគមន៍ទេ។ ពួកគេចង់ឃើញអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ហ៊ានបញ្ចេញសាច់ដុំចាប់ឈើរាប់រយម៉ែត្រគូប ដែលក្រុមឈ្មួញមានអំណាចតែងដឹកចេញទៅធ្វើជំនួញស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃនោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។