សង្គមស៊ីវិល នៅខេត្តកោះកុង ថា ពួកគេមិនអាចចូលទៅមើលសកម្មភាពកាយដីចេញពីមាត់ឆ្នេរសមុទ្រ នៅក្នុងសង្កាត់ស្មាច់មានជ័យ ក្រុងខេមរភូមិន្ទ បានទេ ដោយសារទីតាំងនោះ មានរបងហ៊ុមព័ទ្ធជិត។ ប៉ុន្តែ ពួកគេទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរ មានសមត្ថកិច្ច ចាប់មន្ត្រីយោធា ដែលគេរកឃើញថា បានរំលោភយកដីសមុទ្រ ឲ្យដូចការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋសាមញ្ញកន្លងមក។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស និងធនធានធម្មជាតិ នៅខេត្តកោះកុង ប្រាប់ថា ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ពួកគេបានឃើញសកម្មភាពគ្រឿងចក្រ និងឡាន ដឹកដីចេញពីម្ដុំមាត់ឆ្នេរសមុទ្រ នៅចំណុច ដែលមានការបញ្ជា ឲ្យមន្ត្រីយោធាផ្កាយពីរម្នាក់ គឺលោក ទុន ដៀត ដកបង្គោល និងកាយដីពីក្នុងសមុទ្រវិញ តែពួកគាត់មិនបានចូលដល់ទីតាំងខាងក្នុងរបងឡើយ។
អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការ លីកាដូ ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ួរ អ៊ីន យល់ថា ចំណាត់ការរបស់រដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង ជារឿងត្រឹមត្រូវ ព្រោះបើមានការបំពានដីរដ្ឋបែបនេះ អាជ្ញាធរត្រូវចាត់វិធានការទប់ស្កាត់។ ប៉ុន្តែ លោកចង់ឃើញមានចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ លើមន្ត្រីយោធាផ្កាយ២ ដែលបានរំលោភយកដីឆ្នេរសមុទ្រ ដូចអាជ្ញាធរ និងតុលាការ ធ្លាប់បានចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋសាមញ្ញ ដោយចោទថា រំលោភដីរដ្ឋ ថាករណីជាក់ស្ដែងដូចគ្នា៖ « កាលណា តែមានការលុបបំពានអ៊ីចឹងហើយ ត្រូវតែមានការកាយចេញ ដើម្បីយកមក ជាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋវិញ។ ចំពោះអ្នកកាយ ( អ្នកចាក់ ) ក៏គួរតែមានចំណាត់ការ តាមផ្លូវច្បាប់ណាមួយ ឲ្យបានសមស្របទៅតាមច្បាប់ណា ព្រោះថា ករណីបែបហ្នឹង នៅខេត្តកោះកុង វាមានច្រើនករណី ការលុបព្រែក ការលុបដីព្រៃកោងកាងលិចទឹក ការលុបភ្នំ ភាគច្រើនយើងមិន ដែលឃើញមានចំណាត់ការ ទៅតាមផ្លូវច្បាប់ទេ។ គ្រាន់តែមានការបញ្ឈប់ ( សកម្មភាព ) ហើយការបន្តតាមនីតិវិធីហ្នឹង គឺអត់សូវបានបន្តទេ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញវិញ យើងឃើញថា ត្រូវបានបញ្ជូនមកតុលាការ ហើយភាគច្រើនត្រូវបានឃុំខ្លួន ក្នុងករណី តូចៗជាងហ្នឹងទេ»។
មកដល់ថ្ងៃនេះ មិនទាន់មានដំណឹងថា យោធាមានឋានន្តរសក្ដិផ្កាយ២ លោក ទុន ដៀត ដែលជាអ្នកចាក់ដីរំលោភលើឆ្នេរសមុទ្រ នៅខេត្តកោះកុង ត្រូវបានចាប់ខ្លួនឡើយ បើទោះជាការចាក់ដីរំលោភចូលសមុទ្រ ជាបទល្មើសជាក់ស្ដែងក៏ដោយ។ អាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យតំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកោះកុង លោក អ៊ុន សុវណ្ណធានី និងអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តកោះកុង លោក សុខ សុធី ព្រមទាំងអភិបាលខេត្ត អ្នកស្រី មិថុនា ភូថង បានទេ នៅថ្ងៃទី២៦ ធ្នូ ដោយសារទូរស័ព្ទរោទ៍គ្មានអ្នកទទួល។
តែយ៉ាងណា ក្រុមមន្ត្រីខេត្តកោះកុងទាំងអស់នេះ ធ្លាប់ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក (ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍) កាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះថា យ៉ាងយូរបំផុត ដីមាត់ឆ្នេរសមុទ្រ ដែលគេចាក់លុប នឹងត្រូវកាយចេញអស់នៅត្រឹមថ្ងៃ ព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ធ្នូ ហើយតុលាការកំពុងស៊ើបអង្កេត លោក ទុន ដៀត តែមិនទាន់ចាប់ខ្លួនទេ។ ការចាក់ដីចូលក្នុងសមុទ្រ ត្រូវបានក្រុមមន្ត្រី និងឈ្មួញធ្វើជាច្រើនកន្លែងហើយ និងកើតមានគ្រប់ខេត្តទាំង៤ ជាប់មាត់សមុទ្រ។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរកម្រមានចំណាត់ការទប់ស្កាត់បទល្មើស និងចាប់ខ្លួនឈ្មួញធំៗ ឬមន្ត្រី ដែលប្រព្រឹត្តិបានណាស់ លើកលែងតែពលរដ្ឋសាមញ្ញមួយចំនួន ត្រូវបានអាជ្ញាធរចុះបង្ក្រាបភ្លាមៗ។
ចំពោះវិធានការឲ្យកាយដីចេញវិញនេះ ក៏ពុំសូវមានប្រសិទ្ធិភាពដែរ ដូចករណីការចាក់ដីចូលសមុទ្រនៅខេត្តព្រះសីហនុ និងខេត្តកំពត កន្លងមកជាដើម។ វិធានការឲ្យមន្ត្រីយោធា ផ្កាយ២ នៅខេត្តកោះកុង កាយដីពីឆ្នេរវិញនេះ ធ្វើឡើងដោយសារមានបទបញ្ជារបស់ លោក ហ៊ុន សែន ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ក្នុងកម្មវិធីបុណ្យសមុទ្រ នៅខេត្តកំពតកន្លងមក៖ « ខ្ញុំហាក់ដូចជា មានព័ត៌មានថា នៅខេត្តកោះកុង ក៏មានបន្តនូវការចាក់ដី ចូលទៅក្នុងសមុទ្រដោយគ្មានការអនុញ្ញាត។ ខ្ញុំស្នើឲ្យឯកឧត្ដម ជា សុផារ៉ា ក៏ដូចជា អភិបាលខេត្តកោះកុង ពិនិត្យជាបន្ទាន់ តើវាមានពិតទេ ? ហាក់ដូចជា មាននាយទាហានផងដែរ នាយទាហានផងដែរ ដែលចូលរួមសកម្មភាពទាំងនេះ»។
អ្នកសម្របសម្រួលស្ដីទីសមាគម អាដហុក ខេត្តកោះកុង លោក ប៊ី វណ្ណនី ប្រាប់ថា លោកក៏មិនអាចចុះទៅមើលដល់ទីតាំងបានដែរ តែលោកបានឃើញការប្រកាសថា អាជ្ញាធរ និងតំណាងអយ្យការ បានបញ្ជាឲ្យកាយដី និងដកបង្គោលចេញពីក្នុងសមុទ្រវិញហើយ។ លោកយល់ថា អាជ្ញាធរខេត្តកោះកុង មានភាពខ្សោយក្នុងការគ្រប់គ្រង ការដីលុបសមុទ្រ ព្រែក និងធនធានធម្មជាតិដទៃទៀត។
លោកសង្កេតឃើញថា ការចាក់ដីលុបសមុទ្រនៅខេត្តកោះកុងកើតមានយូរហើយ តែអាជ្ញាធរទើបមានចំណាត់ការ នៅពេលមានបញ្ជាពីរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់លើ ដូច្នេះ វាជាការបង្ហាញថា អាជ្ញាធរខេត្ត មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ ថែរក្សា ការពារទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋទេ។ ចំណែក ការគ្មានវិធានការច្បាប់ ឬការមិនចាប់ខ្លួន មន្ត្រីយោធា បើទោះជារកឃើញថា បានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសជាក់ស្ដែង រំលោភដែនសមុទ្ររបស់រដ្ឋពិតក៏ដោយ លោក ប៊ី វណ្ណនី យល់ថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច អនុវត្តច្បាប់មានស្តង់ដារ២ រវាងពលរដ្ឋសាមញ្ញ និងមន្ត្រីមានអំណាច ក្នុងការរំលោភទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ៖ « ករណីនេះ យើងយល់ឃើញបែបហ្នឹង ហើយយើងសង្ឃឹមថា នឹងមានការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឲ្យល្អឡើងវិញ។ នៅមានករណីច្រើនទៀត ដែលជាករណីរំលោភដីរដ្ឋ ដោយបុគ្គលមានអំណាច ឬអ្នកមានលុយហ្នឹង យើងសង្ឃឹមថា នឹងមានការចាត់វិធានការដូចករណីហ្នឹងដែរ»។
កំណត់ហេតុរបស់អយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកោះកុង បង្ហាញថា ក្រុមការងារចម្រុះ បានរកឃើញថា មន្ត្រីយោធា ឈ្មោះ ទុន ដៀត និងគ្រួសារ ធ្វើសកម្មភាពចាក់ដីថ្មី ខ្សាច់ និងកម្ទេចថ្ម ចូលមាត់ព្រែកកោះប៉ោ រំលោភច្បាប់ភូមិបាល និងដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធរ មានសមត្ថកិច្ចពិតប្រាកដមែន។ ថ្វីត្បិតអាជ្ញាធរខេត្តកោះកុង មិនបានអនុញ្ញាតឲ្យសាធារណជន អាចចូលទៅមើលសកម្មភាពកាយដីចេញពីមាត់សមុទ្របាន តែអាជ្ញាធរខេត្ត អះអាងថា ដី ដែលបានចាក់ចូលសមុទ្រនោះ មានទទឹង ៣ម៉ែត្រ បណ្ដោយ ៤៣ម៉ែត្រ។ ឯដីនៅផ្នែកខាងលើមាត់ឆ្នេរ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ លោក ទុន ដៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។