ប្រជាសហគមន៍ការពារព្រៃលិចទឹកនៅស្រុកថ្មគោល ខេត្តបាត់ដំបង ព្រួយបារម្ភពីភាពហិនហោចព្រៃលិចទឹកនៅក្នុងសហគមន៍របស់ខ្លួន ដែលក្លាយទៅជាកម្មសិទ្ធិឯកជន។ ក្ដីបារម្ភនេះ ដោយសារពួកគាត់បានចុះល្បាតព្រៃកាលពីថ្ងៃទី៧ មេសា ហើយប្រទះឃើញព្រៃលិចទឹកក្នុងតំបន់ការពាររាប់ហិកតារ ត្រូវបានជនល្មើសលួចទន្ទ្រានយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន ដោយពុំមានអាជ្ញាធរមានវិធានការទប់ស្កាត់នៅឡើយ។ ចំណែកនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យឯណោះវិញមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រទះឃើញមានគោយន្តជាច្រើនគ្រឿងដឹកឈើហ៊ុបតាមផ្លូវដោយសេរី។
ប្រធានសហគមន៍ការពារព្រៃលិចទឹកនៅឃុំបឹងព្រីង ស្រុកថ្មគោល លោក រឹម ផូ ថ្លែងប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅរសៀលថ្ងៃទី៨ មេសាថា ជនល្មើសបានយកត្រាក់ទ័រចំនួន ៣គ្រឿងទៅឈូសឆាយព្រៃលិចទឹកក្នុងតំបន់២ នៅទំនប់តាដាវ ក្នុងភូមិប៉ុយតាសេក ឃុំបឹងព្រីង បណ្ដាលឱ្យហិនហោចអស់ព្រៃប្រមាណ ១០០ហិកតារ។ លោកបន្តថា សហគមន៍របស់លោកមិនមានលទ្ធភាពទក់ស្កាត់បញ្ហានេះបានទេ ព្រោះអ្នកប្រព្រឹត្តជាអ្នកមានលុយ និងមានខ្នងអ្នកធំ ហើយលោកក៏បាននាំរឿងនេះទៅជម្រាបទៅអាជ្ញាធរឃុំរួចហើយ ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានទៅចាប់ជនល្មើសយកទៅផ្ដន្ទាទោសនោះទេ៖ «ខ្ញុំសោកស្ដាយ ខ្លាចតទៅមុខ កូនចៅនោះ ដូចថា វាបាត់បង់ជម្រកត្រីផងជម្រកសត្វស្លាបផង ខ្លាចសត្វដែលមានសព្វថ្ងៃបាត់បង់អស់ ហើយកូនចៅជំនាន់ក្រោយមិនស្គាល់ ប្រយោជន៍សម្រាប់សត្វក៏បាននៅទីនោះ ហើយយើងអាចទាញយកផលពីវាបាន ព្រោះតំបន់នោះជាតំបន់ទឹកទន្លេលិច » ។
លោកបន្តថា រឿងនេះអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានហាក់ត្រូវរ៉ូវគ្នាជាមួយជនល្មើសបានជាបណ្ដោយពួកគេធ្វើសកម្មភាពដោយសេរីបែបនេះ ព្រោះកាលពីខែ១២ ឆ្នាំ២០១៨ ពួកគាត់បានប្ដឹងទៅអភិបាលស្រុកថ្មគោលឱ្យចាត់វិធានការម្ដងរួចហើយ ដោយពួកគេបានស្ងប់មួយរយៈក៏ស្រាប់តែត្រឡប់មកធ្វើសកម្មជនភាពវិញ។
មេឃុំបឹងព្រីង លោក លឹម វែង មានប្រសាសន៍ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ជនល្មើសពិតជាបានទន្ទ្រានព្រៃលិចទឹកយកដីពិតប្រាកដមែន ក៏ប៉ុន្តែលោកអះអាងថា អាជ្ញាធរឃុំមិនអាចចាប់ជនល្មើសយកទៅផ្ដន្ទាទោសបានដែរ ព្រោះកន្លងមកលោកបានប្ដឹងទៅតុលាការដោះស្រាយតាមច្បាប់រួចហើយ ស្រាប់តែជនល្មើសធ្វើសកម្មភាពជាថ្មីទៀត ហើយខាងលោកក៏អស់លទ្ធភាពក្នុងការទប់ស្កាត់ដែរ៖ «ហើយដីឃុំតែ ៣០ហិកតារទេ ដល់គេចេះតែយក យើងមិនហ៊ានឃាត់គេ ព្រោះគេមិនស្ដាប់ទេ ព្រោះគេធ្វើតែពេលយប់ គេយកគ្រឿងចក្រមកពីខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ហើយខាងស្រុកក៏ដឹងដែរ។ ខ្ញុំប្ដឹងដល់ស្រុកហើយ សូម្បីតែខាងជលផលក៏មកមើលដែរ » ។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអភិបាលស្រុកថ្មគោលលោក គឹម វណ្ណៈ ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៨ មេសា ដោយទូរស័ព្ទចូលជាច្រើនដងតែពុំមានអ្នកទទួល។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) ខេត្តបាត់ដំបង លោក យិន ម៉េងលី លើកឡើងថា បញ្ហានេះកើតឡើងដោយសារអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនអើពើទប់ស្កាត់ ហើយបណ្ដោយឱ្យសហគមន៍នាំគ្នាការពារព្រៃដោយខ្លួនឯងទៅវិញ។ លោកបន្តថា បញ្ហានេះជាភារកិច្ចរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការការពារព្រៃឈើ ព្រោះអាជ្ញាធរទទួលប្រាក់ខែពីរដ្ឋ ដែលខុសពីសហគមន៍ធ្វើការដោយចិត្តស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិ ដែលគ្មានប្រាក់ខែនោះទេ។ លោកថា រឿងនេះទំនងដោយសារអាជ្ញាធរខ្លាចជនល្មើសបានជាពួកគេហ៊ានធ្វើសកម្មភាពបែបនេះ៖ «ហើយត្រាក់ទ័រដែលយកទៅភ្ជួរបំផ្លាញព្រៃលិចទឹក និងធ្លាប់ចាប់កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៨ ម្ដងហើយ តែរួចខ្លួនវិញ។ អ៊ីចឹង យើងសុំឱ្យអាជ្ញាធរឃុំក្ដី ត្រូវមានវិធានការឡើងវិញ រួមជាមួយសហគមន៍ ដើម្បីលើកទឹកចិត្តឱ្យពួកគាត់ខ្នះខ្នែងចូលរួមការពារធនធានធម្មជាតិទាំងអស់គ្នា ព្រោះរឿងនេះជារឿងរបស់យើងទាំងអស់គ្នា » ។
ព្រៃលិចទឹកតំបន់បឹងទន្លេសាបក្នុងឃុំបឹងព្រីង មានផ្ទៃដីជាង ៤ពាន់ (៤.០០០) ហើយកាលពីឆ្នាំ២០១៨ ជនល្មើសលួចទន្ទ្រានព្រៃអស់ប្រមាណ ៥០ហិកតារ ដើម្បីយកដីធ្វើស្រែ ដោយពុំមានអាជ្ញាធរណាចាប់ជនប្រព្រឹត្តយកទៅផ្ដន្ទាទោសបានម្នាក់នៅឡើយទេ។ លោក យិន ម៉េងលី អះអាងថា ដោយសារតែការអនុវត្តច្បាប់ធូររលុងធ្វើឱ្យព្រៃលិចទឹកជាហិកតារក្នុងខេត្តបាត់ដំបងហិនហោច ដូចជា ព្រៃលិចទឹកក្នុងស្រុកមោងឫស្សី ស្រុកឯកភ្នំ និងថ្មគោលជាដើម។ បញ្ហានេះ អាចនឹងធ្វើឱ្យហិនហោចព្រៃលិចទឹកក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរនៅតែបណ្ដោយប្រជាពលរដ្ឋការពារដូចសព្វថ្ងៃនោះ។
ចំណែកនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យឯណោះវិញ មានគោយន្តជាច្រើនគ្រឿងលួចដឹកឈើតាមដងផ្លូវដោយពុំមានអាជ្ញាធរណាទប់ស្កាត់នោះទេ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) ខេត្តឧត្ដរមានជ័យលោក ស្រី ណារ៉េន មានប្រសាសន៍ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ចាប់ពីខែមីនារហូតមកទល់ថ្ងៃទី៤ មេសា ដែលលោកបានធ្វើដំណើរបំពេញការងារនៅស្រុកអន្លង់វែង គឺប្រទះឃើញគោយន្តប្រមាណ ១០គ្រឿងដឹកឈើហ៊ុប មានមុខកាត់ប្រហែល ៣តឹកធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវក្បែរទីស្នាក់ការបរិស្ថានខេត្តនៅឃុំត្រពាំងតាវជារៀងរាល់ព្រឹក។ លោកបន្តថា គោយន្តទាំងនោះទំនងដឹកឈើចេញពីព្រៃសង្ឃរុក្ខវ័ន ព្រោះក្រៅពីតំបន់នោះពុំមានព្រៃឈើដែលសេសសល់ច្រើននោះទេ៖ «ខ្ញុំចេះតែឆ្ងល់តែហេតុអីឈើដឹកលើផ្លូវជាតិចុះហេតុអីបានមន្ត្រីនៅទីនោះហេតុអីបានមិនចាត់វិធានការ ? ហើយឃើញកាលបីដើមឆ្នាំ២០១៩ ឃើញចាប់បានខ្លះដែរ តែចាប់តែប្រជាពលរដ្ឋដែលបានដឹកឈើមួយដើមៗ ហើយលើកនេះគេដឹកឈើពេញគោយន្តមិនឃើញមានសមត្ថកិច្ចចាប់ ហើយនឹងខ្ញុំស្រាវជ្រាវឃើញគេយកលក់ដល់ខាងត្រពាំងប្រាសាទឯណោះ។ ឈើនោះគេយកទៅធ្វើកៅអីអង្គុយ ហើយជុំវិញនោះវាអត់មានឈើអីសោះ សុទ្ធតែវាលទាំងអស់ហើយបានឈើបានពីណា ?» ។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក ភួង លីណា មានប្រសាសន៍ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ខាងលោកមិនទាន់ទទួលដំណឹងនេះនៅឡើយទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកថានឹងតាមដានលើបញ្ហានេះ៖ «វាអាចចេញពីតំបន់ផ្សេងអាចមកពីផ្នែកខាងលើ ឬមួយយ៉ាងម៉េច។ ប៉ុន្តែដូចខ្ញុំបាននិយាយហើយថា រឿងនេះខ្ញុំអត់ច្បាស់ ដោយសារតែវាអត់ស្ថិតក្នុងតំបន់ដែនការពារ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំនឹងទទួលយករឿងនេះ ដើម្បីឱ្យខាងតំបន់ពិនិត្យមើល ពីព្រោះយើងគិតថា ឱ្យតែឈើចេញពីតំបន់ណា ទោះបីមិនស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារ វាសុទ្ធតែជារឿងខុសច្បាប់ទាំងអស់ » ។
របាយការណ៍សហគមន៍ការពារព្រៃឈើសង្ឃរុក្ខវ័ន ឲ្យដឹងថា ចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០១៩ មកជនល្មើសបានចូលលួចកាប់ឈើក្នុងព្រៃសហគមន៍មួយនេះបណ្ដាលឱ្យហិនហោចព្រៃអស់ជាង ៣០០ហិកតារ ដោយអាជ្ញាធរមិនទាន់ចាប់ជនល្មើសណាម្នាក់យកទៅផ្ដន្ទាទោសបាននៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។