ដើមឈើមូលធំៗ ឋិតក្នុងតំបន់ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វនៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រស្ទឹងត្រែង ដែលជនជាតិដើមភាគតិចកួយអាស្រ័យផលច្រើនជំនាន់មកហើយនោះ ត្រូវបានគេលួចកាប់ធ្វើអាជីវកម្មអស់ស្ទើរទាំងស្រុង។ សហគមន៍ថា អាជ្ញាធរឃុំ ប្រធានសហគមន៍ និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស្រុកមួយចំនួនគឺជាអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងនៃអាជីវកម្មឈើទ្រង់ទ្រាយធំនេះ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ រស់នៅឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី៨ ធ្នូថា បើទោះបីជាព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វបានចុះបញ្ជីជាព្រៃអភិរក្សរបស់សហគមន៍ក្តី តែការកាប់ឈើមានតម្លៃធ្វើអាជីវកម្ម ហើយយកដីវាស់ចែកគ្នាគ្រប់គ្រង បានកើតមានពេញបន្ទុកដោយមិនឃើញអាជ្ញាធរណាចេញមុខបង្ក្រាប។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះអះអាងថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃមានមនុស្សជាច្រើនក្រុមប្រដាប់ដោយម៉ាស៊ីនអារឈើស្វ័យប្រវត្តិ ជិះគោយន្តចូលព្រៃអារឈើលក់ ដែលមានឈ្មួញចាំទិញនៅមូលដ្ឋាន។ លើសពីនេះ ឈើមូលដែលមានមុខកាត់ចាប់ពី ៣តឹកឡើងទៅ ត្រូវបានគេអាររំលំ រូចដឹកជញ្ជូនចេញយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ លោកថា សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធមិនបានចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ ឬបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ ទើបឈើមូលរាប់ម៉ឺនម៉ែត្រគូបត្រូវបានគេកាប់អស់ពីភ្នំ រីឯដើមឈើផលិតជ័រទឹករបស់ជនជាតិដើមភាគតិចត្រូវបានគេកាប់លក់អស់ស្ទើរទាំងស្រុង៖ «ឥឡូវព្រៃសហគមន៍កាប់រំលាយស្ទើរតែអស់ទាំងស្រុងហើយ តែមិនដែលឃើញមេឃុំ និងអាជ្ញាធរដែនដីអើពើជួយទប់ស្កាត់ មានតែព្រមានខាងសហគមន៍កុំឲ្យនិយាយស្ដី។ គេចាប់ប្រជាជនវ៉ៃចោល អាហ្នឹងលោកមេឃុំនិយាយផ្ទាល់»។
ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ ឋិតនៅចម្ងាយប្រមាណ ១៥ ទៅ ២០គីឡូម៉ែត្រពីភូមិឆ្វាំង ក្នុងឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រស្ទឹងត្រែង។ ព្រៃសហគមន៍នេះ ជាប្រភពនៃឈើប្រណិត និងឈើមានតម្លៃរាប់លានម៉ែត្រគូប ដុះនៅតំបន់នោះច្រើនជំនាន់ណាស់មកហើយ ដែលជនជាតិដើមភាគតិចតំបន់នោះអភិរក្ស និងប្រើប្រាស់បែបប្រពៃណី។ ក៏ប៉ុន្តែនៅរយៈពេល ៤ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចលនាកាប់រានដីព្រៃធ្វើអាជីវកម្មរបស់ពលរដ្ឋចំណាកស្រុកដោយឃុបឃិតជាមួយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនបាននាំគ្នាលូចកាប់ឈើលក់ជាបន្តបន្ទាប់អស់ស្ទើរទាំងស្រុង។
ព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វ ឋិតនៅភូមិឆ្វាំង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ មានផ្ទៃដីចំនួនជាង ៤ពាន់ហិកតារ (៤.៤៤៦,១៦ហិកតារ) ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការពីក្រសួងកសិកម្ម នៅដើមឆ្នាំ២០១៧។
ចំណែកមេឃុំសំអាង លោក ញៀន ផុន ធ្លាប់បញ្ជាក់ថា ដីព្រៃសហគមន៍បានរងការកាប់ទន្ទ្រានយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធឯកជន ក៏ប៉ុន្តែលោកមិនប្រាកដថា អស់ប៉ុន្មានហិកតារនោះទេ។ លោកថា កន្លងទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានសហការជាមួយមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងសហគមន៍ផង បានចុះទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ និងបានធ្វើកិច្ចសន្យាច្រើនករណី។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ ឲ្យដឹងថា ជនជាតិដើមភាគតិច និងមន្ត្រីអាដហុក គ្រោងរៀបចំសំណុំរឿងបទល្មើសឧក្រិដ្ឋនេះដាក់បណ្ដឹងបរិហារកេរ្តិ៍ផ្លូវការទៅតុលាការ។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋមានភស្តុតាង និងសាក្សីជាក់លាក់ដែលបញ្ជាក់ថា ព្រៃឈើរាប់ពាន់ហិកតារនៅតំបន់នោះ ពិតជារងការកាប់ទន្ទ្រាន ហើយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងមន្ត្រីជំនាញត្រូវទទួលខុសត្រូវរឿងនេះ ដែលបណ្ដោយឲ្យបទល្មើសឧក្រិដ្ឋកើតឡើងពុំមានការបង្ក្រាប៖ «មូលដ្ឋាននិងអាជ្ញាធរថ្នាក់ណាទេដែលជាអ្នកបណ្ដែតបណ្ដោយមានការដឹកឈើពាសវាលពាសកាល។ ភាគច្រើនយើងជឿជាក់លើប្រជាពលរដ្ឋយើងថា មានបទល្មើសឧក្រិដ្ឋយើងនឹងអង្កេតបន្ថែម ប្រសិនបើមានបណ្ដឹងមកហើយ យើងនឹងចូលរួមជាមួយសហគមន៍»។
សមាគមអាដហុក រកឃើញថា បើទោះបីជាសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃសហគមន៍ និងដីព្រៃរបស់រដ្ឋរានយកដីអស់រាប់ពាន់ហិកតារក្តី ក៏ពុំឃើញមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចេញមុខចាប់ខ្លួនជនល្មើស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធដាក់ទោសទណ្ឌដែរ។
បច្ចុប្បន្នព្រៃសហគមន៍ភ្នំជម្រកសត្វនៅសេសសល់ឈើមិនមានតម្លៃទីផ្សារតិចតូច និងឈើមិនទាន់គ្រប់អាយុអាចប្រើប្រាស់បានតែប៉ុណ្ណោះ។ ជនជាតិដើមភាគតិចអំពាវនាវឲ្យស្ថាប័នអយ្យការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ដែលមានគម្រោងប្ដឹងបរិហាររកជនល្មើស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទៅស្ថាប័នអយ្យការដើម្បីលុបបំបាត់បទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ខណៈចលនាកាប់រានដីព្រៃធ្វើជាសម្បត្តិបុគ្គលកាន់តែរាលដាលខ្លាំងឡើង៕
