សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមថ្កោលទោសអាជ្ញាធរវៀតណាម ដែលបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋ និងយុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម
2022.09.29
លោក ថាច់ ផែន ពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាមកោះហៅ។
រូប៖ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមថ្កោលទោសអាជ្ញាធរវៀតណាម ដែលបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋ និងយុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលហ៊ានងើបឡើងតវ៉ាទាមទារសិទ្ធិជាជនជាតិដើម។ ប្រតិកម្មរបស់សហព័ន្ធនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរវៀតណាម បានព្យាយាមបំបែកការជួបជុំរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលបានប្រមូលផ្តុំគ្នាធ្វើពិធីខួប ១៥ ឆ្នាំ នៃថ្ងៃដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម (UNDRIP) កាលពីឆ្នាំ ២០០៧។
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបានធ្វើលិខិតសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីស្នើឲ្យអាជ្ញាធរនៃរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលកំពុងប្រើប្រាស់សិទ្ធិជាជនជាតិដើម។ អនុប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក ម៉ៅ មុន្នី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា សហព័ន្ធស្នើឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិជំរុញឲ្យវៀតណាម អនុវត្តការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើម ដោយសារតែប្រទេសកុម្មុយនីស្តមួយនេះ បានបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្តីប្រកាសនេះ កាលពីឆ្នាំ២០០៧៖ «យើងចង់ឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិផ្ញើសំបុត្រឲ្យរដ្ឋាភិបាលយួនឲ្យទទួលស្គាល់ស្អីដែលខ្លួនបានចុះហត្ថលេខានៅអង្គការសហប្រជាជាតិថាបើយើងចុះហត្ថលេខាហើយ ត្រូវតែគោរព មិនអាចហាមឃាត់ខ្មែរក្រោមគ្រាន់តែធ្វើបុណ្យអបអរសាទរប៉ុណ្ណឹង រដ្ឋាភិបាលយួនមករារាំងឬហៅយើងទៅសំឡុត»។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកញ្ញា យុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនៃសមាគមកូនខ្មែរដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍បានប្រមូលផ្តុំគ្នាប្រមាណ ប្រមាណ១០០នាក់ ធ្វើពិធី អបអរសាទរខួប១៥ឆ្នាំនៃថ្ងៃ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិដាក់ចេញអនុម័ត សេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម (UNDRIP) នៅខេត្តព្រះត្រពាំង។ ប៉ុន្តែពេលខ្មែរក្រោម ពេលកំពុងតែប្រារព្ធពិធីនេះ អាជ្ញាធរវៀតណាមជាច្រើននាក់ បានមករំខាននិងឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមផ្អាកពិធីនេះ ដោយសំអាងថា ពលរដ្ឋធ្វើពិធីនេះ ដោយខុសច្បាប់។ ទោះបីជាយ៉ាងណា យុវជនខ្មែរក្រោមបានបន្តធ្វើពិធីនោះ រហូតដល់ចប់ ទើបរំសាយគ្នា។
យុវជនខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក យឿង ខាយ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ការប្រារព្ធទិវានេះ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើម។ ក្នុងទិវានេះ យុវជនខ្មែរក្រោម បានចែកអំណោយដល់ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលមានវ័យចំណាស់ និងអានខ្លឹមសារនៃសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ លោក យឿង ខាយចាត់ ទុកទង្វើរបស់វៀតណាម ជាការរំលោភសិទ្ធិប្រមូលផ្តុំ ជាពិសេសសិទ្ធិជនជាតិដើម៖ «ប្អូនយល់ថាវៀតណាមធ្វើនេះវាខុសច្បាប់ហើយសេចក្តី ប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិវៀតណាមមិនដែលបានអនុវត្តទេ។ ពេលពួកប្អូនអនុវត្តគាត់រារាំងគាត់ថាខុសច្បាប់គាត់មិនចង់ឲ្យជនជាតិប្រារព្ធពិធីជនជាតិដើមទេ»។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមថា អាជ្ញាធរវៀតណាមមិនទុកឲ្យខ្មែរក្រោមបានសុខនោះទេ។ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ក្រោយពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមធ្វើពិធីនោះរួចមក អាជ្ញាធរវៀតណាមនៅខេត្តឃ្លាំង បានកោះហៅ យុវជនខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ យ៉ាញ់ មិញក្វាង ទៅសាកសួររឿងលោក ពាក់អាវយឺតដាក់អក្សរថា ពិធីអបអរសាទរខួប១៥ឆ្នាំ ថ្ងៃអង្គការសហប្រជាជាតិអនុម័តសេចក្ដីប្រកាស ស្ដីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម (UNDRIP)។ អាជ្ញាធរវៀតណាមបានឲ្យលោកត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ បន្ទាប់ពីបានសាកសួរលោកអស់ជាច្រើនម៉ោងរួចមក។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តសេចក្តី ប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមកាលពីឆ្នាំ២០០៧។ សេចក្តីប្រកាសនេះ ជាឧបករណ៍ដ៏សំខាន់មួយដើម្បីការពារសិទ្ធិជនជាតិដើម។ សេចក្តីប្រកាសនេះ បានដាក់ចេញនូវលក្ខខណ្ឌស្តង់ដាអប្បបរមាធានាការរស់រានមានជីវីត កិត្តិយស សុខុមាលភាពនៃជនជាតិដើមជុំវិញពិភពលោក និងការបញ្ជាក់ឡើងវិញនូវសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន និងសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមានស្រាប់ឲ្យស្របទៅតាមស្ថានភាពនៃជនជាតិ។ ទោះបីវៀតណាមបានព្រមទទួលយកអនុវត្តនូវសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមក៏ដោយ ក៏វៀតណាមបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងជនជាតិដើមផ្សេងទៀតដែរ។
ជុំវិញការប្រារព្ធពិធី អបអរសាទរខួប១៥ឆ្នាំនៃថ្ងៃ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិដាក់ចេញអនុម័ត សេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម (UNDRIP) នេះដែរ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក ប្រាក់ សេរីវុឌ្ឍ បញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ធ្វើការតស៊ូដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សានៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីស្វែង រក «សិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង» ជូនប្រជាជាតិខ្មែរក្រោមនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ និងសេចក្ដីប្រកាសស្ដីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ដែលបានចែងនៅក្នុងមាត្រា៣ ថា៖ "ជនជាតិដើមមានសិទ្ធិស្វ័យសម្រេច"។ លោកបន្តថា តាមស្មារតីនៃសិទ្ធិនេះ ជនជាតិដើមធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តអំពីស្ថានភាព នយោបាយរបស់ខ្លួនដោយសេរី និងធ្វើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌របស់ខ្លួនដោយសេរី និងមាត្រា៤ បានចែងថា៖ "ជនជាតិដើម ក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចរបស់ខ្លួន មានសិទ្ធិគ្រប់គ្រង ដោយខ្លួនឯង ឬដោយស្វ័យភាពលើបញ្ហាទាំងឡាយ ដែលទាក់ទងដល់កិច្ចការផ្ទៃក្នុង និងកិច្ចការនៅ មូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ព្រមទាំងវិធីសាស្ត្រ មធ្យោបាយ ផ្សេងៗសម្រាប់ផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់ដំណើរការស្វ័យភាពរបស់ខ្លួន"។
លោក ប្រាក់ សេរីវុឌ្ឍ បន្តថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមរាប់លាននាក់នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម គួរណាស់តែទទួលបាននូវសិទ្ធិជាជនជាតិដើម តែផ្ទុយទៅវិញ ពួកគាត់នៅតែត្រូវប្រឈមនឹងការរើសអើងពូជសាសន៍, រំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស, ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ, និងជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។ លោកប្តេជ្ញាថា សហព័ន្ធកំពុងផ្សព្ធផ្សាយឲ្យ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមគ្រប់រូប បានសិក្សាឈ្វេងយល់ឲ្យបានច្បាស់លាស់នូវសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដើម្បីពួកគាត់មានសេចក្ដីក្លាហានក្នុងការប្រើប្រាស់នូវសិទ្ធិទាំងនោះ ហើយហ៊ាន ធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តលើជោគវាសនាជាតិរបស់ខ្លួនក្នុងការ «សម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង» នៅលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ដោយគ្មានការភ័យខ្លាចឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- រដ្ឋាភិបាលកាត់ដីគម្របព្រៃឈើនៅខេត្តព្រះសីហនុជិត៣០ហិកតារឲ្យប្រពន្ធលោក នេត សាវឿន
- អាជីវករនៅភ្នំពេញខ្លះត្អូញត្អែរលក់ដូរមិនសូវដាច់ក្នុងថ្ងៃបុណ្យអុំទូក
- សម្ព័ន្ធភាពចាក់ស្រេះរវាងគ្រួសារអ្នកកាន់អំណាច និងគ្រួសារអ្នកជំនួញ «អាចបង្កផលប៉ះពាល់ប្រយោជន៍ជាតិធ្ងន់ធ្ងរ»
- គ្រួសារថា អាជ្ញាធរបង្ខំឱ្យលោក កង សារ៉ន សុំទោសជាថ្នូរទទួលបានសេរីភាពឡើងវិញ
- ពលរដ្ឋនៅសង្កាត់ព្រែកជ្រៃ ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមព្រួយបារម្ភពីការបាត់បង់ទឹកដីទៅវៀតណាម
