យុវជនតំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមប្រាប់អ្នកជំនាញសិទ្ធិជនជាតិដើមរបស់ អ.ស.ប ឲ្យអន្តរាគមន៍វៀតណាមឲ្យគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើម
2022.07.12
តំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមកញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី ថ្លែងប្រាប់អ្នកជំនាញសិទ្ធិជនជាតិដើម ក្នុងសនិ្នសីទវគ្គទី១៥ នៃយន្តការអ្នកជំនាញស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស។
រូប៖ Facebook កញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានបញ្ជូនយុវតីខ្មែរកម្ពុជាក្រោមម្នាក់ ជាតំណាងទៅចូលរួមក្នុងសនិ្នសីទឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស នៅទីក្រុងហ្ស៊ឺណែវ (Geneva) ប្រទេសស្វីស(Switzerland) ស្តីពី «សិទ្ធិជនជាតិដើម» ដើម្បីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម គោរពសិទ្ធិខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើម និងទទួលស្គាល់ខ្មែរក្រោមជាម្ចាស់ទឹកដី ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញារបស់វៀតណាម។
តំណាងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមកញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី ថ្លែងប្រាប់អ្នកជំនាញសិទ្ធិជនជាតិដើម ក្នុងសនិ្នសីទវគ្គទី១៥ នៃយន្តការអ្នកជំនាញស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សថា ថ្វីត្បិតតែវៀតណាម បានចុះហត្ថលេខា ទទួលយកសេចក្តីប្រកាសអង្គការប្រជាជាតិ ស្តីពីសិទ្ធិជាជាតិដើម និងកត្តិសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិស៊ីវិល នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌ក្តី ក៏វៀតណាមបដិសេធមិនផ្តល់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានដល់ខ្មែរក្រោមរាប់លាននាក់ ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកំណើត៖ «យើងស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមអនុវត្តសេចក្តីប្រកាសអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីជនជាតិដើមដោយស្មោះត្រង់ ក្នុងស្មារតីជាដៃគូ និងផ្សះផ្សា ជាជាងរារាំងមិនឲ្យជនជាតិដើមប្រើប្រាស់សិទ្ធិស្វ័យសម្រេច។ វៀតណាមមិនត្រូវគិតថា សិទ្ធិស្វ័យសម្រេចជាការគំរាមកំហែង ដល់ឯកភាពជាតិ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញវៀតណាមត្រូវតែបង្កើតជាកម្មវិធីជាតិមួយដើម្បីទទួលស្គាល់ខ្មែរក្រោម ជាជនជាតិដើម ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន»។
សនិ្នសីទវគ្គទី១៥ នៃយន្តការអ្នកជំនាញស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនេះ មានរយៈពេលបួនថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី៤ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា។ តំណាងជនជាតិដើមនៅជុំវិញពិភពលោកមានឱកាសធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីស្ថានភាព របស់ជនជាតិដើម ទាមទារសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន និងសិទ្ធិស្វ័យសម្រេច។ យន្តការអ្នកជំនាញស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីឆ្នាំ២០០៧។ យន្តការនេះ នឹងផ្តល់ជំនាញ និងយោបល់ដល់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិជុំវិញការអនុវត្ត សេចក្តីប្រកាសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ជួយជាជំនួយដល់ប្រទេសជាសមាជិកប្រសិនបើមានសំណើដើម្បីធានាថា ប្រទេសជាសមាជិក អាចបំពេញកាតព្វកិច្ច លើកតម្លើង ការពារសិទ្ធិជនជាតិដើម។
កញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី ថ្លែងប្រាប់សន្និសីទបន្តទៀតថា កសិករខ្មែរក្រោមបានជួយប្រទេសវៀតណាមឲ្យក្លាយជាប្រទេស នាំអង្ករចេញទៅបរទេសក្នុងចំណោមប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងពិភពលោក។ ប៉ុន្តែវៀតណាមមិនបានជួយដល់កសិករខ្មែរក្រោមឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានអនុវត្តគោលនយោបាយរើសអើងនឹងកសិករខ្មែរក្រោម បណ្តាលឲ្យកសិករខ្មែរក្រោមបាត់បង់ដីធ្វើស្រែជាបន្តបន្ទាប់។ កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ វៀតណាម បានចាប់ផ្តើមរឹបអូសដីស្រែកសិករខ្មែរក្រោម ដោយមិនផ្តល់ប្រាក់សំណង ហើយថែមទាំងចាប់ខ្មែរក្រោមណា ដែលហ៊ានងើបឡើង ទាមទា រតវ៉ាដីស្រែរបស់ពួកគេថែមទៀតផង។
កញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី បានសំណូមពរដល់អ្នកជំនាញអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមឲ្យចុះទៅស៊ើបអង្កេតការរំលោភសិទ្ធិខ្មែរក្រោម ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម៖ «យើងសំណូមពរឲ្យវៀតណាមឈប់បង្ខំឲ្យកសិករខ្មែរក្រោមធ្វើស្រែបីដងក្នុងមួយឆ្នាំ ហើយត្រូវអនុវត្ត គោលនយោបាយ កសិកម្មប្រកបដោយចិរភាពដោយអនុញ្ញាតឲ្យខ្មែរក្រោមធ្វើ ស្រែតាមលក្ខណៈប្រពៃណី។ វៀតណាមត្រូវបញ្ឈប់ប្រើល្បិចបន្ថោកតម្លៃស្រូវកសិករខ្មែរ ក្នុងរដូវប្រមូលផល ដែលបណ្តាលឲ្យកសិករខ្មែរក្រោមមិនអាចរកប្រាក់ចំណេញដើម្បីចិញ្ចឹមជិវិត។ វៀតណាមត្រូវតែអនុវត្ត សេចក្តីប្រកាសអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម និងដោះលែងកសិករខ្មែរក្រោមបីនាក់ ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារដោយអយុត្តិធម៌ និងគ្មានសវនាការត្រឹមត្រូវដើម្បីការពារក្តីខ្លួន»។
កញ្ញា គឹម ពុទ្ធានី មានអាយុ២២ឆ្នាំ ជានិសិ្សតផ្នែកច្បាប់ឆ្នាំទីពីរ នៅប្រទេសហូល្លង់ដ៍។ កញ្ញាប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ការលះបង់ពេលវេលារបស់កញ្ញាធ្វើដំណើរមកឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាប្រជាជាតិនេះ គឺដើម្បីមកប្រាប់ពីស្ថានភាពខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនេះ ហើយកញ្ញាចង់ឲ្យ យុវជនខ្មែរក្រោមមាន ឱកាសដូចកញ្ញាដែរ៖ «យើងត្រូវតាំងចិត្តខំប្រឹងឲ្យពូតាយាយឲ្យគាត់មានសិទ្ធិឲ្យមានសិទ្ធិដូចខ្ញុំ ពីព្រោះខ្ញុំមានសិទ្ធិនិយាយ មានសិទ្ធិអាន មើលព័ត៌មានពីខ្មែរក្រោម ខ្មែរលើ និងខ្មែរកណ្តាល។ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា បងប្អូននៅខ្មែរក្រោមអត់មានសិទ្ធិដូចខ្ញុំ ប្អូនៗនៅខ្មែរក្រោមគាត់រៀនអត់បានទេ។ គាត់មិនអាចរៀន អក្សរខ្មែរនិងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ ខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំត្រូវតែខំប្រឹង»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការបញ្ជូនយុវជនខ្មែរក្រោមទៅចូលរួមសន្នីសីទអន្តរជាតិនេះដែរ អនុប្រធានប្រតិបត្តិសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោក ម៉ៅ មុន្នី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមចាប់ផ្តើមបញ្ជូនយុវជនទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំសំខាន់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៦មកដើម្បីបង្រៀនឲ្យពួកគេមានបទពិសោធន៍តស៊ូមតិឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម៖ «អង្គការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមចង់បណ្តុះបណ្តាលយុវជនឲ្យចេះធ្វើការងារផ្លូវទូត ស្រាវជ្រាវរឿងខ្មែរក្រោម ហើយយកបញ្ហាខ្មែរក្រោម ទៅប្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីជួបបងប្អូននៅក្នុងស្រុក មិនអាចចេញមក ក្រៅស្រុកមិនអាចចេញក្រៅស្រុក ប្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិបានទេ ពឹងលើសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ពង្រឹងយុវជនយើងយកបញ្ហាខ្មែរក្រោមទៅប្រាប់ អង្គការសហប្រជាជាតិថា ខ្មែរក្រោមសព្វថ្ងៃកំពុងព្រឈមមានបញ្ហាអ្វីខ្លះបាទ»។
លោក ម៉ៅ មុន្នី ថាសន្និសីទលើកនេះ វាមានសារៈសំខាន់ដោយសារតែកិច្ចប្រជុំពេញអង្គរបស់ ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនឹងចាប់ផ្តើមនៅចុងឆ្នាំ២០២២ ដូច្នោះក្តីបារម្ភ និងសំណូមពរបស់ខ្មែរក្រោមនឹងអាចត្រូវអ្នកជំនាញយកទៅប្រាប់កិច្ចប្រជុំពេញអង្គរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ដើម្បីឲ្យពិភពលោកបានដឹងទង្វើអាក្រក់ និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជនជាតិដើមពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម។
លោក ម៉ៅ មុន្នី សង្ឃឹមថា សេចក្តីរាយការណ៍ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរបស់វៀតណាម នឹងអាចជំរុញឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ធ្វើកិច្ចអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម និងអាចបដិសេធមិនឲ្យវៀតណាមក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ កាលពីដើមឆ្នាំ២០២២នេះ វៀតណាមប្រកាសថា វៀតណាមចង់ក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សា សិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់ អាណតិ្តពីរឆ្នាំពីឆ្នាំ២០២៣ ដល់ឆ្នាំ២០២៥។ វៀតណាមអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តមួយនេះ នឹងប្តេជ្ញាការពារជនងាយរងគ្រោះ បំបាត់អំពើហិង្សា លើកតម្កើងសមភាពយេនឌ័រ និងធ្វើការងារនឹងសមាជិកផ្សេងៗទៀត ដើម្បីពង្រឹង និងលើកតម្លើងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ច្បាប់អន្តរជាតិ និងពង្រឹងស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សតាមរយៈកិច្ចសហការសន្ទនា និងគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក។ វៀតណាមធ្លាប់ក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សានេះម្តងរួចហើយ កាលពីចន្លោះឆ្នាំ២០១៤ និង២០១៦។ បច្ចុប្បន្ន ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិមានសមាជិក១៥ប្រទេសដែលបានចាប់ផ្តើមអាណត្តិតាំងពីដើមឆ្នាំ២០២១។
ពាក់ព័ន្ធនឹងគំរោងរបស់វៀតណាមនេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាកំពុងធ្វើយុទ្ធនាការ លើឆាកអន្តរជាតិដើម្បីប្រមូលការគាំទ្រប្រឆាំង នឹងវៀតណាម មិនឲ្យក្លាយជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការ សហប្រជាជាតិលុះត្រាតែ វៀតណាម អនុវត្តដោយស្មោះត្រង់ នូវរាល់អនុសញ្ញា ទាំងឡាយ ណា ដែល វៀតណាម បានចុះហត្ថលេខានឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីធានាថា ពលរដ្ឋទូទៅរស់នៅវៀតណាម ទទួលបានសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន ដោយគ្មានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ប្រឈមនឹងការធ្វើទារុណ្ឌកម្ម ជាប់ពន្ធនាគារ នៅពេលដែលពួកគេងើបឡើងទាមទារ សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
រឿងដែលគេអានច្រើនបំផុត
RFA
- មេយោធាលោក ហ៊ុន សែន ផ្គើនអាមេរិកឱ្យដាក់ទណ្ឌកម្មបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិលើខ្លួនកាន់តែឆាប់
- តើលោក កើត រិទ្ធ ជាអ្នកណា?
- លោក ហ៊ុន សែន ប្រតិកម្មនឹងមតិរិះគន់គ្រួសារលោកថា ដឹកនាំប្រទេសតពូជដូចកូរ៉េខាងជើង
- គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរប្រកាសជាផ្លូវការចូលរួមជាមួយគណបក្សភ្លើងទៀន
- មជ្ឈមណ្ឌលទីក្រុងហេងហេងក្រុងបាវិត រងការចោទប្រកាន់ថា កំពុងបង្ខាំងពលរដ្ឋខ្មែរ និងជនបរទេសជាច្រើននាក់ខុសច្បាប់
រឿងដែលគេអានច្រើនបំផុត
សិទ្ធិមនុស្ស
