អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សស្វាគមន៍ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលបរទេស និងអង្គការអន្តរជាតិនានា សម្រាប់បង្ការការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ សង្គមស៊ីវិលនៅតែទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនូវការចង្អៀតណែនខ្លាំងក្នុងពន្ធនាគារ។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ឱ្យដឹងថា ពន្ធនាគារទូទាំងប្រទេសមានសភាពចង្អៀតណែនខ្លាំង ធ្វើឱ្យអ្នកជាប់ឃុំមិនអាចអនុវត្តគោលការណ៍គម្លាតសង្គម ដូចនៅក្រៅពន្ធនាគារបាននោះទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកជឿថា ក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាកនេះ ពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា អាចប្រឈមនឹងការខ្វះខាតសម្ភារៈ ឬរបស់ប្រើប្រាស់ផ្សេងៗ សម្រាប់បង្ការការឆ្លងជំងឺថ្មីនេះ។ ហេតុដូច្នេះ លោកថា ជំនួយពីរដ្ឋាភិបាល និងពីអង្គការអន្តរជាតិនានា មានភាពចាំបាច់ខ្លាំង ទោះជាកម្ពុជាមិនទាន់មានករណីឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងពន្ធនាគារក៏ដោយ៖ «យើង ឃើញថា ជំនួយផ្សេងៗដូចជា កាកបាទក្រហម នោះ គឺគេបានជួយទៅលើបញ្ហាសម្អាតអនាម័យផ្សេងៗនៅតាមពន្ធនាគារ ឬតាម ការបាញ់សម្លាប់ មេរោគអ្វីផ្សេងៗ អាហ្នឹងគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ ពីព្រោះនៅក្នុងពេលដែលអ្នកជាប់ឃុំមានភាពចង្អៀតណែន អាហ្នឹង ការបារម្ភ ហើយនិងហានិភ័យ វាអាច នឹងមាន ខ្ពស់»។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ឧសភា ស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំនៅក្រុងភ្នំពេញ បានផ្តល់ជំនួយជាម៉ាស់ការពារមេរោគចំនួន៤ ពាន់ (៤.០០០) ម៉ាស់ ដល់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ជំនួយរបស់ស្ថានទូតវៀតណាមនេះ គឺជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការអំពាវនាវរបស់គណៈកម្មាធិការកាកបាទក្រហមអន្តរជាតិ (ICRC) ប្រចាំនៅកម្ពុជា ដែលបានស្នើដល់បណ្តាស្ថានទូត និងអង្គការអន្តរជាតិនានា ជួយឧបត្ថម្ភសម្ភារៈ និងបរិក្ខារផ្សេងៗដល់អ្នកជាប់ឃុំនៅកម្ពុជា អំឡុងពេលរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩។
អគ្គនាយកពន្ធនាគារក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ចាន់ គីមសេង ថ្លែងនៅក្នុងឱកាសនោះថា ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាល និងបណ្តាខេត្តជាប់ព្រំដែនរបស់វៀតណាមនេះ ពិតជាមានប្រសិទ្ធភាព ជាក់ស្ដែងសម្រាប់ការបង្ការ និងប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ នៅកម្ពុជា។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់លើហ្វេសប៊ុក (Facebook) របស់ស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំនៅកម្ពុជា។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងមន្ត្រីអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារដើម្បីសាកសួររឿងនេះបានទេនៅថ្ងៃទី១៦ ឧសភា។
គិតត្រឹមចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជាមានអ្នកជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារចំនួនជិត ៤ម៉ឺននាក់ (៣៨.៩៩០) នាក់ ក្នុងនោះអ្នកជាប់ឃុំពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀនមានជាង ២ម៉ឺននាក់។ ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់ឃុំជិត៤ ម៉ឺននាក់នោះ ទណ្ឌិត ឬអ្នកមានសាលក្រម ឬសាលដីកាស្ថាពរ មានតែប្រមាណ ១ម៉ឺននាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្រៅពីនេះសុទ្ធសឹងតែអ្នករង់ចាំការជំនុំជម្រះហើយនិងអ្នកមិនទាន់ទទួលបានសាលក្រម ឬសាលដីកាស្ថាពរពីតុលាការ។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិបានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះស្រាយបញ្ហាចង្អៀតណែននេះជាបន្ទាន់ ដើម្បីបញ្ចៀសមហន្តរាយនៃការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងពន្ធនាគារ និងដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់សិទ្ធិអ្នកជាប់ឃុំ។
ជាការឆ្លើយតប ក្រសួងយុត្តិធម៌បានបង្កើតគណៈកម្មការដោះស្រាយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅតាមតុលាការខេត្តក្រុង កាលពីថ្ងៃទី១២ ឧសភា ដើម្បីរួមចំណែកដោះស្រាយការចង្អៀតណែននៃអ្នកជាប់ឃុំនៅតាមពន្ធនាគារ។ គណៈកម្មការថ្មីនេះ មានលោក កើត រិទ្ធ ជាប្រធាន ហើយរដ្ឋមន្ត្រីយុត្តិធម៌រូបនេះនឹងប្រកាសបើកយុទ្ធនាការដោះស្រាយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅតាមសាលាដំបូងរាជធានីខេត្ត ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ ឧសភា តទៅ។
អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស លោក អំ សំអាត ថ្លែងថា លោកមិនទាន់អាចសន្និដ្ឋានអំពីប្រសិទ្ធភាពនៃយន្តការថ្មីនេះទេ ដោយរង់ចាំតាមដានការអនុវត្តការងាររបស់គណៈកម្មការថ្មីនេះជាមុនសិន៖ «យើងមិនទាន់ដឹងថា តើប្រសិទ្ធភាពហ្នឹង យ៉ាងម៉េចនោះទេ ប៉ុន្តែបើមានឆន្ទៈ ហើយនិងការតាំងចិត្តប្រាកដប្រជា ខ្ញុំគិតថា អាចនឹងជួយបានមួយផ្នែកទាក់ទងនឹងបញ្ហាភាពកកស្ទះនៃសំណុំរឿងតាមបណ្តាសាលាដំបូងរាជធានីខេត្តហ្នឹង»។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានបង្កើតក្រុមការងារដោះស្រាយបញ្ហាចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគាររួចមកហើយ ប៉ុន្តែអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិ ពិនិត្យឃើញថា យន្តការនោះមិនមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ពោលគឺអ្នកជាប់ឃុំនៅតែបន្តកើនឡើងឥតឈប់ឈរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។